95 درصد ترک کردهها دوباره معتاد میشوند
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
هر چند تجربه نشان داده آمارهاي رسمي در حوزه آسيبهاي اجتماعي و اعتياد با آمار واقعي فاصلهاي قابل تأمل دارد، اما آخرين آماري که از سوي سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره ميزان شيوع اعتياد در جامعه اعلام شده از رشد قابل تأمل اعتياد طي سالهاي اخير حکايت دارد به گونهاي که بر اساس آمار سال ۹۴ و شيوعشناسي آن و تجزيه و تحليل اطلاعات تمامي دستگاهها اين رقم به صورت رسمي به 2 ميليون و ۸۰۸ هزار نفر رسيده است؛ موضوعي که در کنار کاهش سن اعتياد و رشد آسيبهاي ناشي از آن بيانگر شکست در مبارزه با اين پديده اجتماعي است.
مطابق آمار غيررسمي ميزان شيوع اعتياد در کشورمان چيزي حدود 4 ميليون نفر است؛ آماري که پيش از اين از سوي مسئولان امر انکار ميشد و آمار رسمي اعتياد يک ميليون و 300 هزار نفر و با ميزان مصرفکنندگان تفنني موادمخدر هستند حداکثر 2 ميليون نفر اعلام ميشد. آخرين آمار اما انگار دارد به آمار غيررسمي و واقعي اعتياد نزديک ميشود.
مرگ روزي 9 انسان در کام اعتياد
معاون کاهش تقاضا و مشارکتهاي مردمي ستاد مبارزه با موادمخدر درباره آخرين آمار شيوعشناسي اعتياد در کل کشور اينگونه توضيح ميدهد: آخرين آمار مستند که مورد تأييد ستاد مبارزه با موادمخدر و مربوط به سال 90 بود، شيوع يک ميليون و 325 هزار نفر معتاد به صورت رسمي در کشور پذيرفته شده است، اما ستاد مبارزه با موادمخدر به دليل تغيير الگوي مصرف و همچنين تغيير جنسيت مصرفکنندگان و عدم قريب به صحت آمار سال 90 خواستار طرح جديد شيوعشناسي در کشور شد.
پرويز افشار با اشاره به آمار متعددي که در مطالعات مختلف درباره ميزان شيوع اعتياد در کشور منتشر شده است، ميافزايد: بر اساس آمارهاي مختلف دستگاههاي متولي، تمامي اطلاعات آنها با حضور نمايندگان ارشد دستگاهها به جلسهاي دعوت شدند و در نهايت آمار شيوعشناسي مورد قبول از سوي ستاد مبارزه با موادمخدر که شامل معتادان مصرف مستمر مواد در طول يک سال بودند، 2 ميليون و 808 هزار نفر مورد تأييد نهايي قرار گرفت.
آنطور که معاون کاهش تقاضا و مشارکتهاي مردمي ستاد مبارزه با مواد مخدر ميگويد در سال 95 روزي 9 معتاد به دليل عوارض ناشي از اعتياد جان خود را از دست دادهاند و بر اساس آمار پزشکي قانوني در سال 95 مجموعاً 3 هزار و 190 نفر به کام مرگ فرو رفتهاند که اين رقم در سال 94، 3 هزار و 3 نفر بوده و حکايت از رشد 2/6 درصدي دارد.
عامل شکست 95 درصدي
معاون کاهش تقاضا و مشارکتهاي مردمي ستاد مبارزه با مواد مخدر معتقد است: در سال 1357 و قبل از پيروزي انقلاب اسلامي از جمعيت 36 ميليوني کشور5/1 ميليون نفر معتاد بودند، اما هماکنون از 80 ميليون نفر جمعيت کشور، به 2 ميليون و 808 هزار نفر مصرفکننده مستمر مواد مخدر داريم. با وجود اين طبق بند 57 سياستهاي ابلاغي مقام معظم رهبري به دستگاههاي مختلف، بايد سالي 5 درصد کاهش بروز و شيوع مواد را شاهد باشيم. در برابر اين محمدعلي پورمختار، عضو کميسيون قضايي و حقوقي مجلس با بيان اينکه آسيب اجتماعي ناشي از فقر در جامعه رو به گسترش است، تأکيد ميکند: ضعف در مبارزه با مواد مخدر سن مصرف موادمخدر در جامعه را کاهش داده است. وي معتقد است: دستگاههاي متولي امر به درستي نتوانستند در اين زمينه عمل کنند، همين هم موجب شده تا اين آسيب رو به گسترش باشد و سن استفاده از مواد مخدر در کشور کاهش پيدا کرده است.
محمد ايازي، معاون وزير بهداشت هم ميگويد: تنها 5 تا 10 درصد معتادان با ترک از چرخه اعتياد خارج ميشوند و 95 درصد آنها دوباره به اين حوزه باز ميگردند. وي مشکل اصلي در حوزه اعتياد کمبود را حمايتهاي اجتماعي پس از ترک ميداند و ميافزايد: مراکز متعددي براي درمان اعتياد به خصوص در بخش غير دولتي وجود دارد و تعداد قابلتوجهي از معتادان نيز وارد مراحل ترک اعتياد ميشوند، اما با يک دور باطل مواجه هستيم که اين معتادان پس از ترک، براي بازگشت به زندگي توانمند نميشوند.
معاون وزير بهداشت ميافزايد: اغلب معتادان پس از ترک مصرف مواد، همچنان در جامعه و خانواده مورد پذيرش قرار نميگيرند به همين علت گرفتار يک دور باطل و تسلسل ميشوند که دوباره آنان را به سمت دوستان معتاد و گرايش به مصرف مواد باز ميگرداند. از نگاه وي مسائل اجتماعي مانند اعتياد و طلاق مانند ساير مسائل بهداشتي و درماني نيستند که پيچيدگيهاي بيشتري دارند و پيشگيري و درمان آنها نيازمند همکاريهاي بين بخشي و توجه به همه نيازهاي اجتماعي افراد آسيبديده است. وي تصريح ميکند: بسياري از معتادان پس از ترک نميتوانند شغل مناسبي پيدا کنند در خوشبينانهترين حالت 5 يا حداکثر 10 درصد معتادان پس از ترک مصرف مواد پاک ميمانند و به طور معمول حدود 95 درصد معتادان دوباره به مصرف مواد بر ميگردند و در واقع درمان آنان شکست ميخورد.
رتبهداري در بين 40 کشور جهان
اعتياد اما زيربناي بسياري از آسيبهاي اجتماعي ديگر است به گونهاي که بنا به تأکيد عبدالرضا رحماني فضلي عامل نيمي از طلاقها اعتياد است. اين مسئله موجب رشد دوبرابري زنان سرپرست خانوار طي سالهاي اخير شده است و آنطور که روزبه کردوني، مدير کل دفتر امور آسيبهاي اجتماعي وزارت رفاه ميگويد، بر اساس گزارشهاي بينالمللي که توسط دادههاي داخلي نيز تأييد ميشود، ايران در بين 40 کشور با بالاترين تعداد زنان بيوه يعني بيش از يک ميليون نفر قرار دارد. رشد آمار زنان بيوه و سرپرست خانوار هم چالشهاي اجتماعي متعددي را هم براي خود اين افراد و هم براي فرزندان و خانواده آنها بهوجود ميآورد؛ پيامدهايي که زيربناي اصلي آن شيوع اعتياد است.
*زهرا چيذري
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد