فواد ایزدی در گفتوگو با «صبح نو»: دولت حقیقت مسائل هستهای را برای مردم بازگو نمیکند
صبح نو/ متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست در مناظرات نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري شاهد بوديم که حجت الاسلام حسن روحاني رييس جمهور دولت يازدهم، با صرف نظر از نابودسازي کامل دستاوردهاي شهداي هستهاي به خاطر توافق برجام و بدون توجه به پوچ بودن اين توافق از اين توافق و همچنين دستاوردهاي آن به صورت تمام قد نه تنها خودش بلکه کانديداي پوششي او نيز دفاع کردند. حال اين سؤال بيپاسخ ميماند که آيا سخنان رييسجمهور با واقعيت مطابق است و يا تنها جنبه سياسي و جذب رأي اقشار مردم براي دوره دوازدهم را دارد. در زمينه آشکار شدن ابعاد مختلف اين موضوع گفتوگو کرديم با آقاي دکتر فؤاد ايزدي عضو هيأت علمي دانشکده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران و مسوول دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران که در ادامه به آن خواهيم پرداخت. آقاي روحاني درمناظره دوم تأکيد کرد که تحريمهاي هستهاي همهاش به واسطه برجام برداشته شده و اگر تحريمي مانده نام ببريد. اين فرضيه درست است؟ اين حرف جنابشان درست نيست چون اولاً ما چيزي به نام لغو تحريم نداشتهايم بلکه تنها تعليق قرار بود اتفاق بيفتد، لغو تحريمها بعد از هشت سال بايد اتفاق ميافتاد. امروز هيچ تحريمي لغو نشده به جز دو سه مورد که بسيار هم ناچيز است مثل چند دستور رييس جمهور که تبديل به قانون نيز شده که بود و نبود آن اهميتي ندارد. همان طور که گفتم لغو پس از هشت سال بود ولي با اين قانوني که قرار است در کنگره آمريکا تصويب کنند، هشت سال را نيز زير سؤال ميبرد چون بر اساس آن قانون افراد و شرکتهايي که بايد لغو ميشدند، بر اساس امتيازاتي که داده بوديم، بعد از هشت سال رييس جمهور وقت آمريکا بايد اعلام کند که ايران ديگر خطري براي آمريکا محسوب نميشود. اين مسأله خلاف مفاد برجام است و کل آنرا زير سؤال ميبرد. در همين موضوع تعليق هم قرار بود تحريمهاي پولي، بانکي و نفتي مرتبط با هستهاي تعليق شود. قرار بود پول کشور قابليت انتقال داشته باشد که اين عمل در حقيقت اتفاق نيفتاده است. در حقيقت امروز وقتي نفتي فروش ميرود پولش قابل دسترسي نيست و در حسابهاي خارجي انباشت ميشود و تعليق است، اين همان مسألهاي بود که قبل مذاکرات هم داشتيم. مشکلي از کشور حل نشده است. حال آقايان ميگويند که چطور حقوق ميدهيم که در مورد اين مسأله نيز بايد گفت که شما پول چاپ ميکنيد به همان ميزان که در خارج بلوکه است. الان به موضوع U-Turn «چرخه دلار» نگاه کنيد که مربوط به تبديل پول در جهان است که به عنوان مثال شما روپيه را از هند ميگيريد و ميخواهيد به يورو تبديل کنيد که بايد به صورت الکترونيک ابتدا به دلار و سپس به يورو تبديل شود. چرا امروز «U-Turn» براي ما بسته است؟ در سال 2008 وزارت دارايي آمريکا بيانيه داد که بدليل عدم هماهنگي ايران در موضوع هستهاي با آمريکا «U-Turn» را مسدود ميکند. اين تحريم هستهاي بود، بايد تعليق ميشد؛ چرا امروز تغييري نکرده است؟ يکي از دلايلي هم بانکهاي دنيا با ما کار نميکنند، همين موضوع است. حال از اين قبيل موارد زياد است ولي جناب روحاني با ادبيات انتخاباتي ميخواهد رأي جمع کند و نميخواهد واقعيت را به مردم بگويد. خب اين موضوع طبيعي است چون برجام مانند يک طبل تو خالي است و هيچ ثمرهاي نداشته است. آقاي روحاني تأکيد ميکند اگر امروز برجام نبود، توليد نفت ما از 2 ميليون بشکه به 200هزار بشکه ميرسيد، اين موضوع تا چه ميزان درست است؟ ما نفت کشور را به چند کشور خاص ميفروختيم مثل چين، هند و.... اين کشورها هم بارها اعلام کردند که خريد نفت از ايران را به صفر نخواهند رساند و در عمل هم نشان دادهاند و همانطور که ميبينيم تا 2 سال قبل از برجام، فروش نفت ايران ثابت بود و تغييري نداشت چون خودشان هم ميدانند که اگر خريد نفتشان از ايران به صفر برسد براي دولت بسياربسيار بد خواهد شد و دولت بعدي اگر با آمريکا همسو باشد، براي چينيها خوب نيست. البته اين اصلاً هنر نيست که اولاً شما نفت خام بفروشيد و ثانياً نتوانيد پولش را به داخل کشور وارد کنيد. هنر اينجاست که وقتي شما اين مقدار امتياز در خصوص مسأله هستهاي به آنها ميدهيد، از آنها امتياز هم بگيريد. سياست خارجه دولت يازدهم فاجعه بوده است که امروز به آن افتخار هم ميکنند. آقاي روحاني تأکيد کرد که دوباره تحريم و تقابل با برجام بر نخواهد گشت، اين فرضيه چقدر درست است؟ خودشان گفتهاند که ما تحريمي داريم که بعد از انتخابات اجرا ميشود. بله قبل از انتخابات تحريمي نخواهيم داشت، آمريکاييها علاقه مندند که طيفي در کشور به قدرت برسد که بتوانند امتياز بيشتري از او بگيرند. آمريکاييها چند روز پيش بمبي را در افغانستان شليک کردند که طبق اعلام خودشان، مادر بمبهاست. آن تحريمي هم که ميخواهند بعد از انتخابات تصويب کنند هم مادر تحريمهاست. تحريمي بسيار گسترده است، متن آن بسيار سخت نوشته شده است، کوچکترين محدوديتي هم براي خود قائل نشده است. چون احساس ميکنند که سياست تحريم جواب ميدهد و اين باور تنها بهخاطر سخن رييس جمهور دولت يازدهم در خصوص خالي بودن خزانه کشور و.... بود چون کشور را براي آنها به گونهاي نشان داد که يعني ما به دليل تحريم در بدبختي و بيچارگي به سر ميبريم. مردم عوام هم ميدانند که اگر شما اعلام کني که به يک جنسي خيلي نياز داري، اگر دندان گرد باشد، آن را به بالاترين قيمت به شما خواهد فروخت. آيا بعد از برجام، اراک به بهترين شکل بازسازي شده و داراي فناوري بالاست؟ تنها چيزي که در اراک با دقت انجام شد، بتن ريزي بود. بقيه کارها متوقف شده است و کاري انجام ندادهاند. امروز يک سال و نيم از برجام گذشته و ما اين زمان را تأخير داريم و حالا معلوم نيست توافقمان با چين هم به کجا برسد. سيستم اراک 25 سال طول کشيد تا به آنجايي که بود برسد. حال بايد از آقاي صالحي سؤال کرد که وقتي شما يک دستاورد خود را بعد از 25 سال تلاش با بتن پر ميکنيد، چقدر زمان لازم است تا به همان نقطه قبل خود بازگرديد؟ با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد