بیخیال نقض برجام
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
تيم ديپلماتيک اعزامي به وين پيگيري آنچه را که رئيس جمهور نقض برجام از طرف امريکا خوانده بود، در گام اول متوقف کرد و از شش گام پيشبيني شده در بخش «مکانيسم حل و فصل اختلاف» توافق هستهاي، فقط يک گام را طي کرد.
تيم ديپلماتيک اعزامي به وين پيگيري آنچه را که رئيس جمهور نقض برجام از طرف امريکا خوانده بود، در گام اول متوقف کرد و از شش گام پيشبيني شده در بخش «مکانيسم حل و فصل اختلاف» توافق هستهاي، فقط يک گام را طي کرد. عباس عراقچي گفته که ايران به دنبال اين نيست که از نشست کميسيون برجام (مرکب از نمايندگان ايران و 1+5) براي پيگيري مکانيسم پيشبيني شده براي حل و فصل اختلافات در داخل برجام استفاده کند. رويترز هم نوشت که ايران تصميم ندارد به خاطر تحريمهاي اخير امريکا توافق هستهاي با 1+5 را دچار «آشفتگي» کند.
نشست کميسيون مشترک برجام براي بررسي شکايت ايران از امريکا به خاطر نقض برجام، با تصويب يک بيانيه مشترک به کار خود پايان داد. ايران به کميسيون بينالمللي برجام متشکل از نمايندگان ايران و 1+5 شکايت کرده بود که امريکا با تصويب «قانون تحريمهاي ايران (ISA)» توافق هستهاي را نقض کرده است، ولي مقامهاي امريکايي ميگويند تصويب قانون جديد ISA نقض برجام نيست. حسن روحاني رئيسجمهور اواسط آذر ماه 1395 تمديد قانون ISA را مغاير با برجام و ناقض آن دانسته و گفته بود اگر اين قانون اجرا شود، پاسخ قاطعانه ايران را به دنبال خواهد داشت. رئيسجمهور متعاقباً دستور داد سازمان انرژي اتمي برنامهريزي براي طراحي و ساخت پيشران هستهاي را در دستور کار قرار دهد و از وزارت امور خارجه نيز خواست «نسبت به اجراي مراحل پيشبيني شده در «برجام» براي رسيدگي به موارد نقض، اقدام نموده و ديگر پيگيريهاي حقوقي و بينالمللي لازم را نيز بهطور جدي معمول دارد.» در ظاهر مفاد (36) و (37) در بخش مکانيسم حل و فصل اختلاف در داخل توافق هستهاي بين ايران و 1+5 دستکم «شش گام» براي پيگيري نقض توافق از طرف يکي از طرفهاي توافق پيشبيني شده است: «اول: ارجاع مسئله مورد اختلاف به کميسيون مشترک برجام. دوم: ارجاع مسئله مورد اختلاف به وزراي خارجه 1+5. سوم: ارجاع مسئله مورد اختلاف به شوراي مشورتي مشترک(يک نماينده از هر کدام از کشورهاي طرف اختلاف يک نماينده بيطرف)، همزمان با بررسي مسئله در کميسيون مشترک و وزراي خارجه. چهارم: اعلام نظرمشورتي شوراي مشورتي به کميسيون برجام. پنجم: توقف اجراي جزئي يا کلي برجام يا ارجاع به شوراي امنيت سازمان ملل. ششم: بررسي شوراي امنيت که ميتواند به توقف کلي يا جزئي اجراي برجام منجر شود.
«نه» عراقچي
ايران در نشست يک روزه اين کميسيون که روز سهشنبه در وين با حضور نمايندگان طرفهاي برجام برگزار شد، نقض عهد امريکا را مطرح ولي از پيگيري اين نقض عهد در سطوح ديگر پيشبينيشده در مکانيسم حل و فصل توافق خودداري کرد؛ اقدامي که به نوشته رويترز، با هدف جلوگيري از آشفتگي برجام در آستانه ورود دونالد ترامپ به کاخ سفيد انجام شده است. عباس عراقچي رئيس تيم مذاکرهکننده ايراني گفته که ايران «نگراني خود را از تمديد قانون تحريمهاي ايران توضيح داد»؛ اقدامي که به گفته او «اجراي مجدد تحريمهاست.» وي افزود: «به نظرم کميسيون مشترک نيز نگراني ايران را بسيار جدي گرفت.» با اين حال عراقچي در پاسخ به سؤالي درباره اينکه آيا ايران قصد دارد از ساير مکانيسمهاي مشخص شده در برجام براي پيگيري آنچه احساس ميکند نقض توافق است، استفاده کند، گفت: «نه». عراقچي توضيح بيشتري درباره دليل توقف پيگيري در مرحله کنوني نداده ولي رويترز از قول ديپلماتهاي ايراني و روس حاضر در کميسيون مشترک برجام نوشت: « ايران تصميم دارد موضع سخت و شديدي دربرابر تمديد تحريمهاي امريکا اتخاذ نکند» تا آنطور که رويترز گفته موجب «آسيب ديدن» برجام نشود. عباس عراقچي با اشاره به موضع طرف امريکايي که گفته با استفاده از اختيارات رئيسجمهور، جلوي اجراي ISA را خواهد گرفت، گفت که حاضران در نشست کميسيون مشترک «تأکيد کردند توقف اجراي (قانون ايسا) بايد ادامه پيدا کند، در غيراين صورت عدم اجراي مهم توافق خواهد بود.»
ولاديمير ورونکوف، سفير روسيه در وين که مسئول نظارت بر اجراي برجام نيز هست، گفته که تصويب قانون ISA«کار چندان خوبي نبود ولي کاري است که شده است.» وي در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره به نشست کميسيون مشترک افزود: «رويکرد مشترک همه کشورها اين بود که لازم است هرکاري که ميتوان بايد انجام داد تا از آسيب به اجراي توافق جلوگيري کرد.» رويترز با استناد به اظهارات ديپلماتهاي ارشد ايراني و روسي بعد از نشست کميسيون مشترک برجام مدعي شده تهران تصميم گرفته مجادلات بر سر اقدام امريکا در تمديد «قانون تحريمهاي ايران» را تشديد نکند. همچنين روز سهشنبه براي نخستين بار سازوکار کارگروه اجرايي کردن لغو تحريمها که در برجام پيشبيني شده است به کار گرفته شد و نشست کارگروه با حضور هيئتهاي کارشناسي از ايران و تمام دولتهاي عضو برجام در وين برگزار شد.
افشاگري جان کري درباره بمباران ايران
باراک اوباما رئيسجمهور امريکا در آخرين نطق دوران رياست جمهورياش در شهر شيکاگو از توافق هستهاي با ايران به عنوان يکي از دستاوردهاي دوران رياست جمهوري خود ياد کرد. اوباما گفت: «اگر هشت سال پيش به شما گفته بودم امريکا روند رکود بزرگ را معکوس خواهد کرد، صنعت خودروسازي را رونق خواهد بخشيد و به طولانيترين دوران کاهش فرصتهاي شغلي در تاريخ امريکا پايان خواهد داد... اگر به شما ميگفتم فصل جديدي با مردم کوبا خواهيم گشود و برنامه هستهاي تسليحاتي ايران را بدون شليک يک گلوله تعطيل خواهيم کرد... ممکن بود بگوييد چشمانداز ما اندکي بيش از حد بلندپروازانه است.» جان کري وزير خارجه امريکا نيز گفته که اگر دولت ترامپ توافق هستهاي با ايران را نقض کند، امريکا براي همه کشورها غيرقابل اعتماد قلمداد ميشود. وزير خارجه امريکا گفت: اگر دولت ترامپ توافق هستهاي با ايران را نقض کند، امريکا براي همه کشورها غيرقابل اعتماد قلمداد ميشود.
به گزارش خبرگزاري آريا، شبکه تلويزيوني الجزيره مباشر جان کري در سخنرانياي در «انديشکده صلح واشنگتن» گفت: اگر دولت آينده امريکا توافقنامه هستهاي با ايران را نقض کند، ديگر کشورها به آن پايبند باقي خواهند ماند، در اين صورت ديگر کشورهاي امضاکننده توافقنامه هستهاي، واشنگتن را طرفي خواهند دانست که قابل اعتماد نيست. وزير امور خارجه امريکا همچنين ادعا کرد قبل از توافق هستهاي براي بمباران ايران تحت فشار بودهايم.
6 گام مکانيسم حل و فصل اختلاف در برجام
1ـ ارجاع مسئله مورد اختلاف به کميسيون مشترک برجام
2ـ ارجاع مسئله مورد اختلاف به وزراي خارجه 1+5
3ـ ارجاع مسئله مورد اختلاف به شوراي مشورتي
4ـ اعلام نظر مشورتي شوراي مشورتي به کميسيون برجام
5ـ توقف اجراي جزئي يا کلي برجام يا ارجاع به شوراي امنيت سازمان ملل
6ـ بررسي شوراي امنيت (توقف کلي يا جزئي اجراي برجام)
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد