اعتماد: مستند فروشنده چه میفروشد؟
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مخالفان حسن روحاني براي از پاي در آوردن او در ميدان انتخابات به همهچيز چنگ ميزنند، آنها براي رسيدن به هدف خود حتي سياستهاي خارجي جمهوري اسلامي ايران در چند سال گذشته را نه تنها به چالش ميکشند بلکه آن را نقشهاي از پيش طراحي شده از سوي بنيادهاي خارجي ميدانند. انبوهي از تخريبها عليه سياستهاي خارجي کشور در يک مستند سه ساعته. اين نخستينبار نيست که مخالفان دولت دست به مستندسازي ميبرند تا دولت او را با چالش مواجه کنند. حافظه جامعه ايران خاطرات زيادي از اين مستندها را به ذهن سپرده است، از ثريا تا شطرنج با گرگها که در حساسترين زمان مذاکرات هستهاي از صدا و سيما پخش شد و به تخريب چهره مذاکرهکنندگان پرداخت. اکنون همان تيم، مستند جديدي را ساخته، مستندي به مراتب تندتر و پر چالشتر از همه آنچه که تا امروز پخش شده است. مستندي که در ميان آشفته بازار کپيرايت در ايران نام يکي از پر افتخارترين فيلمهاي اصغرفرهادي را بر خود نهاده است؛ «مستند فروشنده». فيلمي از موسسه فانوس که در پوستر تبليغاتياش حاصل کار مستندسازان مستقل و گمنام عنوان شده به تهيهکنندگي محسن حاج کرمي که مدير توليد برنامه ثريا نيز بوده است. ديروز بسيج دانشجويي دانشگاه پليتکنيک در آمفي تئاتر مرکزي اين دانشگاه از اين فيلم رونمايي کرد، با سخنراني سعيد جليلي که پس از اتمام فيلم پشت تريبون قرار گرفت و مواضع سابق خود عليه برجام را مطرح کرد. جليلي در ابتداي صحبتهايش به اين مستند اشاره کرد و اينکه مستندها بايد واقعيتها را بيان کنند و از ساخت چنين فيلمهايي ابراز رضايت کرد اما در ميان صحبتهايش اشاره کرد که اين فيلم را کامل نديده است. اما فيلمي که سعيد جليلي، مذاکرهکننده سابق هستهاي ايران آن را کامل نديده اما از آن حمايت ميکند چه ميگويد؟ از خاطرات هيلاري کلينتون تا علياکبر ولايتي فيلم با انتخابات سال 92 آغاز ميشود و فضايي که خرداد ماه آن سال در کشور حاکم بود. محمود احمدينژاد به پايان رياستجمهوري نزديک ميشود و اقتصاد ايران تحريم است. کشور وارد فصل انتخابات شده است و مناظرات تلويزيوني داغ است. افرادي که مستند فروشنده را ساختهاند حضور علياکبر ولايتي را با هدف اجرا کردن نقشهاي انتخاباتي ميدانند، نقشهاي که مردم را به سمت راي دادن به حسن روحاني سوق ميدهد. کليد واژه آنها تحريم است. به بيان ديگر سازندگان معتقدند ولايتي و روحاني با تکرار اين جملات که تحريمها اقتصاد کشور را فلج کرده است اين موضوع را به جامعه القا کردند که باني تمام مشکلات تحريم است و با راي به يک چهره معتدل که خواهان تعامل با جهان است ميتوانند مشکلات را پشت سر بگذارند. در اين ميان گريزي هم به کتاب خاطرات هيلاري کلينتون ميزنند که در بخشي از آن به انتخابات سال 92 ايران اشاره دارد و نام دو نامزد رياستجمهوري که اهل مذاکره هستند را ميآورد. حسن روحاني و علياکبر ولايتي. داستان فروشنده از همين جا آغاز ميشود و اينکه با پيروزي حسن روحاني امريکا با کمک بنياد راکفلر دست به کار ميشود تا نقشه خود را عليه ايران عملي کند، نقشهاي که در باور آنها، نتيجه نهايياش برجام است. سازندگان مستند فروشنده به وضوح و بدون هيچ ابايي محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه کشور را مهرهاي براي بنياد راکفلر ميخوانند که ناآگاهانه سياستهاي آنها در پي پياده کردن طرح و نقشه آنهاست. در نظر آنها همه اتفاقات سياسي اين چهار سال يک طراحي از سوي بيگانگان بوده و رييسجمهور و تيم مذاکرهکننده کار اجرايي آن را عهدهدار بودند، از مکالمه تلفني اوباما و روحاني تا تاريخ اجراي برجام که از روي عمد به دي ماه سال 94 موکول شد تا اصلاحطلبان در انتخابات مجلس پيروز شوند. همه اين تحليلها در ميانه فيلم توسط تحليلگران دست چندم و نه چندان آشنا ارايه ميشد و حتي سازندگان دست به دامن بهروز افخمي مجري جنجالي برنامه هفت هم شده بودند که در جايي از فيلم ميگويد: 50 درصد مردم ايران در سال 92 به روحاني راي دادند زيرا او آخوند بود! کشور در آستانه جنگ است فيلم فراز و فرودهاي زيادي داشت و به وضوح اميد مردم را نشانه گرفته بود. ابتداي مستند تصاوير شاديهاي خياباني مردم پس از پيروزي حسن روحاني و اعلام توافق و اميدواريشان را در حالي که موسيقيهاي شاد بر روي آنها نشسته بود پخش ميکرد و در پايان گوينده مستند بر روي موسيقي غمگين از مردمي ميگفت که امروز همه اميدشان به برجام و روحاني را از دست دادهاند. سازندگان فروشنده فيلم را اما اينگونه پايان دادند«برجام نه تنها سايه جنگ را از سر کشور کم نکرده بلکه سايه جنگ را بالاي سر کشور آورده است». حسن روحاني را جاي نويل چمبرلين و برجام را جاي معاهده مونيخ نشاندند و فضاي جهان را با سال 1938 مقايسه کردند. تصاويري سياه و سفيد از مردم انگلستان که پس از معاهده مونيخ به استقابل چمبرلين رفتهاند و شعار ميدهند «اين مرد سايه جنگ را از کشور دور کرد» و سپس تحليلگري ناآشنا مقابل دوربين ميگويد معاهده مونيخ براي جلوگيري از جنگ جهاني دوم بود اما در نهايت به جنگ انجاميد. در ادامه فضاي پيش از جنگ جهاني را با فضاي امروز جهان و ايران مقايسه ميکنند و نتيجه ميگيرند امروز بيش از هر روزي کشور در آستانه جنگ است و پيروزي ترامپ در امريکا هم چاشني پر ملات اين تحليل است که پايان بخش مستند فروشنده است. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد