معاون اول چگونه نامزد انتخابات شد؟
شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. همه مردان اصولگرا يکبهيک در حال صفکشيدن در برابر روحاني بودند که اصلاحطلبان در لحظه آخر، از مهمترين تاکتيک انتخاباتي خود رونمايي کردند؛ يعني ثبتنام اسحاق جهانگيري. معاوناول رئيسجمهور به ستاد انتخابات وزارت کشور آمد و ثبت نام کرد تا به گفته خودش مکمل روحاني باشد. تصميمي که در واپسين لحظات آخرين روز ثبتنام نامزدها عملياتي شد تا نشان دهد اصلاحطلبان در برابر صفآرايي اصولگرايان يکتنه وارد ميدان نخواهند شد. به نظر ميرسد اين «پاتک» اصلاحطلبان در پي «تک» انتخاباتي اصولگريان اتخاذ شده باشد. اصولگرايان هر آنچه در چنته داشتند در روزهاي گذشته روانه ميدان ثبتنام کردند. همه مردان جريان راست، اگر در متن با هم اختلافات اساسي داشتند، اما در يک رويکرد با هم مشترک بودند و آن چيزي نبود جز نقد بيپرواي عملکرد دولت. وقتي چينش «همه» در برابر «يک» روشن شد، حسين مرعشي و عبدالواحد موسويلاري راهي پاستور شدند تا درباره تاکتيک انتخاباتي اصلاحطلبان با رئيسجمهوري مستقر رايزني کنند. نتيجه رايزنيها هم بهميدانآمدن اسحاق جهانگيري بود. جهانگيري پيشتر، آمدن و حضور خود را منوط به کسب رضايت از روحاني دانسته بود. نتيجهاي که از جلسه مرعشي و موسويلاري با روحاني به دست آمد. بعد از اعلام رضايت روحاني براي اين تاکتيک، مرعشي و موسويلاري از دفتر رياستجمهوري در پاستور راهي دفتر معاوناول در همان ساختمان شدند تا نتيجه را به سمع جهانگيري برسانند. اسحاق جهانگيري، ساعت چهار عصر روز گذشته براي نهاييکردن اين برنامه به دفتر روحاني رفت و وقتي از رضايت روحاني مطمئن شد، از همانجا راهي خيابان فاطمي شد. بهاينترتيب، مهمترين آرايش انتخاباتي در دور دوازدهم رياستجمهوري شکل گرفت؛ يعني قرارگرفتن زوج روحاني- جهانگيري در برابر زوج احتمالي رئيسي- قاليباف؛ چراکه به نظر ميرسد مهمترين تاکتيک اصولگرايانه، حمله همهجانبه به روحاني در اين دوره از انتخابات خواهد بود. هرکدام از نامزدهاي اين جريان که صلاحيتشان تأييد بشود، مهمترين برنامه انتخاباتي و تبليغاتي خود را نقد و تخريب برنامه دولت يازدهم قرار خواهند داد. کاري که استارت آن را از همين نطقهاي زمان ثبتنام زدند و شايد شديدترين آن نطق محمدباقر قاليباف بود. آمدن رئيسي و قاليباف بار ديگر اين شايعه را قوت بخشيد که در صورت برد رئيسي در انتخابات، قاليباف، همشهري او، گزينه مناسبي براي معاوناولي خواهد بود؛ چراکه سبد رأي قاليباف روشن است و جريان اصولگرا بعيد است مهره سوخته خود را براي چندمين بار به محک آزمون قرار دهد؛ ازاينرو هرقدر رئيسي در نخستين مواجهاش با خبرنگاران، با ادبيات حوزوي ظاهر شد؛ اما قاليباف با بيانيهاي شديدا انتخاباتي و تخريبي وارد عرصه شد تا نقش مکمل خود براي رئيسي را بهخوبي ايفا کند. بهاينترتيب در مواجهه با رئيسي- قاليباف، بايد کسي در کنار روحاني قرار ميگرفت که بتواند نقش مکمل را به بهترين شکل ايفا کند.در برابر اين چينش، مهمترين ابزار رويارويي، بهويژه در فرصت مناظرهها، حضور يکي از نزديکترين چهرهها به روحاني و دولت او بود. به همين دليل هم بود که جهانگيري، به عنوان نامزد موردنظر اين تز انتخاباتي برگزيده شد. چه جهانگيري خود در نطق ثبتنامش تأکيد کرد که «من در متن همه جريانات بودم. براي همه اين شرايط را باز ميکنم و از کارنامه دولت دفاع ميکنم. در هيچ مقطعي ميان معاوناول و رئيسجمهور چنين رابطه جدياي وجود نداشته است. من روحاني را شخصيت عزيز، ارزشمند، خوشفکر و صاحب انديشه ميدانم. ايشان به من علاقه دارند. گاهي ساعتها مشورت ميکنيم». منتقد صريح اسحاق جهانگيري، يکي از چهرههايي در دولت روحاني است که صريحترين نقدها را به عملکرد دولتهاي نهم و دهم داشت. در راستاي اين نقدها هم گاه افشاگري ميکرد و مطالبي را بهمرور و به صورت رندم، مطرح ميکرد که در نهايت احمدينژاد را واداشت تا از او شکايت کند. شکايتي که البته منع تعقيب خورد. مهر ٩٤ بود که وکيل اسحاق جهانگيري اعلام کرد محمود احمدينژاد به واسطه ١٢ عنواني که اسحاق جهانگيري درباره دولتهاي او به کار گرفته، به عنوان اتهامي تهمت و افترا شکايت کرده است. اتهاماتي که از سوي رئيس دولتهاي نهم و دهم به معاوناول دولت يازدهم وارد شده، شامل ١٢ مورد بود که از سخنان «جهانگيري» استخراج شده بودند: «بيشترين و بزرگترين فسادهاي قرن در دوره گذشته اتفاق افتاد»، «فساد ٢٢ميلياردي ارزي در دولت قبل و خروج بيسروصداي ٢٢ ميليارد دلار ارز از کشور در دولت دهم»، «نامشخصبودن مصرف ١١٨ ميليارد دلار درآمد نفتي کشور در سال ١٣٩٠»، «دولت گذشته در اوج درآمد نفتي، دولت را با اوج بدهي به بخشهاي مختلف تحويل داد»، «هدررفت فرصت ٩٥٠ميليارددلاري در دولت گذشته»، «حساب ذخيره ارزي که به صندوق توسعه ملي تبديل شد، موجودياش صفر بود»، «دولت قبل ٧٠٠ ميليارد دلار صرف اشتغال چينيها کرد»، «نامشخصبودن سرنوشت بيش از صد ميليارد دلار پول حاصل از واگذاري شرکتها و کارخانهها در دولت گذشته»، «بدترين عملکرد نيمقرن گذشته در سال آخر دولت قبل، با رشد اقتصادي منفي پنج درصد و نرخ تورم ٤١ درصد و نرخ تورم مواد غذايي بالاي ٦٠ درصد»، «کشور در زمان شروع کار دولت ته دره بود، اما ما کشور را ١٠ پله بالا آورديم»، «اگر طبق قانون عمل ميشد بايد ٣٠٠ ميليارد دلار در صندوق توسعه، ارز ميداشتيم» و درنهايت «کسي که تصميم گرفته برخلاف قانون، ٤٥ هزار تومان پرداخت کند و مردم و حکومت را اينگونه گرفتار کند؛ امروز هم احساس ميکند قهرمان است و بقيه که گرفتار شدند مشکلدار هستند». چند روز بعد وکيل اسحاق جهانگيري اعلام کرد که دادگاه براي موکلش منع تعقيب صادر کرده است.به گفته او، اسحاق جهانگيري شهريور همان سال براي ارائه دفاعيات در دادسرا حاضر شده بود. اين در حالي بود که حاميان احمدينژاد اعلام کرده بودند که جهانگيري از ارائه دفاعيات خودداري کرده است. با اين حال، با حکم دادگاه و قرار منع تعقيب روشن شد که شکايت احمدينژاد وجهي نداشته و سخنان جهانگيري مصداق تهمت و افترا نبوده است.اسحاق جهانگيري حالا هم که آمده، به گفته خودش ميخواهد روشن کند که دولت يازدهم چه تحويل گرفته است. يعني ادامه همان خطي که در دولت يازدهم آغاز کرده بود. حلقه کرمانيها جهانگيري؛ زماني که سکان معاون اولي در دولت روحاني را در دست گرفت، رئيس شوراي مرکزي حزب کارگزارن سازندگي بود. البته او از السابقون کارگزاران هم به شمار ميرود. هرچند نامش در اعضاي هيئت مؤسس ديده نميشود، اما از اعضاي شوراي مرکزي اول حزب به شمار ميرود، از حلقه کرمانيهاي حزب.اگرچه متولد کرمان نيست اما بزرگ شده کرمان است. زاده ١٣٣٦ در کوه شاه هرمزگان. اما تحصيلاتش را در سيرجان کرمان آغاز کرد و مدرک کارشناسي فيزيک خود را از دانشگاه اين شهر گرفت. جهانگيري کارشناسي ارشد مهندسي صنايع را هم از دانشگاه شريف گرفته و دکتري خود را هم در واحد علوم تحقيقات دانشگاه آزاد در رشته مديريت صنعتي اخذ کرد. از سال ٥٨ تا ٦٣ در جهاد سازندگي کرمان مشغول به فعاليت بود. جهانگيري از سال ٦٣ از حوزه جيرفت، وارد دومين دوره مجلس شوراي اسلامي شد و در دوره سوم هم به مجلس رفت. در سال ٧١ يعني اواخر دولت اول هاشميرفسنجاني به اصفهان رفت و به جاي غلامسحين کرباسچي استاندار اصفهان شد. جهانگيري همچنين در دولت اول سيدمحمد خاتمي وزارت معادن و فلزات را برعهده گرفت و در دولت دوم هم با ادغام وزارتخانهها مسئوليت وزارت صنايع و معادن را برعهده داشت. او همچنين صاحبامتياز و مديرمسئول ماهنامه صنعت و توسعه نيز به شمار ميرود.جهانگيري در انتخابات رياستجمهوري ٩٢، رياست ستاد هاشمي رفسنجاني را برعهده داشت. اما زماني که هاشميرفسنجاني رد صلاحيت شد و ستادهاي او به حالت تعليق درآمد، امکاناتش را در اختيار ستاد روحاني قرار داد. بعد از آن بود که روحاني در ١٤ مرداد ٩٢، بعد از تحويل دولت، حکم معاون اولي جهانگيري را صادر کرد. زمستان ٩٥ اما جهانگيري به دليل مشغوليت در معاونت و از آنجا که امکان حضور در جلسات شوراي مرکزي حزب را نداشت، از رياستش بر شوراي مرکزي حزب انصراف داد. کانال ارتباطي با رهبري جهانگيري شايد به دليل سبقه کارگزاراني بودن و شايد هم کرمانيبودن، از نزديکان به هاشميرفسنجاني محسوب ميشود. تا آنجا که بعد از مرگ آيتالله، بعد از شنيدن زمزمههايي درباره برقراري کانال ارتباطي اصلاحطلبان با مقام رهبري، نام او بود که بر سر زبانها افتاد. ماجراي مرگ هاشمي، برخي از فعالان جريان اصلاحطلب را بر آن داشت تا درباره لزوم حفظ کانال ارتباطي با دفتر مقام معظم رهبري فکر کنند. اسحاق جهانگيري خود درباره چگونگي انتخابش براي اين مقصود پيشتر به «شرق» چنين گفته بود: «ما با دوستان و بزرگان اصلاحطلب مذاکرهاي داشتيم؛ آنها تأکيد کردند که اين کار انجام شود. من هم با آقاي رئيسجمهور مشورت کردم و نهايتا به اين نتيجه رسيدم که اين ملاقات انجام شود که انجام هم شد. هم درباره شرايطي که مرحوم آيتالله هاشميرفسنجاني داشت، صحبت شد و هم شرايط اصلاحطلبان. درباره موقعيت، جايگاه و نقش آنها در انقلاب و نظام و نيز درباره سران اصلاحطلب هم صحبت شد. نظرات مقام معظم رهبري، نظرات بسيار روشني راجع به افراد و جريان اصلاحطلب است و استقبال خيلي خوبي انجام شد. من به سهم خودم سعي ميکنم تا آنجا که امکان دارد، در ايجاد و برقراري اين کانال ارتباطي تلاش کنم. اينکه هميشه با جريان اصلاحات ارتباط داشته باشند، از تأکيدات مقام معظم رهبري بود». اسحاق جهانگيري حالا هم در قامت معاون اول و هم در قامت مهمترين کانال ارتباطي اصلاحطلبان با مقام معظم رهبري راهي يکي از مهمترين انتخابات رياستجمهوري شده است تا به روحاني کمک کند. او با مشورت روحاني آمده و نقشي تعيينکننده را در لحظات حساس ايفا ميکند. يک رئيسجمهور و معاون اول مستقر در برابر يک رئيسجمهور بالقوه و معاون اول احتمالياش. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد