سرمقاله وقایع اتفاقیه/ جهان در آستانه جنگ هستهای؟
وقايع اتفاقيه/ « ترامپ باعث زوال نظم بينالمللي شده است؛ جهان در آستانه جنگ هستهاي؟ » عنوان ستون "پنجره جهان" در روزنامه وقايع اتفاقيه به قلم خاوير سولانا(رئيس سابق اتحاديه اروپا) است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد: جهان دوباره چند قطبي شده و همراه با آن رقابتهاي استراتژيک ميان قدرتهاي بزرگ نيز بازگشته است. ظهور دوباره چين و بازگشت روسيه به خط مقدم سياستهاي جهاني دو ديناميک برجسته بينالمللي در قرن بيست و يکم تا اينجا بوده است. در يک سال اول حضور «دونالد ترامپ» در کاخ سفيد، تنشها ميان ايالاتمتحده و اين دو کشور بهطور چشمگيري افزايش يافته است. همزمان با مشوش شدن فضاي سياست داخلي آمريکا، روابط ايالاتمتحده با اين دو کشور که مهمترين رقباي آن محسوب ميشوند نيز مختل شده است. پنج سال پيش زماني که پرزيدنت «ژي جينپينگ» به قدرت رسيد نظريه «نوع جديد روابط ابر قدرتها» را برپايه همکاري و گفتوگو و همچنين احترام متقابل به منافع ملي يکديگر مطرح کرد. اما همچنانکه يکجانبهگرايي چين در مسئله درياي چين جنوبي حکايت دارد، اين کشور آن زمان که لازم است چندان پايبند به موعظههاي خود نيست. به همين ترتيب، از دست رفتن نفوذ نسبي ديپلماتهاي چين با برجسته شدن نمادها ميان ژي و ارتش آزاديبخش خلق برجسته ميشود. ژي به تازگي ميل شوکهکننده به بر تن کردن يونيفورمهاي نظامي پيدا کرده است. روسيه نيز به نوبه خود دو جمهوري استقلال يافته از اتحاد جماهير شوروي را در يک دهه اخير اشغال کرده و هزينههاي نظامي اين کشور به نسبت توليد ناخالص ملياش به طرز حيرت آوري افزايش يافته است. مهمتر از همه، ايالاتمتحده و روسيه يکديگر را به نقض توافق «منع موشکهاي هستهاي ميان برد» متهم کردهاند، تنها توافق متعلق به جنگ سرد ميان دو کشور که همچنان زنده است. در حالي که عقل حکم ميکند چالشهاي کنوني را به رسميت بشناسيم اما بايد از اغراق درباره آنها حذر کنيم. در ماههاي گذشته دولت ايالاتمتحده سه سند مهم را منتشر کرده است: استراتژي امنيت ملي، استراتژي دفاعي و بررسي وضعيت هستهاي. در تمام اين اسناد به وضوح از چين و روسيه بهعنوان تهديدات جدي عليه نظم بينالمللي ياد شده است. اما تهديد اصلي عليه ايالاتمتحده امروز از جانب چين و روسيه نيست، بلکه از جانب سياستهاي سردرگمکننده خود ايالاتمتحده است، دليل آن امتناع ترامپ از سازگاري با نظم بينالمللي است که آمريکا خود به ايجاد آن کمک کرد و دههها است از آن دفاع ميکند. لازم است به ياد داشته باشيم وقتي که ترامپ «کيم جونگ اون» رهبر کرهشمالي را با حمله ارتش ايالاتمتحده مرعوب ميکند، مسئوليت بر عهده او است. بودجه نظامي ايالاتمتحده با فاصله بسيار در رتبه اول جهان قرار دارد، تقريبا سه برابر چين که در رتبه دوم قرار دارد و ۹ برابر روسيه که در رتبه سوم قرار دارد. درواقع اگر بودجه نظامي هشت کشور بعدي را با هم جمع کنيم هنوز بودجه نظامي آمريکا بالاتر است. آمريکا همچنين پيشرفتهترين زرادخانههاي هستهاي جهان را در اختياردارد. اما بهرغم اعلام مکرر و (اغلب غيرمحترمانه) دولت ترامپ درباره برتري نظامي آمريکا، اقدامات او حکايت از آن دارد که اين برتري کافي نيست. سند «بررسي وضعيت هستهاي» بهترين مثال براي اين اختلال شناختي آمريکا است. دکترين جديد ايالاتمتحده بر افزايش تعداد تسليحات هستهاي با پتانسيل انفجاري نسبتا پايين دارد. هدف از اين ابزار خنثي کردن تواناييهاي روسيه در اين عرصه است. در اين سند آمده است «از بين بردن تصور اشتباهي دشمنان بالقوه که باعث محدودکردن استفاده از ابزارهستهاي آنها شود ميتواند به نفع ايالاتمتحده و متحدانش باشد» اما اگر تصور آنها بهراستي اشتباهي است، پس چرا آمريکا اصلا بايد به آن پاسخ دهد؟ برخلاف ديدگاههاي پنتاگون، توسعه تاکتيکي تسليحات هستهاي درواقع باعث ميشود بيشتر در آستانه جنگ هستهاي قرارگيريم و آنچنان که «رابرت اينهورن» کارشناس موسسه «بروکينگز» توضيح ميدهد سند بررسي وضعيت هستهاي شامل بندهاي ديگر با تاثيرات مشابه است: بخشي که ميگويد ايالاتمتحده ميتواند در پاسخ به «حملات استراتژيک غيرهستهاي» که تعريف مبهمي دارد ميتواند از تسليحات اتمي استفاده کند. نزديکشدن به آستانه جنگ هستهاي، خطر فاجعه جهاني را افزايش ميدهد، خطري که دانشمندان اتمي اينک در بالاترين حد خود از سال ۱۹۵۳ قرار دادهاند. منبع: پراجکت سينديکيت همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در تلگرام https://t.me/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar