لوبلاگ مطرح کرد: برجام از سوی آمریکا تهدید می شود

ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست تصويب طرح سنا ايالات متحده را در موقعيتي ناسازگار نسبت به تعهداتش به برجام قرار خواهد داد، همزمان مهر تاييدي است براي ترامپ تا اختيارات تحريمي خود را براي هدف قرار دادن ايران به کار گيرد.  کنگره در رقابتي آشکار با دولت ترامپ قرار گرفته است تا مشخص شود کدام يک قادر هستند ثبات برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، توافق هسته اي ميان ايالات متحده، ديگر قدرت هاي جهاني و ايران را بيشتر مورد تهديد قرار دهند. هفته گذشته کنگره طرح هاي جداگانه اي را در مجلس نمايندگان و سنا مطرح کرد که تحريم هاي جديد عليه ايران اعمال مي کند. تهديد قريب الوقوع عليه برنامه جامع اقدام مشترک، طرح مقابله با اقدامات بي ثبات کننده ايران در سال 2017 (تحريم 722) است که توسط سناتور باب کروکر (جمهوري خواه از ايالت تنسي) و رابرت منندز (دموکرات از ايالت نيوجرسي) تهيه شده است. اين طرح حقوقي به تعهدات ايالات متحده بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک پايان مي بخشد و از همين رو محدوديت هاي بلند مدتي که برنامه جامع اقدام مشترک براي برنامه هسته اي ايران در نظر گرفته را لغو مي کند. تمام اين ها صحنه را براي تشديد منازعات ميان دو کشور آماده مي سازد. چندين ماده قانوني از طرح سنا دردسرساز است. بر خلاف ادعاي تهيه کنندگان طرح، اين قانون پيشنهادي با برنامه جامع اقدام مشترک سازگاري ندارد و حاوي مقرراتي است که ايالات متحده را در جايگاهي قرار مي دهد که تعهدات برنامه جامع اقدام مشترک را به وضوح نقض کند. اين طرح، همزمان رئيس جمهور را ملزم مي کند تا از اختيارات تحريمي موجود براي هدف قرار دادن ايران با قدرت بهره مند شود؛ در همين حال اختيار وضع تحريم هاي جديدي به رئيس جمهور اعطا مي کند تا جمهوري اسلامي را هدف قرار دهد – اين امر به مثابه اعطاي چراغ سبزي موثر به آرمان هاي افراطي دولت ترامپ است. در نهايت اينکه اين طرح گام بي سابقه اي در جهت معرفي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي – شاخه اي از نيروهاي نظامي ايران – به عنوان يک گروه تروريستي بر مي دارد. در غياب اصلاحات چشمگير، اين طرح قانوني صرفا بنيان هاي توافق هسته اي را – به شکلي مهلک- زير سوال نمي برد بلکه احتمالا ممکن است ايالات متحده را به سرعت به سمت درگيري نظامي با ايران سوق دهد. چالش عليه برجام در روز انتقالي، که يا هشت سال پس از روز تصويب توافق هسته اي است و يا زماني که يافته هاي آژانس بين المللي انرژي اتمي نشان دهد که برنامه هسته اي صرفا از اهداف صلح آميز برخوردار است - هر کدام زودتر باشد - ايالات متحده مي بايست افراد ايراني (حقيقي و حقوقي) مشخصي را از ليست تحريم ها خارج کند. اغلب اين نهادها، اگر نگوييم همه شان، به دليل دست داشتن در برنامه هسته اي ايران در ليست تحريم قرار دارند، اما برخي از آن ها در برنامه هسته اي موشکي ايران هم حاضر هستند. در خصوص افرادي که حضورشان در ليست مرتبط با موشک هاي بالستيک است، اين طرح رئيس جمهور را از خارج کردن نام آن ها از ليست در روز انتقالي منع مي کند، مگر آن که رئيس جمهور مدارکي در دست داشته باشد که نشان دهد آن ها در دوره اي سه ماهه پيش از خارج شدن اسمشان از ليست درگير فعاليت هاي موشکي نبوده اند. اگر رئيس جمهور چنين مدارکي در دست نداشته باشد، براي خارج کردن نام اين افراد با ممنوعيت روبرو خواهد بود، امري که ايالات متحده را در جايگاه نقض تعهداتش در خصوص برجام قرار خواهد داد. چراغ سبز به ترامپ؟ اين طرح همچنين رئيس جمهور را ملزم مي کند عليه فعاليت هاي مرتبط با برنامه موشک بالستيک ايران تحريم هايي وضع کند، آن هم به شيوه اي که مي تواند به معناي بازگشت تحريم هايي باشد که بر مبناي برجام برداشته شده اند. بخش چهارم اين طرح از رئيس جمهور مي خواهد تا تحريم هاي مسدودکننده اي عليه اشخاصي که در برنامه موشک بالستيک ايران همکاري مادي دارند و يا از خطر مشارکت مادي برخوردار هستند و همچنين افرادي که آگاهانه از افراد پيشتر تحريم شده پشتيباني مالي، مادي، فني يا ساير پيشتيباني ها مي کنند، وضع کند. براي نمونه، مقررات طرح جديد رئيس جمهور را ملزم مي کند بانک هاي ايراني که خدمات مالي به برنامه موشکي ايران ارائه مي دهند – در خوش خيم ترين حالت، صرفا به کارکنان حکومت که در ليست قرار دارند حقوق پرداخت مي کنند- مورد تحريم قرار دهد که به معناي نقض برجام خواهد بود. برجام ايالات متحده را از معرفي مجدد نهادهاي مشخص ايراني (به عنوان مثال، اغلب نهادهاي مالي ايران) به ليست تحريم ها و اعمال دوباره تحريم هاي برداشته شده باز مي دارد. اين طرح با ملزم کردن رئيس جمهور به اعمال تحريم هاي گسترده عليه افراد ايراني، حتي آن هايي که رابطه اي حاشيه اي با برنامه موشک بالستيک ايران دارند، واشينگتن را در خطر نقض الزامات خود در خصوص برجام قرار مي دهد. شايد از همه مهمتر اين باشد که مقررات طرح جديد همچنين به دولت ترامپ چراغ سبز پررنگي مي دهد تا مواضع به مراتب سرسختانه تري عليه فعاليت هاي غيرهسته اي ايران اتخاذ کند. برخي در کنگره ممکن است تصور کنند اين کار خوبي است، اما همه چيز زمينه و متن است. نخست اينکه اين اقدام برجام را به خطر مي اندازد، چرا که ايالات متحده بر اساس توافق هسته اي تعهدات مثبت و مشخصي دارد که بر مبناي آن نمي بايست مانع درک ايران از مزاياي همه جانبه حاصل از رفع تحريم شود و سياست هايي اتخاذ نکند يا اقداماتي انجام ندهد که عادي سازي روابط اقتصادي و تجاري ايران و باقي دنيا دشوارتر شود. اعمال تحريم هاي گسترده جديد عليه ايران به طور وضوح در تقابل با اصول بنيادين توافق هسته اي قرار دارد. دوم اينکه همين چند ماه پيش بود که دولت ترامپ اعلام کرد ايران را"تحت نظر" خواهد داشت، هشداري که بر آمده از جاه طلبي هاي افرادي در دولت آمريکا بود تا صحنه را براي رويارويي نظامي احتمالي با ايران مهيا کنند. کنگره با اصرار به رئيس جمهور براي وضع تحريم هاي گسترده بيشتر عليه ايران، به قدرتمند شدن اين عناصر به شدت تندرو در کاخ سفيد ياري مي رساند. تا اينجاي کار، پرزيدنت ترامپ در استفاده از تحريم ها راه دولت قبل را در پيش گرفته است، اما حمايت دو حزب براي اعمال فشار بر ايران از طريق اين طرح به سرعت شرايط را تغيير خواهد داد و به دولت ترامپ اعتماد به نفس خواهد تا موضع تهاجمي تري عليه ايران اتخاذ کند که ممکن است به آغاز درگيري نظامي بينجامد. معرفي سپاه به عنوان گروه تروريستي اين طرح همچنين سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را گروه تروريستي معرفي خواهد کرد. نگراني ها از معرفي سپاه به عنوان يک گروه تروريستي "فراتر از قانون" است. اين نگراني ها چه هستند؟ معرفي سپاه به عنوان گروه تروريستي هيچ پيامد تحريمي به همراه نخواهد داشت، اما تبعات منفي بزرگي خواهد داشت. همين حالا، سپاه پاسداران تحت تحريم سه برنامه تحريمي مجزا قرار دارد و هدف تحريم هاي ثانويه قدرتمندي قرار گرفته است. در نتيجه قرار گرفتن سپاه در ليست خاص تروريست هاي جهان تنها تکرار تحريم هاي موجود است و چيزي نمي افزايد. نتيجه اينکه تصويب طرح سنا ايالات متحده را در موقعيتي ناسازگار نسبت به تعهداتش به برجام قرار خواهد داد، همزمان مهر تاييدي است براي پرزيدنت ترامپ تا اختيارات تحريمي خود را براي هدف قرار دادن ايران به کار گيرد، به شيوه اي که مي تواند به شکلي کشنده برجام را ناديده بگيرد و مسير را براي جنگ هموار کند. اگر کنگره قصد دارد که از پذيرش مسئوليت از بين بردن توافق هسته اي با ايران سرباز زند لازم است در هفته هاي پيش رو اصلاحات جدي در اين طرح اعمال کند. *تيلور کوليس با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد