توقف برنامه هستهای ایران بدون شلیک یک گلوله!
کيهان/ متن پيش رو در کيهان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
رئيسجمهور آمريکا در سخنراني خداحافظي خود با افتخار اعلام کرد که برنامه هستهاي ايران را بدون شليک يک گلوله متوقف کرده است.
باراک اوباما رئيسجمهوري آمريکا در بخشي از سخنراني خداحافظي خود در شيکاگو به بيان دستاوردهاي دوران رياستجمهورياش پرداخت. اوباما در ميان دستاوردهاي خود به برنامه هستهاي ايران نيز اشاره و تاکيد کرد: اگر 8 سال پيش به شما گفته بودم که برنامه هستهاي تسليحاتي ايران را بدون شليک يک گلوله تعطيل خواهيم کرد، ممکن بود بگوييد چشم انداز ما اندکي بيش از حد بلندپروازانه است.
در مهرماه سالجاري، «هيلاري کلينتون»، در بخشي از اولين مناظره خود با «دونالد ترامپ» درباره سياست اين کشور در قبال ايران گفت:«جانکري که پس از من وزير خارجه شد با همراهي اوباما موفق شدند براي برنامه هستهاي ايران سقف تعيين کنند، همه اينها بدون شليک حتي يک گلوله اتفاق افتاد».
همچنين «توماس فريدمن» 12 تير ماه 94 يعني 10 روز قبل از اعلام توافق هستهاي در نيويورک تايمز نوشت: «توافق پيشرو با ايران يک توافق بدِ - خوب(!) است و به اوباما اين امکان را ميدهد تا به کنگره و اسرائيل بگويد اين بهترين توافقي است که با يک غلاف خالي از اسلحه ميتوان به دست آورد؛ توافقي که تا بروز دگرگونيهايي در ايران زمان ميخرد و بهتر از جنگي است که هيچ کس نميداند انتهاي آن چه خواهد بود».
اجراي شتابزده اقدامات نقد ايران، نقض وعدههاي نسيه 1+5
پس از امضاي توافق هسته اي، دولت يازدهم بسياري از تعهدات خود را به صورت کاملا يکجانبه و به گونهاي که قابل بازگشت نيست، عملياتي کرد. خروج بيش از 12 هزار سانتريفيوژ از چرخه غنيسازي، توقف تحقيق و توسعه براي غنيسازي در فردو، بتنريزي در قلب رآکتور اراک و خروج 9700 کيلوگرم از دههزار کيلوگرم اورانيوم غني شده زير 5 درصد- که طي ده سال با تلاش دانشمندان هستهاي کشورمان به دست آورده بوديم- از کشور از جمله اين اقدامات است که هزينههاي سنگيني را در پي داشت.
پيش از اجراي تعهدات يکطرفه و برگشتناپذير از سوي دولت يازدهم، دلسوزان نظام با اشاره به سوابق آشکار آمريکا در نقض توافقات بينالمللي، تاکيد کردند که دادهها و ستاندهها در متن برجام متوازن نيست و نميتوان با توجه به اين سابقه روشن در عهدشکني، تعهدات خود را انجام داده و سپس منتظر انجام تعهدات طرف مقابل شويم.
اما در نهايت با شتابزدگي دولت يازدهم و تيم مذاکرهکننده هسته اي- که حتي موجب شگفتي رسانههاي غربي شد- اقدامات نقد ايران انجام شد و پس از آن وعدههاي نسيه طرف مقابل يکي پس از ديگري نفض شد.
از آغازين روزهاي روي کارآمدن دولت يازدهم، برخي اظهارنظرها، موضع مذاکراتي ايران در مقابل 1+5 و به خصوص آمريکا را تضعيف کرد. اظهاراتي همچون «خزانه خالي است»، «آمريکا ظرف 5 دقيقه ميتواند تمام توان نظامي ما را نابود کند»، «بايد توافق انجام شود تا مشکل رکود و اشتغال و توليد و آلودگي هوا و آب خوردن حل شود» و...؛ بر همين اساس راديو فرانسه در گزارشي نوشت:«ارزيابي غرب از وضعيت کنوني دولت روحاني، تعامل با فروشنده بدهکار و مشتاقي است که خود را ناگزير از فروش حقوق ملي ميبيند. برپايه اين جمع بندي اگر خريدار صبور باشد، شرايط فروشنده را دشوارتر ميکند و در همان حال قيمت فروش را کمتر خواهد کرد».
از «فتح الفتوح» تا «به برجام نگاه اقتصادي نداشته باشيد»!
مقامات دولت يازدهم و رسانههاي به ظاهر حامي دولت، در طول مذاکرات هستهاي و پس از امضاي آن، با گره زدن معيشت مردم به برجام، اين توافق را «فتح الفتوح»، «آفتاب تابان»،«معجزه قرن»،«بزرگترين دستاورد تاريخ ايران»، «نشانه تسليم همه قدرتهاي بزرگ در برابر اراده ملت»، «پيروزي بزرگتر از فتح خرمشهر» و... ناميده و تأکيد کرده بودند که در همان روز اول اجراي توافق، تمام تحريمهاي بانکي، بيمهاي، مالي، حمل و نقل، پتروشيمي، فلزات سنگين و تحريمهاي اقتصادي به طور کامل لغو خواهند شد و نه تعليق.
اما دقيقا يکروز پس از آغاز اجراي تعهدات 1+5 ذيل برجام- دي ماه 94- وزارت خزانهداري آمريکا با صدور بيانيهاي از افزودن نام شرکتها و افراد جديد به فهرست تحريمهاي ايران به واسطه ارتباط با برنامه موشکي ايران خبر داد.
عهدشکني آمريکا با غارت 2ميليارد دلاري اموال ايران، اجراي سفت و سخت قانون محدوديت ويزا، استمرار تحريم سوئيفت، تمديد قانون تحريمهاي ضد ايراني و تصويب تحريمهاي جديد و تصويب دهها طرح ضدايراني در کنگره، هر روز ابعاد گستردهتري به خود گرفت.
با اينحال و با توجه به دستاورد تقريبا هيچ برجام، مقامات دولت يازدهم و رسانههاي به ظاهر حامي دولت، بجاي عذرخواهي و جبران «خسارت محض برجام» به انکار وعدهها، تقليل مطالبات مردم و دستاوردسازي موهوم روي آوردند.«مردم بعد از توافق هستهاي انتظار بيش از حد از اقتصاد نداشته باشند»، «مشکلات اقتصادي ما به واسطه تحريم آغاز نشده است که بخواهد با حذف تحريمها زمينهاي براي حلوفصل همه مشکلات فراهم شود»، «توافق هستهاي باعث گشايش در همه حوزههاي اقتصادي نميشود»، «به برجام نگاه اقتصادي نداشته باشيد». «از سوئيفت انتظار معجزه نداشته باشيد)»و... از جمله اين اظهارات است.
با وجود اينکه با استناد به اظهارات متعدد مقامات ارشد دولت يازدهم و اعضاي تيم مذاکرهکننده هستهاي کشورمان، قرار بود برجام دو نتيجه عمده داشته باشد. نتيجه اول و به تعبيري مهمترين نتيجه عبارت بود از «لغو تحريمها» ونتيجه دوم نيز عبارت بود از «گشايش اقتصادي». اما در نهايت دستاوردهاي موهومي همچون «برجام سايه جنگ را از ايران برداشت» جايگزين موارد فوق شد.
از سوي ديگر واکنش منفعلانه دولت يازدهم و به خصوص دستگاه ديپلماسي در برابر عهدشکنيهاي مکرر آمريکا در اجراي برجام، مقامات اين کشور را در استمرار اين عهدشکني گستاختر کرد.
اين گستاخي به جايي رسيد که مقامات آمريکايي با اشاره به اينکه «به تمامي تعهدات و حتي فراتر از آن عمل کردهايم» در ادعايي مضحک تاکيد کردند: « ايران ديگر حق ندارد درباره مسئله لغو تحريمها اعتراض کند».
ادعاي هيئت آمريکايي مبني بر پايبندي کامل به برجام
در جديدترين نمونه، هيئت آمريکايي در ششمين کميسيون مشترک برجام با ادعاي پايبندي کامل اين کشور به توافق هستهاي، ضمن اشاره به عدم امضاي قانون آيسا از سوي رئيسجمهور آمريکا به عنوان يک تصميم مهم سياسي، و برشمردن يک سلسله از اقدامات حقوقي و اجرايي که از سوي دولت اين کشور براي بياثر کردن قانون آيسا صورت گرفته است، عنوان کرد که با اقدامات انجام شده، هيچ تاثير عملي بر قانون مزبور مترتب نبوده و لذا نفس تصويب اين قانون در کنگره آمريکا مشکلي براي تعهدات برجامي اين کشور ايجاد نميکند.
ادعاي هيئت آمريکايي درباره قانون ايسا در حالي است که مقامات دولت يازدهم و اعضاي تيم مذاکرهکننده هستهاي کشورمان در اظهارات جداگانه تاکيد کردهاند که تمديد قانون آيسا نقض صريح برجام است.
در ادامه نشست، نمايندگان ساير دولتهاي عضو کميسيون با جدي قلمداد کردن نگراني ايران، خواستار اقدامات آمريکا در جهت بلااثر ماندن اين قانون و شفافسازي کامل در اين زمينه شدند به گونهاي که هيچ ابهامي نسبت به اينکه اين قانون اثري بر تجارت و همکاري با ايران ندارد، باقي نماند.
در ادامه جلسه همه کشورها بر تعهد کامل خود به برجام، و ضرورت پرهيز از اقداماتي که به اجراي موثر و جامع برجام در بخش لغو تحريمها لطمه وارد آورد، تاکيد کرده و بر ضرورت بياثر ماندن قانون آيسا و نيز ساير قوانيني که به موجب برجام اجراي آنها بايد متوقف باشد، پافشاري کردند.
در اين نشست همچنين با اغتنام فرصت و با توجه به نزديک شدن به زمان يک سال از اجرايي شدن برجام، مروري نيز بر روند اجراي ساير بخشهاي برجام از جمله کانال خريد و همکاريهاي صلحآميز هستهاي با ايران (موضوع پيوست سوم برجام) و نحوه ارتقا و گسترش اين همکاريها صورت گرفت.
ادعاي هيئت آمريکايي مبني بر پايبندي کامل به توافق هستهاي در حالي است که واشنگتن به دفعات برجام را نقض کرده است. غارت 2 ميليارد دلاري اموال ايران، اجراي سفت و سخت قانون محدوديت ويزا، استمرار تحريم سوئيفت، تمديد قانون ايسا و تصويب تحريمهاي جديد از جمله موارد نقض برجام است.
تکذيب خبر وال استريت ژورنال
سيد عباس عراقچي رئيسستاد پيگيري اجراي برجام با تکذيب خبر والاستريت ژورنال اظهار داشت: کميسيون مشترک در پايان جلسه خود با طرح ايران براي پاکسازي رسوبات از تاسيسات غنيسازي نطنز موافقت کرد.
وي افزود: بر اساس اين طرح تمام رسوبات مواد غنيشده که از لولهها بيرون آورده ميشوند از شمول ٣٠٠ کيلو ذخاير مواد غنيشده ايران خارج شده و بدين ترتيب ايران قادر خواهد بود مواد بيشتري را غنيسازي کند.
معاون امور حقوقي و بينالملل وزارت امور خارجه در پايان خاطرنشان کرد: اين مصوبه کميسيون مشترک که محصول ماهها مذاکرات کارشناسي توسط متخصصان سازمان انرژي اتمي کشورمان است، پس از ترجمه در سايت وزارت امور خارجه درج خواهد شد.
والاستريت ژورنال مدعي شده بود که نمايندگان هستهاي ايران با طرح آمريکا براي پاکسازي کامل اورانيوم باقيمانده در نيروگاه نطنز موافقت کردهاند.
ديدار عراقچي با آمانو
به گزارش فارس، عراقچي معاون وزير امور خارجه و رئيسستاد پيگيري اجراي برجام در ادامه رايزنيها در وين با يوکيا آمانو مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در مقر اين سازمان ديدار و گفتوگو کرد.
طرفين در اين ديدار در خصوص روند اجراي برجام گفتوگو و رايزني کردند.
تخت روانچي: آمريکا تعهدات خود را نقض کرده
مجيد تختروانچي معاون اروپا و آمريکاي وزارت امور خارجه کشورمان که به منظور شرکت در ششمين نشست کميسيون مشترک برجام به وين سفر کرده پس از پايان اين نشست گفت: در سطح دوجانبه با هيئت کارشناسي آمريکا جلسه داشتيم و بعد از آن جلسه کميته تحريم برگزار شد که هر دو اين جلسات براساس متن برجام است که در صورت برخورد به مشکل اين روند بايد طي شود.
تخت روانچي افزود: به ويژه در مورد قانون اخير آيسا بحثهاي مفصلي داشتيم و به وضوح تشريح کرديم که بر چه مبنايي ما اين ادعا را داريم که آمريکا تعهدات خود را نقض کرده است و بدعهدي نسبت به اجراي برجام داشته است.
وي گفت: هيئت آمريکايي ادعا داشت که آنها در عمل اجازه نميدهند که تعهداتشان انجام نشود و با استفاده از اختياراتي که رئيسجمهور آمريکا دارد، جلوي اثرگذاري آيسا را ميگيرند.
معاون وزير خارجه با بيان اينکه از ديد ما نفس تصويب آيسا مغاير برجام است، خاطرنشان کرد: در اين زمينه بحثي طولاني شد و تمام اعضا تاکيد داشتند که از هر حرکتي که موجب عدم انجام تعهدات کشورها شود جلوگيري شود و در اين زمينه تاکيد داشتند که بايد به سمت اجراي کامل و بدون پيش شرط برجام رفت.
ادعاي رويترز درباره واکنش ايران به قانون تمديد تحريم ها
رويترز با استناد به اظهارات ديپلماتهاي ارشد ايراني و روسي بعد از ششمين نشست کميسيون مشترک برجام مدعي شده تهران تصميم گرفته مجادلات بر سر اقدام آمريکا در تمديد «قانون تحريمهاي ايران» را تشديد نکند.
اين خبرگزاري انگليسي مدعي شده ايران به قصد جلوگيري از اخلال در برجام در ششمين نشست کميسيون مشترک که سهشنبه در وين برگزار شد، از زورآزمايي بر سر اقدام آمريکا خودداري کرده است.
عراقچي در جمع خبرنگاران گفت: ايران نگرانيهايش در خصوص اينکه تمديد قانون تحريمهاي ايران وضع مجدد تحريم است را بيان کرد. فکر ميکنم کميسيون مشترک نگرانيهاي ايران را خيلي جدي گرفت.
با وجود اين، به نوشته رويترز، آقاي عراقچي در پاسخ به اين سؤال که آيا ايران از اين نشست براي انتقال نگرانيهايش به کميسيون حل اختلافات برجام استفاده کرده گفت: خير.
«ولاديمير وورونکوف»، سرپرست هيئت روسيه در کميسيون مشترک برجام هم در اين مورد گفت: قانون تحريمهاي ايران، قانون مطلوبي نيست، اما اتفاقي است که افتاده است. رويکرد مشترک همه کشورها اين بود که همه اقدامات لازم براي جلوگيري از وارد آمدن ضربه به اجراي برجام انجام شود.
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد