آیا اوکراین در شرف وقوع «انقلاب میدان» دیگری است؟
تسنيم/ متن پيش رو در تسنيم منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست نظرسنجيها در اوکراين نشان داده مردم در مورد اوضاع اقتصادي و سياسي کشورشان نگران شدهاند و کارشناسان هم عدم اجراي اصلاحات وعده داده شده در کشور را مهمترين عامل اين نارضايتيها ميدانند. روزنامه «نيزاويسيمايا گازيتا»، چاپ مسکو، در تحليلي نوشته است: روز، 21 نوامبر در اوکراين، «روز عزت و آزادي» نامگذاري شده است. اين تاريخ به دستور "پترو پروشنکو" رئيس جمهوري اوکراين و به ياد حوادث سال 2013 در اين کشور، نامگذاري شده است. در سال جاري اين بزرگداشت با اعتراضات خياباني براه افتاده توسط "ميخائيل ساآکاشويلي" رئيس جمهوري سابق گرجستان، همزمان شده است. لازم به يادآوري است که در تاريخ 21 نوامبر سال 2013 "ويکتور يانوکوويچ" رئيس جمهوري و "نيکولاي آزاروف" نخست وزير وقت اوکراين اعلام کردند که حاضر نيستند توافقنامه مربوط به مشارکت با اتحاديه اروپا را امضاء کنند. شب همان روز صدها تن از مردم اوکراين به ميدان استقلال شهر کييف آمده و به اين تصميم قدرت حاکمه در کشور اعتراض کردند. اين اعتراضات آنقدر گسترده شد که در اوايل سال 2014 منجر به کودتاي خونين و سرنگوني قدرت حاکمه آن وقت اوکراين شد. فاصله بين مردم اوکراين و رهبران «انقلابي» افزايش يافته با وجوديکه تيم رهبري پروشنکو دقيقا خط مشي همگرايي با اروپا را در پيش گرفته که خواسته شرکت کنندگان در «انقلاب ميدان» بود، ولي با اين وجود ظرف چند سال گذشته فاصله بين مردم و قدرت حاکمه افزايش يافته است. اصلي ترين مشکل اصلاحات است که با وجود وعده هاي داده شده در اين زمينه، به آن عمل نشده است. اين در حالي است که هر نوع اعتراضي به اين مسئله هم سريعا با اتهام خيانت به کشور و «شکاف در امور داخلي و در جهت منافع روسيه» روبرو مي شود. "ايرينا بيکشکينا" جامعه شناس و مدير بنياد «ابتکارات دموکراتيک» در کييف معتقد است که بخش اعظم مردم نگران بي ثباتي اوضاع در کشور هستند. در حاليکه که در دست بسياري از مردم سلاحهاي زيادي باقي مانده، برخي مي ترسند که ميدان دوباره، اصلا صلح آميز نبوده و خونهاي بيشتري ريخته شود. البته تعداد افراد تندرو همچنان در اقليت قرار دارد. به گفته اين کارشناس، دولت اوکراين هم فقط سعي دارد روي اشتباهات خود سرپوش گذاشته و هر اقدامي عليه خود را کار «ستون پنجم» و «برنامه ريزي شده از طرف مسکو» معرفي کند. تنش در جامعه اوکراين افزايش يافته است بر اساس نظرسنجي که اخيرا توسط موسسه بين المللي جامعه شناسي کي يف صورت گرفته، 61 درصد از شهروندان بشدت نگران روند توسعه اوضاع در کشورشان هستند. 68 درصد از مردم مهمترين عامل بي ثباتي اوضاع را ادامه درگيريهاي نظامي در مناطق شرقي اوکراين ناميده اند. حدود 50 درصد از مردم افزايش وخامت اوضاع را عوامل اقتصادي مي دانند: 48 درصد بيکاري و کاهش سطح رفاه زندگي و 46 درصد هم افزايش قيمتها و بالا رفتن تعرفه هاي گمرکي را عامل آن دانسته اند. 48 درصد از شهروندان هم بطور خاص مشکل را شکاف عميق بين فقرا و ثروتمندان در اوکراين نام برده اند. 44 درصد از مردم فسادمالي، 41 درصد بي قانوني و 34 درصد هم بي اعتمادي به دولت را مهمترين عامل موثر در وخامت اوضاع در اوکراين مي دانند. دقيقا همين تمايلات مردمي است که از سوي مخالفان دولت هم مورد استفاده قرار گرفته که انتقادات جدي را نسبت به دولت مطرح مي کنند. مهمترين متهم در اين زمينه هم رئيس جمهور پروشنکو شناخته شده که نتوانسته نظام حاکم بر کشور را تغيير و اصلاحات وعده داده شده براي همگرايي با کشورهاي اروپايي را اجرا کند. تمام مشکلات مطرح براي جامعه اوکراين، امروزه شعار حزب جديد «روح نيروهاي جديد» به رهبري ميخائيل ساآکاشويلي شده است که از اواسط ماه اکتبر اعتراضات خياباني که جلوي ساختمان پارلمان اعلاي اوکراين براه انداخته و خواستار انجام اصلاحات سياسي گسترده در اوکراين شده است. آنها تقاضاهايي مانند لغو قانون مصونيت نمايندگان پارلمان، تصويب قوانين جديد انتخاباتي، ايجاد دادگاه ويژه عليه فسادمالي، برکناري رئيس جمهور و برگزاري انتخابات پيش از موعد پارلماني و رياست جمهوري را از پارلمان اوکراين درخواست کرده اند. تقريبا يک ماه است که طرفداران اين حزب در مقابل پارلمان چادرهايي را برپا کرده و هر يکشنبه در آنجا جمع شده و به اعتراضات خود ادامه مي دهند. تعداد آنها معولا هميشه به چندين هزار نفر مي رسد. مردم اوکراين از بي ثباتي اوضاع در کشورشان خسته شدهاند "روسلان بورتنيک" مدير موسسه تجزيه و تحليل سياسي اوکراين معتقد است که معترضين در مقابل پارلمان نه طرفداران ساآکاشويلي، بلکه در وهله نخست مخالفان دولت هستند. به گفته وي، بر اساس نظرسنجي هاي اجتماعي، حدود 80 درصد از شهروندان بر اين عقيده هستند که اوکراين در جهت گيري درستي حرکت نمي کند. اين در حالي است که اکثر مردم هنوز هم فکر نمي کنند که مشکلات اقتصادي کنوني در کشور ريشه در مسائل سياسي و عدم اجراي اصلاحات در اين زمينه دارد. "ولاديمير فيسنکو" کارشناس مسائل سياسي اوکراين نيز مي گويد، مردم اين کشور کلا از انقلاب خسته شده اند، چون دو انقلاب رخ داده در کشورشان، نيجه مثبتي براي آنها نداشته و وضعيت اقتصادي آنها را به مراتب سخت تر از گذشته کرده و هيچيک از وعده هاي داده شده به آنها تحقق پيدا نکرده است. طرفداران ساآکاشويلي هم اکنون بارها براي اجراي درخواستهاي خود «مهلت» تعيين کرده اند که بعد از آن «راهپيمايي ميليوني» برگزار خواهند کرد. آخرين مهلت اعلام شده هم سوم دسامبر است که بزودي فرا مي رسد. قابل توجه است، ميخائيل ساآکاشويلي که تابعيت اوکرايني وي لغو شده است، حق شرکت و حتي راي دادن در انتخابات رياست جمهوري و پارلماني اوکراين را ندارد و بارها گفته از اقدامات خويش هيچ انگيزه شخصي ندارد، يکشنبه هفته قبل براي نخستين بار اعلام کرد که حاضر است رياست دولت جديد در اوکراين را برعهده بگيرد. اين در حالي است که در اوکراين کابينه وزراء بر اساس ائتلاف بوجود آمده در پارلمان و با موافقت رئيس جمهوري تشکيل مي شود. و نظريه جديد ساآکاشويلي تنها در صورت تغيير قدرت حاکمه در اوکراين، امکان پذير خواهد بود و به همين دليل سخنان وي مورد توجه زيادي قرار گرفته است. البته انتخابات رياست جمهوري بعدي در اوکراين قانونا بايد در سال 2019 برگزار شود و تنها ساآکاشويلي است که تلاش مي کند اين روند را تسريع کرده و جلو بياندازد. اوضاع در اوکراين در صورتيکه اعتراضات کنوني به «ميدان» جديدي تبديل شود، وخيم خواهد شد و اميد زيادي وجود ندارد که راه اندازي انقلاب ديگري موجب بهبود اوضاع شود. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد