شبکههای برونمرزی از ماهواره به فضای مجازی کوچ میکنند
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
معاون برونمرزي صداوسيما ميگويد براي مقابله با تحريم امريکا عليه شبکههاي برونمرزي، اين شبکهها فعاليت خود را در فضاي مجازي گسترش ميدهند؛ راهکاري که مدتي پيش از سوي «جوان» مطرح شده بود.
نزديک به 50 روز بعد از مصاحبه «جوان» با معاون اسبق برونمرزي سازمان صداوسيما، درباره احتمال تحريم شبکههاي برونمرزي صداوسيما از سوي امريکا، پيمان جبلي معاون فعلي برونمرزي سازمان در مصاحبهاي بر اين خبر صحه گذاشت.
ديگر بحث سر اختيار نيست، رفتن به سوي فضاي مجازي از يک انتخاب به يک ضرورت تبديل شده است؛ ضرورتي که مسبب آن يک دولت متخاصم خارجي است.
ترامپ به دنبال تحريم صدا وسيما
دولت ترامپ در تلاش براي گسترش دامنه فشارها عليه کشورمان، صداوسيما را تحريم ميکند. گفته ميشود اين تحريمها باعث حذف همه يا بخشي از شبکههاي ايراني از ماهوارههاست. تحريم شبکههاي برونمرزي صداوسيما موضوع تازهاي نيست، پيش از اين محدوديتها نيز تحريمهايي عليه بعضي از شبکههاي ايراني فعال در حوزه بينالملل اعمال شده بود. به طور مشخص دولت سعودي بعد از مداخله نظامي و سرکوب انقلاب مردم بحرين و همچنين حمله به کشور يمن، سياست تحريم را در برابر رسانههاي جبهه مقاومت در پيش گرفت. قطع فرکانسهاي شبکه «العالم» ايران روي ماهوارههاي عربي و حتي ايجاد شبکهاي مشابه «العالم» که اخبار دروغ منتشر ميکرد، از جمله اين اقدامات بود. در موج جديدي که شبکههاي برونمرزي صداوسيما را تهديد ميکند، اين بار نه دولتهاي عربي مخالف جبهه مقاومت بلکه دولت امريکا براي جلوگيري از فعاليت شبکههاي برونمرزي صداوسيما در حال تلاش است؛ موضوعي که واکنش رسانه ملي را در پي داشته است.
علت تحريم صداوسيما از زبان معاون اسبق سازمان
نزديک به دو ما پيش وقتي اولين زمزمههاي تحريم صداوسيما منتشر شد، «جوان» در مصاحبهاي با دکتر حسن اخگري، معاون اسبق برونمرزي صداوسيما اين خبر را تحليل کرد. اخگري درباره علت تحريم شبکههاي برونمرزي صداوسيما به «جوان» گفت: صداوسيما چه در بعد داخلي و چه بعد برونمرزي به دليل پيگيري گفتمان انقلاب اسلامي از ويژگيهايي برخوردار است که آن را به رسانهاي خاص تبديل کرده است، بهخصوص در بعد بينالملل مواضع و رويکردي که صداوسيما دنبال ميکند به مذاق امپراتوري رسانهاي غرب خوش نيامده است؛ اتفاقاتي مانند قضيه فلسطين، نقش دولت استعماري امريکا در کل منطقه و حمايتهايش از گروههاي تکفيري و دولتهاي مرتجع عربي مثل عربستان يا سکوتي که غرب در مقابل اتفاقات بحرين و يمن داشته، در حالي که هميشه داعيهدار حقوق بشر بوده است! جمهوري اسلامي نقش اساسي در بيداري اسلامي دارد که از زمان پيروزي انقلاب اسلامي ايران بعد بينالمللي پيدا کرده و براي مخاطبانش در سراسر جهان داراي جذابيت است براي همين نظام سلطه تلاش ميکند از کوچکترين اتفاقاتي که در ايران رخ ميدهد به نفع خودش بهرهبرداري کند؛ چيزي که در روزهاي اخير شاهد آن بوديم و اخبار نادرست زيادي برخلاف ادعاهاي رسانهاي غرب مبني بر حرفهاي بودن و صداقت داشتن منتشر شد. اين کارشناس و مدير سابق رسانه ملي همچنين درباره راههاي مقابله با اين تحريم ها، تأکيد کرد: يکي از ابزارهايي که در دست صداوسيماست، استفاده از فضاي وب و اينترنت است. اطلاعرساني بر بستر اينترنت بسيار گسترده بوده و نميشود با شيوههاي فعلي تحريمها، آن را محدود کرد، بهخصوص اينکه هر وقت شبکههاي ايراني تحريم شدند، استقبال و استفاده از وبسايتهاي آنها بيشتر شده است، مثل سايتهاي «پرستيوي» و «العالم» که استقبال از آنها زياد شد. در يکي از اسناد منتشر شده در ويکي ليکس آمده است که دولت عربستان مستقيماً دستور داده تا پخش شبکه «العالم» از ماهوارههاي عربي حذف شود. اين کار شايد براي فضاي ماهواره جواب دهد، اما در فعاليت بر بستر وب مشاهده کرديم که مخاطبان شبکه خودشان پيامهاي آن را نشر دادند و به اشتراک گذاشتند. علاقهمندان به يک رسانه با اين کار نميگذارند صداي آن خاموش شود.
توصيه براي تمرکز روي فضاي مجازي
اخگري به مديران فعلي معاونت برونمرزي توصيه کرد روي فضاي مجازي تمرکز کنند و گفت: صداوسيما بايد روي محتواهاي کوتاه قابلنشر در رسانههاي موبايلي کار کند؛ محتوايي که مخاطبانش خودشان آن را براي هم «شيرينگ» کنند. رسانه ملي بايد روي توليد محتواي «اينتراکتيو» تمرکز کند و فضاي تعامل با مخاطب را گسترش دهد. در گذشته بعد از آنکه محتوا پخش ميشد، کار کارمند تمام ميشد و به خانهاش ميرفت، اما در فضاي تعاملي قبل و بعد از پخش است که کار داريم. تازه کار کارمند رسانه با پخش محتوا وسيعتر ميشود، بايد ارتباط با مخاطب را مديريت کند. معاون سابق برونمرزي تأکيد کرد: تحريمها يک هشدار است؛ هشداري براي توليدکنندگان محتوا در صداوسيما که روي فضاي مجازي بيشتر کار کنند.
العالم با 7ميليون فالوور
حال با مشخص شدن جدي بودن تحريمها عليه شبکههاي برونمرزي صداوسيما، معاون برونمرزي در گفت و گو با «ايسنا» مواضع مشابهي را اتخاذ کرده است. پيمان جبلي ميگويد: «فعاليت شبکههاي برونمرزي ما به ويژه شبکههاي بينالمللي خبري مانند هيسپانتيوي، پرستيوي و العالم در شبکههاي اجتماعي و فضاي مجازي قابل قبول است اما کافي نيست، براي مثال شبکه العالم بيش از 7ميليون فالوور در فيسبوک دارد يا شبکه هيسپانتيوي بيش از 400هزار فالوور در يوتيوب دارد، البته اين تعداد پايدار نيستند، يعني ممکن است ما را دچار مشکل و چالش کنند.» جبلي گفت:« تلاش ميکنيم همکاران ما آشنايي و آگاهي کاملي از قوانين و قواعد شبکهها و بخش توليد پيام در شبکههاي اجتماعي داشته باشند تا حداقل بهانه را دست شبکههاي اجتماعي دهيم و بتوانيم در اين فضا حضور داشته باشيم.»
فضاي مجازي جديترين رقيب برودکستها شده است. تعريف تلويزيون نسبت به آنچه در دهههاي 70 و 80 ميلادي به عنوان يک رسانه فراگير در اختيار خانوادهها قرار گرفته بود، متغير شده است. اين روزها رسانههاي رقيب و ابزارهاي جديد براي دسترسي به محتواي تصويري و ايجاد حق انتخاب براي مخاطب باعث شده است برودکست از يک ميدان يک جانبه با احتمال پيروزي صد درصد در جذب مخاطب به يک ميدان مبارزه واقعي با حضور رقباي جدي تبعيد شود. همان طور که مديران صداوسيما مدعي هستند، صداي مستقل رسانههاي ايراني در آن سوي مرزها مخاطبان ثابتي پيدا کرده است. براي حفظ اين مخاطب در هجوم تحريم ها، بايد ابزارهاي ارتباطي را ارتقا داد. توليد محتوا متناسب با استانداردهاي فضاي مجازي و آنچه مخاطب در اين فضا به دنبال آن است مهمترين راه و روش براي مقابله با هرنوع تحريمي است؛ کاري که معاونت برونمرزي صداوسيما ميگويد در حال دنبال کردن آن است.
*محمدصادق عابديني
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در تلگرام
https://t.me/akharinkhabar
آخرين خبر در ويسپي
http://wispi.me/channel/akharinkhabar
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar