سید عباس صالحی؛ کارنامه موفق و افق‌های نامعلوم

قانون/ متن پيش رو در قانون منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. زماني که سيد عباس صالحي به عنوان معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي شد، تقريبا کسي او را نمي شناخت و تنها مي‌دانستيم که او دکتراي فلسفه خود را از يکي از پژوهشگاه‌هاي وابسته به حوزه علميه دريافت کرده‌است و از سال 76 تاکنون در سه دوره متوالي، عضو هيات مديريه و سپس عضو هيات امناي دفتر تبليغات اسلامي بود. آن زمان خيال‌ها بر اين بود که با توجه به تحصيلات حوزوي وي، وضعيت در معاونت فرهنگي رو به راه نخواهد بود و همه به سانسورهاي عجيب و غريب کتاب و وخامت اوضاع مي‌انديشيديم اما سيدعباس صالحي با فعاليت هاي گسترده و اقدامات شجاعانه خود، اين ذهنيت را تغيير داد؛ به گونه‌اي که امروز به عنوان يکي از مهم‌ترين و درست کارترين معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد شناخته مي‌شود. او در شرايطي براي اين سمت برگزيده شد که وزارت ارشاد به هيچ‌عنوان مورد اعتماد هنرمندان نبود و سال‌هاي سختي را پشت سر گذاشته بود و مسلما بازگرداندن اين اعتماد، کار بسيار مشکلي بود که صالحي به خوبي از عهده آن برآمد. اهالي قلم در اين انتخاب سکوت کردند چون سيدعباس صالحي را نمي‌شناختند و اطلاعات درباره او بسيار کم بود و به هرشکلي از شانتاژهاي رسانه‌اي پرهيز مي‌کرد. اقدامات وزير پيشنهادي فرهنگ و ارشاد چه بود؟ او اقدامات چشمگيرانه‌اي در حوزه نشر و چاپ انجام داد و بسياري از کتاب‌هايي که در هشت سال دولت احمدي نژاد در محاق توقيف به سر مي‌بردند، با روي‌کار‌آمدن عباس صالحي به عنوان معاون فرهنگي ارشاد، توانستند مجوز بگيرند و جمع بزرگي از اهالي قلم، به اين مساله اذعان دارند. از جمله اقدامات مهم او در سمت معاون فرهنگي ارشاد، مشارکت و تعامل با تشکل‌هاي مدني نشر بود که منجر به مشارکت‌دهي در واگذاري امور اجرايي نمايشگاه کتاب به تشکل‌هاي نشر شد. او همواره به شفاف‌سازي معتقد بود و انتشار اسناد و مدارک هزينه‌هاي صورت گرفته از سوي ارشاد و اعلام عمومي مصوبات هيات خريد کتاب، از جمله اين شفاف سازي‌ها بود. بيراه نيست اگر عباس صالحي را، پرکارترين و فعال‌ترين معاون وزارت ارشاد بدانيم؛چراکه او در سال‌هاي فعاليتش، هيچ‌يک از زواياي کاري خود را فراموش نکرد. او با حضور خود در کتابفروشي‌هاي مختلف، به اين حوزه رونق بخشيد و همواره تعامل خوبي با خبرنگار حوزه کتاب برقرار کرده است. واگذاري گسترده کتاب به استان‌ها و نظارت بر آن، از جمله ديگر اقدامات مهم اين وزير پيشنهادي بود که به تسهيل کار اهل قلم و ناشران شهرستان‌ها انجاميد. از ديگر فعاليت‌هاي او مي‌توان به حمايت از انجمن‌ها و جشنواره ادبي با تخصيص يارانه، راه‌اندازي سايت تخصصي «الف‌يا» براي انتشار اظهارنظرهاي تخصصي در حوزه ادبيات، حل حواشي جايزه‌هاي ادبي و واگذاري آن‌ها به بنياد شعر و ادبيات داستاني ايرانيان، تخصيص وام براي بازسازي و تجهيز کتابخانه هاي مدارس و کتابخانه‌ها در شهرستان‌ها، واگذاري بخش‌هاي اجرايي نمايشگاه کتاب تهران به تشکل‌هاي نشر و... اشاره کرد. او همچنين اقدامات مفيدي نيز در حوزه چاپ انجام داده است که از مهم‌ترين آن‌ها، برگزاري مستمر جشنواره صنعت چاپ است. او همچنين سيستم ماليات و ماليات بر ارزش افزوده را پيگيري کرد و با اين اقدام، مشکلاتي از قبيل جريمه‌ها حل شد. وي همچنين در حوزه چاپ به شهرستان‌ها توجه بيشتري نشان داد و ما شاهد افزايش سهم اين صنعت در استان‌ها بوديم. حجت الاسلام والمسلمين حسن روحاني رييس‌جمهور کشورمان، صبح روز سه‌شنبه در جلسه راي اعتماد به وزراي پيشنهادي دولت دوازدهم در دفاع از وزير پيشنهادي فرهنگ و ارشاد اسلامي، ابتدا با تشکر از دو وزير پيشين اين وزارتخانه اظهار کرده است: علي جنتي و دکتر صالحي اميري، تلاش‌هاي زيادي براي پيشبرد اهداف وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامي انجام داد‌‌اند. امروز سيدعباس صالحي، مسئوليت را برعهده مي‌گيرد. اين در حالي است که ما چهار سال از حضور ايشان در همين وزارتخانه استفاده کرده‌ايم. ايشان اشراف خوبي به شرايط حوزه و دانشگاه دارد. مساله اين وزارتخانه براي ما خيلي مهم است، نبايد بگذاريم سليقه در کشور حاکم شود. يک آقايي، جايي سليقه‌اي دارد و براي خود هم محترم است اما نبايد آن را در ميان ديگران جا بيندازد. وقتي وظيفه‌اي بر عهده دولت و وزارت ارشاد است، دستگاه‌هاي ديگر حق مداخله در امور کشور را نبايد داشته باشند. اگر اين حق وجود دارد، بهتر است مجلس شوراي اسلامي وظيفه را به همان نهادها واگذار کند، نه به دولت. انتظار هنرمندان از وزير فرهنگ و ارشاد چيست؟ معصومه مظفري (رييس انجمن نقاشان)، سيدعباس صالحي را چندان نمي‌شناسد. او معتقد است عملکرد وزير مهم است و در اين باره به «قانون» مي‌گويد : مهم اين است که قرار است چه کنند و طرح‌شان چيست. ايشان مصاحبه اي در روزنامه شرق داشتند و در صحبت‌هايي نشان دادند که در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي تخصص دارند اما در حوزه تجسمي اين‌گونه به نظر نمي‌رسد. ايشان به وسيله تعامل با انجمن‌ها و هنرمندان تجسمي بايد متوجه ويژگي هاي اين هنر شوند و توانايي اين افراد را شناسايي کنند تا بفهمند که چگونه و در کجا مي توانند به کمک هنرمندان تجسمي بيايند. وي ادامه مي‌دهد: ما نمي‌گوييم مشکلات ما را حل کنند بلکه در مرحله اول بتوانند متوجه شوند که بخش عظيمي از هنرمندان اين مملکت در حوزه تجسمي کار مي‌کنند و فقط سينما و تئاتر و موسيقي نيست. اگر بتوانند اين قدم را بردارند و با انجمن‌هاي تجسمي ارتباط بگيرند، فکر مي‌کنم متوجه شوند که وضعيت به چه صورت است. فکر مي‌کنم در همه رشته‌ها مشکل بيمه و مسکن و... وجود دارد اما مساله مهم اين است که وزير آينده بداند انجمن‌ها مي‌توانند کمک خوبي براي ايشان باشند. همچنين محمد رحمانيان (کارگردان تئاتر) به نمايش «روز حسين» که با موضع گرفتن روزنامه‌هايي همچون کيهان، روزنامه جوان و... دچار مشکل‌هايي شده بود و اين رسانه‌ها وي را مرتد اعلام کرده بودند، اشاره مي‌کند و مي‌گويد: در آن دوره آقاي سيدعباس صالحي در يک مصاحبه، با موضع‌گيري شجاعانه خود نسبت به اين نمايش، تمام اين حواشي را رفع کردند و همچنين وضعيت نشر چشمه که به دليل چاپ اين نمايشنامه دچار مشکل شده بود را نيز بررسي کردند که باعث بازگشايي مجدد اين نشر شد. ايشان اعلام کردند که در نمايشنامه هيچ توهيني صورت نگرفته است. من در همين اندازه، ايشان را مي شناسم و البته در برخي از نمايش‌ها ايشان را ديده ام که به همراه خانواده و بدون هيچ تشريفاتي مي‌آيند و کارها را مي‌بينند. وي دو انتظار بزرگ از وزير آينده دارد که آن‌ها را در دو بخش مميزي و سالن هاي تئاتر دسته بندي مي‌کند و مي‌گويد: مميزي به شکل سليقه اي بايد تمام شود و از اين نترسيم که فلان روزنامه، چه موضعي نسبت به کارها مي‌گيرد. هرچقدر اين ميکروب و سم مميزي در حوزه فرهنگ وجود داشته باشد، نتيجه عکس خواهد داشت و به خودسانسوري منجر مي‌شود و اتفاقات ناشايست و زشتي را رقم مي‌زند. امروز بسياري از فيلم‌هاي خوب سينما به دليل مميزي هاي نابه جا، خاک مي‌خورند. اين کارگردان تئاتر همچنين از وضعيت سالن‌هاي تئاتر گله‌مند است و بيان مي‌کند: الان نزديک 40 سال از انقلاب گذشته و حتي يک سالن استاندارد به مجموعه تئاترها اضافه نشده است. اين همه سالن‌هاي خصوصي سوله اي غير استاندارد ساخته مي‌شود و با جان مردم بازي مي‌کنند. اين همه بودجه و هزينه ها کجا مي رود؟ خاوران را شهرداري تهران ساخته ولي بي خاصيت است و تعيين کاربري نشده ‌است. رحمانيان معتقد است که وزارت فرهنگ و ارشاد بايد نظارت دولتي را کم کند و کمک‌هاي مالي به تئاتر برساند. اين کارگردان تئاتر اضافه مي‌کند: حتي کاپيتاليسم‌ترين کشورها نيز، کمک‌هاي مالي خود را از تئاتر دريغ نمي‌کنند. به دليل همين بي توجهي‌هاست که بسياري از استعدادهاي جوان در نطفه خفه مي‌شوند. سينماگران نيز در اين بين، دغدغه‌ها و توقعات خاص خود را از وزير فرهنگ و ارشاد آينده دارند. مرضيه برومند (کارگردان سينما) با اشاره به اينکه سيدعباس صالحي را به خوبي نمي‌شناسد به« قانون» مي‌گويد: من از وزير فرهنگ و ارشاد توقع دارم که مسائل، قانونمند پيش روند و اين‌گونه نباشد که هرکسي از بيرون بيايد و به خودش اجازه دهد که حرف بزند و نظر بدهد. او با تاکيد بر قانونمندي اضافه مي‌کند: تنها توقع ما اين است که مسائل به طور قانونمند پيش بروند، نه سليقه اي. برومند همچنين معتقد است که بايد حوزه و فرهنگ و سياست را از هم تفکيک کنيم و در اين خصوص اظهار مي‌کند: هرکسي مي‌خواهد جناح يا گروه خاصي را بزند، پاي سينما و تئاتر را وسط مي‌کشد. ما پشت دولت روحاني بوديم و پاي صندوق‌هاي راي آمديم. در واقع اين دولت مديون ماست؛ چرا که اگر ما فعاليت نمي‌کرديم، بسياري از مردم پاي صندوق‌هاي راي نمي‌آمدند. اين دولت، مديون قول‌هايي است که به ما داده و اگر اين وعده‌ها عملي نشود، ما نيز ساکت نمي‌نشينيم و قطعا مطالبه‌گر خواهيم بود. با توجه به اظهار نظر هنرمندان عرصه‌هاي مختلف، به نظر مي‌رسد همچنان بعد از گذشت چهار سال از حضور سيدعباس صالحي در سمت معاون فرهنگي وزارت ارشاد، هنوز هنرمندان عرصه هاي ديگر او را به خوبي نمي‌شناسند، اما اظهار نظرها درباره وي مثبت است. به نظر مي‌رسد که سيدعباس صالحي با توجه به سخنان دکتر حسن روحاني، گزينه قطعي اين وزارتخانه محسوب مي‌شود و اميد است که سال‌هاي بهتري را در حوزه فرهنگ و هنر کشورمان شاهد باشيم با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد