آغاز نبرد علنی آمریکای ترامپ و اروپا
مهر/ متن پيش رو در مهر منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست اخيرا رئيس کميسيون اروپايي هشدار معناداري را به دونالد ترامپ رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا مخابره کرده است. «ژان کلود يونکر» سه روز پيش در جمع سران احزاب دموکرات مسيحي کشورهاي اروپايي در مالت گفته است: اگر دونالد ترامپ به تشويق ساير کشورهاي اروپايي جهت تقليد از برگزيت ادامه دهد، در آن صورت من هم براي جدايي تگزاس و اوهايو از ايالات متحده آمريکا تبليغ خواهم کرد. اين هشدار درست در زماني مخابره مي شود که اروپاي واحد در التهاب ناشي از برگزاري انتخابات رياست جمهوري فرانسه به سر مي برد. بسياري از تحليلگران مسائل اروپا معتقدند در صورت پيروزي مارين لوپن ـ نامزد ضد اروپايي مورد حمايت ترامپ ـ عملا حيات اروپاي واحد مورد تهديد قرار خواهد گرفت. چندي پيش رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا در سخناني جنجال برانگيز اعلام کرد که برگزيت تصميم درستي از سوي شهروندان انگليسي بوده و ديگر کشورهاي اروپايي نيز دير يا زود از اين تصميم تقليد خواهند کرد! به عبارت بهتر؛ ترامپ از ابتداي حضور خود در کاخ سفيد به اتحاديه اروپا و منطقه يورو اعلام جنگ کرده است. اگرچه يونکر قبل از حضور ترامپ در کاخ سفيد نيز نسبت به مواضع ضد اروپايي وي هشدار داده بود، اما اين بار وي هشدار صريح تري را خطاب به رئيس جمهور آمريکا مطرح کرده است. در جريان برگزاري کنفرانس امنيتي مونيخ در سال گذشته، تقابل سران اروپايي و اعضاي دولت ترامپ به نقطه اوج خود رسيد و مقامات اروپايي صراحتا مواضع ضد اروپايي را تهديدي براي حيات اتحاديه اروپا دانسته و اين سخنان و مواضع را محکوم کردند. با اين حال به نظر مي رسد ترامپ قصد ندارد به رويکرد سلبي خود در قبال اتحاديه اروپا و منطقه يورو پايان دهد. وي در جريان رقابتهاي انتخابات رياست جمهوري سال ۲۰۱۶ ايالات متحده آمريکا نيز از برگزيت به عنوان پديده اي مطلوب حمايت کرده بود. هشدار اخير يونکر نشان مي دهد تقابل مقامات آمريکايي و اروپايي وارد فاز علني شده و بديهي است در آينده اي نزديک اين تقابل شدت خواهد گرفت. به هر حال اگرچه در صورت شکست لوپن در انتخابات رياست جمهوري فرانسه، دولت ترامپ ناچار به اتخاد مواضعي محافظه کارانه تر در قبال اروپاي واحد خواهد شد اما کليت تقابل واشنگتن ـ بروکسل به قوت خود باقي خواهد ماند زيرا گروههاي ملي گرا و راست افراطي در کشورهاي مختلف اروپايي همچنان مورد حمايت دونالد ترامپ و دولت وي قرار دارند. اين موضوع از سوي سران اروپايي که بيشتر به دو جناح سنتي راست ميانه و سوسيال دموکرات تعلق دارند غير قابل هضم است. از سوي ديگر؛ بسياري از تحليلگران معتقدند برخي ايالات آمريکا مانند کاليفرنيا داراي استعداد بالقوه اي جهت جدايي از ايالات متحده هستند و در صورتي که اين استعداد بالقوه، تحريک شده و شکوفا شود، اوضاع براي سران هر دو حزب دموکرات و جمهوريخواه در ايالات متحده آمريکا سخت تر خواهد شد. از اين رو سخنان و به عبارت بهتر، هشدارهاي اخير يونکر به دونالد ترامپ را نمي توان هشداري ساده در نظر گرفت. اين هشدار از يک سو نشان دهنده فوران خشم مقامات اروپايي از مواضع ترامپ و از سوي ديگر، نقطه آشکار ساز تقابلي تمام عيار ميان واشنگتن و اروپاي واحد است. ترامپ در صدد بازگشت اروپا به قبل از دوران تشکيل اتحاديه اروپاست و از بيان اين موضع جنجالي ابايي ندارد. در مقابل وي، سران اروپايي معتقدند که ترامپ خط قرمز آنها در خصوص يکپارچگي سياسي و اقتصادي در قاره سبز را زير پا گذاشته است. برخي سياستمداران اروپايي مانند آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان البته ترجيح داده اند تاکنون وارد فاز تقابل علني و عملي با ترامپ نشوند و از کنار مواضع وي به نوعي عبور کنند. با اين حال به نظر مي رسد صبر مقامات اروپايي در مقابل ترامپ در حال لبريز شدن است. ژان کلود يونکر به عنوان رئيس کميسيون اروپايي به نيابت از سران همه اعضاي اتحاديه اروپا، پاسخي ديرهنگام ولي صريح به رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا داده است. در نهايت اينکه مناسبات سياسي، اقتصادي و حتي امنيتي ايالات متحده آمريکا و اتحاديه اروپا تا حدود زيادي تحت تاثير مواضع سلبي ترامپ در قبال اروپاي واحد قرار گرفته است. شواهد و مستندات موجود نشان مي دهد که رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا حاضر به عقب نشيني از مواضع سلبي خود در قبال اتحاديه اروپا نيست و همين امر مولد بحرانهاي مزمن و دامنه داري در روابط فيمابيني واشنگتن و اروپاي واحد خواهد بود. سوال اصلي اما اينجاست که مقامات اروپايي در مقابل رويکرد تجزيه طلبانه ترامپ در قبال اتحاديه اروپا و منطقه يورو، چه رويکردي اتخاذ خواهند کرد؟ به نظر مي رسد هشدارهايي از قبيل آنچه اخيرا از سوي يونکر به واشنگتن مخابره کرده است، در آينده نيز ادامه خواهد يافت. موضوعي که خشم سياستمداران دو حزب جمهوريخواه و دموکرات از سياست هاي ترامپ در قبال اروپا را بر مي انگيزد. *حنيف غفاري با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد