جنگ نیابتی رژیم اسرائیل با ایران در سوریه

تابناک/ متن پيش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست روز پنجشنبه ارتش رژيم اسرائيل، اقدام به حمله اي موشکي به فرودگاه بين المللي دمشق واقع در جنوب غربي اين شهر کرد که اين حمله موشکي نسبت به حملات قبلي اين رژيم به خاک سوريه تقريبا از وسعت بيشتري برخوردار بود و منجر به بالا گرفتن هر چه بيشتر تنش هاي ميان سوريه و رژيم اشغالگر شده است. آنچه به نظر مي رسد اينکه اسرائيل وارد فاز جديدي از تقابل با ايران و حزب الله شده که نشانگر يک جنگ نيابتي محدود است.  در هفته هاي اخير، رژيم اسرائيل به بهانه مقابله و جلوگيري از نقل و انتقال سلاح از سوي ايران به حزب الله لبنان، تعداد حملات هوايي و موشکي خود به خاک سوريه را افزايش داده است؛ حملاتي که نشان مي دهد اين رژيم به تدريج به دنبال تبديل اساسي رويارويي هميشگي خود با ايران به يک جنگ نيابتي در سوريه است. افزايش تعداد و وسعت حملات اسرائيل به خاک سوريه، منجر به آن شده که شرايط و وضعيت در مرز سوريه و فلسطين اشغالي، به شرايطي حساس تبديل شده که هر زمان آماده برخورد جدي ميان رژيم اسرائيل، حزب الله و ايران باشد. تنها ساعاتي بعد از حمله موشکي اسرائيل به خاک سوريه، ارتش اين کشور اعلام کرد که سامانه دفاع موشکي پاتريوت اين رژيم موشکي که از خاک سوريه در بلندي هاي جولان به سمت فلسطين اشغالي شليک شده بود را منهدم کرده است؛ موضوعي که نشان مي دهد حمله اسرائيل به فرودگاه دمشق با پاسخ نظامي روبه رو شده است. البته يکي از مقامات نظامي ارشد رژيم اسرائيل در اين باره بيان کرده است که سامانه دفاع موشکي اين رژيم، يک پهپاد را نيز آماج گرفته و اکنون اين موضوع تحت بررسي است که آيا اين پهپاد متعلق به ارتش روسيه بوده که به اشتباه وارد آسمان فلسطين اشغالي شده يا متعلق به ارتش سوريه بوده است. شدت حملات روز پنجشنبه اسرائيل اما به اندازه اي بود که بسياري از ساختمان هاي اطراف فرودگاه از اثرات انفجارها دچار آسيب هاي محدود شدند. تلويزيون دولتي سوريه بيان کرده که اسرائيل با چندين موشک از بلندي هاي جولان 60 کيلومتري جنوب دمشق تأسيساتي نظامي در جنوب غربي فرودگاه دمشق را آماج گرفته است. حملات رژيم اسرائيل که از سال گذشته ميلادي به اين سو شدت گرفته است، با بهانه هاي مختلفي از جمله جلوگيري از ارسال سلاح از سوي ايران به سوي حزب الله لبنان صورت گرفته است. ادعايي که برخي از پژوهشکده هاي آمريکايي دست راستي از جمله بنياد حمايت از دموکراسي که يکي از منتقدان جدي توافق هسته اي با ايران نيز هست، به آن دامن زده اند. اما آنچه به نظر مي رسد اينکه حملات رژيم اسرائيل به خاک سوريه و شدت گرفتن آنها طي ماه هاي گذشته، بيش از هر چيز درباره يک محاسبه از سوي وزارت جنگ اين رژيم و ارتش آن است. اين که اکنون ايران و حزب الله لبنان به دليل درگيري در بحران و جنگ داخلي در سوريه دچار گونه اي ازOverstretch يا توسعه بيش از حد ظرفيت به لحاظ نظامي شده اند. در واقع ديدگاه مقامات نظامي رژيم اسرائيل بر اين مبناست که حضور نظامي حزب الله در سوريه براي مهار تروريست ها در اين کشور و مشغوليت ايران با اين موضوع منجر به آن شده که توان و ظرفيت نظامي ايران و حزب الله به لحاظ تاکتيکي تا حد زيادي کاهش پيدا کند و اين فرصت مناسبي براي اسرائيل است تا با حملات پراکنده و گاه به گاه، در ابتدا مهمترين نقاط قوت و تمرکز عملياتي حزب الله در سوريه را هدف قرار داده تا احتمالا در فاز بعدي مستقيم جنگ نيابتي در خاک سوريه را با ايران و حزب الله آغاز کند. نقطه هدف از اين استراتژي جديد رژيم اسرائيل اين است که با نهايت استفاده از وضعيت آشوب و هرج و مرج فعلي در سوريه، حزب الله و ايران را در خاک اين کشور مشغول نگاه دارند تا هرگونه احتمال کشيده شدن جنگ به داخل مرزهاي فلسطين اشغالي – چه در حين جنگ داخلي سوريه و چه بعد از آن – از ميان بردارند. به عبارتي واضح تر پس از مشخص شدن تدريجي آينده سوريه و احتمال قوي شکست اهداف در سقوط بشار اسد، رژيم اسرائيل اکنون در پي آن است با ايجاد لايه اي مياني در مرزهاي فلسطين اشغالي و سوريه حد مشخصي از فاصله را با حزب الله و ايران ايجاد و در واقع يک مرز استراتژيک نظامي را به اين ترتيب ترسيم کند که البته سامانه هاي دفاعي موشکي اين رژيم، نقش مهمي در اين ميان بازي مي کنند. بخش مهمي از اين امر ناشي از آن است که محاسبات مقامات نظامي اين رژيم بر اين اساس است که هم اکنون ايران و حزب الله توان پاسخگويي در ابعاد قابل توجه به حملات اسرائيل را ندارند و اين مسأله خلأ لازم براي اين رژيم در راستاي ايجاد اين مرز حائل استراتژيک را فراهم مي آورد. اگر اين سناريو به اين شکل در حال پياده شدن باشد، مي توان تصور کرد که به مرور زمان حملات اسرائيل به خاک سوريه ضمن گسترده شدن و افزايش تدريجي، از ابعاد جديد نيز برخوردار خواهد شد. مي توان احتمال استقرار نيروي نظامي از سوي آمريکا در مرزهاي فلسطين اشغالي و سوريه براي تکميل اين مرز حائل ـ موضوعي که مي تواند در قالب سوريه جنوبي مطرح شود ـ را آخرين پرده از استراتژي جديد اسرائيل براي دور ماندن از آسيب هاي احتمالي حزب الله در نظر آورد. در اين شرايط، مي توان انتظار داشت که جنگ نيابتي ميان ايران و اسرائيل با ابزارهاي متفاوت و متعدد، در سوريه آغاز شده و پس از اين تبديل به نرم رفتاري در خاک سوريه شود. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد