بازار نفت چین و جفت عجیب و غریبی که کنار هم هستند
ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
شرکت صنعتي چيني CEFC براي خريد 14,16 درصد از سهام روسنفت به ارزش حدودي 9 ميليارد دلار به توافق رسيده است. اين معامله جاي تعجب ندارد چرا که توافق ميان روسنفت و CEFC يک مشارکت استراتژيک است که به وضوح بالا گرفتن گرماي روابط ميان مسکو و پکن را نشان مي دهد. اين اولين گام در مسابقه براي به دست آوردن سهم عربستان سعودي در بازار به حساب مي آيد.
درست است که در ماه هاي اخير سرزمين پادشاهي روابط نزديکي را با روسيه پي گرفته است. اين روابط در پي افول مداوم قيمت نفت در بازارهاي بين المللي شکل گرفت. اين تلاش نبايد شما را شگفت زده کند همان طور که شکسپير مي گويد: «بدبختي يک مرد را با جفت هاي عجيب وغريبي آشنا مي کند.» روسيه و عربستان ممکن است روابطي دوستانه داشته باشند اما آنها رقيب هستند و مهم ترين هدف در اين رقابت، بازار نفتي چين است. همانطور که ليام لينينگ در بلومبرگ گفته است، مسکو و رياض به طور فرسايشي در رقابتي براي پيروزي در بازار چين هستند. آن هم در حالي که تشنگي بازارهاي توسعه يافته براي نفت فروکش کرده اما تشنگي چشم بادامي ها نه تنها ادامه دارد بلکه درحال رشد است.
معامله شرکت چيني CEFC سهام اين گروه را در روسنفت به 19,5 درصد خواهد رساند. اين قرارداد تامين ذخاير نفتي چيني ها از سوي روس ها را در درازمدت قطعي کرده و براي روسنفت جريان پايداري از درآمد ايجاد مي کند. در مقياسي بزرگ تر اين معامله گامي منطقي در تغيير محور روس ها در آسيا است. در ميان تحريم هاي اروپايي و آمريکايي، اين تنها اقدام منطقي اي است که مسکو مي تواند انجام دهد تا تمرکز خود را در درازمدت روي بازارهاي رو به رشدي چين و هند قرار دهد. روسنفت در سال 2016 به قراردادي با ايسار نفت هند دست پيدا کرد که نقطه عطفي در اين مسير بود. در اين ميان، عربستان سعودي انرژي زيادي را براي متقاعد کردن اعضاي مختلف اوپک بر سر اين مساله صرف کرده که بايد قول خود را در سهم نفت توليدي جدي بگيرند. بحت دوم سعودي ها اين بود که در ادامه معامله فعلي آنها مي توانند باقيمانده انرژي خود را در آرامکو ذخيره کنند. رياض همچنين در اوايل سال جاري به قراردادي با مجموعه شرکت هاي صنعتي شمال چين دست پيدا کرد. بر اساس اين قرارداد ساخت پالايشگاهي براي 300 هزار بشکه برداشت روزانه در دستور کار قرار گرفت. علاوه بر اين تکميل پالايشگاه هايي در مالزي و اندونزي هم مدنظر است.
اين پروژه ها سرمايه گذاري سنگين سعودي ها را لازم دارد به هميل دليل رياض تمام اميدواري هايش را به همکاري هاي شناور در آرامکو دوخته است تا بتواند با موقعيت منحصر به فرد روس ها با چيني ها رقابت کند. درواقع همانطور که لينينگ معتقد است رياض ممکن است به درستي تصميم گرفته باشد تا چيني ها را به سمت آرامکو بکشاند اما مشکل اين است که بعيد به نظر مي رسد که آنها بتوانند بهاي اين همکاري را با آرامکو بپردازند. بنابراين درحالي که عربستان سعودي بيشتر انرژي خود را معطوف کاهش توليد انرژي کرده است روسيه معاملات خود را با چين و هند محکم تر مي کند و صادرات نفت آنها به چين افزايش پيدا کرده و جاي عربستان سعودي را مي گيرند.
عربستان فرصت چنداني ندارد تا بتواند سهم خود را به عنوان بزرگ ترين توليدکننده نفت در بازار حفظ کند. چين و هند هر دو در جستجوي راه هايي براي کاهش وابستگي خود بهه نفت هستند که از جمله اين تلاش ها برنامه براي خارج کردن خودروهاي بنزيني از مدار و رو آوردن به محصولات برقي است. درست است که هنوز يکي دو دهه وقت لازم است تا اين برنامه هاي جديد اثر خود را بر تقاضاي نفت بگذارند اما در نظر گرفتن چنين دورنمايي و برنامه ريزي درازمدت براي ايجاد ثبات اقتصادي در آينده الزامي است.
*آيرينا اسلاو
مترجم: روزبه آرش
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد