راه خروج از انحصار تلگرام «فیلترینگ» نیست
ايران/ متن پيش رو در ايران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
چندي پيش بحث خروج از انحصار تلگرام با فيلتر اين شبکه اجتماعي مطرح شد. از سوي ديگر برخي از مسئولان فيلترينگ شبکههاي اجتماعي خارجي را راهي براي کوچ کاربران به سمت پيام رسانهاي داخلي ميدانند و معتقد هستند مسدودسازي شبکههاي اجتماعي خارجي موجب ميشود تا پيامرسانهاي داخلي تقويت شوند. حال اين سؤال مطرح است که آيا براستي فيلترينگ موجب تقويت پيام رسانهاي داخلي ميشود؟ و اينکه راه خروج از انحصار تلگرام چيست؟ و براي جذب کاربران به سمت پيام رسانهاي داخلي چه بايد کرد؟ روزنامه ايران اين سؤالات را با مديران پيام رسانهاي داخلي و کارشناسان فضاي مجازي در ميان گذاشته است.
نبود رقبا عامل افت پيام رسانهاي داخلي
مرتضي برجي مدير يکي از پيامرسانهاي داخلي (ساينا) در پاسخ به اين سؤال که آيا فيلتر پيام رسانهاي خارجي موجب تقويت پيام رسانهاي داخلي ميشود؟ به «ايران» گفت: فيلتر کردن شبکههاي اجتماعي خارجي به تنهايي نميتواند راهي براي تقويت پيامرسانهاي داخلي باشد چون امکانات نرم افزارهاي داخلي بايد در سطح تلگرام باشد.
سهيل تقوي کارشناس فضاي مجازي نيز گفت: فيلتر تلگرام بهصورت غير مستقيم ممکن است موجب شود تا برخي از کاربران از پيام رسانهاي داخلي استفاده کنند اما عباس منصورنژاد پژوهشگر فضاي مجازي معتقد است شايد در ظاهر امر فيلترينگ راه مناسبي براي کوچ کاربران به سمت پيام رسانهاي داخلي به نظر برسد اما در واقع آسيبهاي فيلترينگ به چرخه فعاليتهاي پيام رسانهاي بومي، سنگين خواهد بود چرا که يکي از بزرگترين آفتها نبود رقباي قوي براي پيامرسانهاي داخلي است و همين موضوع سبب ميشود متوليان يک پيام رسان بومي انگيزه خود را براي رشد پيامرسان خود از دست بدهند و نيازي به به روزرساني و تقويت آن احساس نکنند. در تمامي فناوريها و صنعتها، اگر با اعمال قوانين تنها يکسري شرکتهاي خاص، بدون رقيب، قادر به فعاليت باشند، در نهايت اين مخاطب است که متضرر ميشود.
آزادسازي شبکههاي غيرقابل دسترس
اما راه خروج از انحصار تلگرام چيست؟ مرتضي برجي مدير يکي از پيام رسانهاي داخلي معتقد است براي انحصارزدايي از تلگرام بايد نرمافزارهاي داخلي تقويت شده و فرهنگ استفاده از آنها در جامعه در بين کاربران ايجاد شود. وقتي بعد از چند سال تلگرام در دست کاربران رونق گرفته است، با سياستهاي چکشي نميتوان اين نرمافزار را يک شبه از انحصار خارج کرد.
برجي افزود: در چند سال اخير سياست صدا و سيما بر توسعه تلگرام بود و مدام در تمام برنامههاي تلويزيوني و راديويي آدرس کانالهاي تلگرام را تبليغ ميکرد و اکنون بهدليل سياستهاي تبليغاتي، صدا و سيما از تبليغ ديگر پيام رسانهاي داخلي پرهيز مي کند. اين در حالي است که بايد نرم افزارهاي مشابه ايراني تقويت شده و در عين حال براي آنها تبليغات مشابه و گسترده صورت پذيرد تا به مرور زمان اين جايگزيني انجام شود.
مصطفي رادمرد سخنگوي يکي ديگر از پيام رسانهاي داخلي (بله) با بيان اينکه انحصار تلگرام حاصل عدم دسترسي به بسترهاي رقيب و مشابه داخلي و خارجي است، گفت: به نظر ما تقويت توان داخلي بخشي از کاري است که براي خروج از اين انحصار بايد انجام داد و در کنار آن لازم است امکان دسترسي مردم به بسترهاي اطلاع و شبکههاي اجتماعي ديگر و حتي خارجي نيز با سعهصدر بيشتري باز شود. لازم است اين سعهصدر درباره شبکههاي اجتماعي داخلي نيز رعايت شود تا امنيت رواني و اعتماد به جامعه بازگردد. رادمرد معتقد است حاکميت ميتواند با ارائه سرويسهاي دولت الکترونيک در شبکههاي اجتماعي و پيامرسانهاي داخلي، به جذابيت بيشتر اين کسبوکارها و تسهيل خدمترساني به مردم کمک کند.
عباس منصورنژاد پژوهشگر فضاي مجازي نيز معتقد است با فيلترينگ ساير شبکههاي اجتماعي و پيام رسانها با برنامهريزي نادرست بهصورت غيرعمدي، مخاطبان را به سمت تلگرام هدايت کرديم از اينرو يکي از راههاي خروج از انحصار، آزادسازي برخي از شبکههاي اجتماعي مسدود شده است. وي گفت: از سوي ديگر بايد به موازات آن شبکههاي بومي از تمامي جهات مورد حمايت قرار گيرند و به لحاظ فرهنگي تبليغات مناسبي براي اين حوزه صورت گيرد. کاملاً مشخص است که اگر از لحاظ فني به استانداردهاي لازم دست يابيم و از لحاظ فرهنگي نيز با صبوري و برنامهريزي، مردم اعتماد لازم را کسب کنند، قطعاً مردم از پيام رسانهاي بومي استفاده خواهند کرد.
سهيل تقوي کارشناس فضاي مجازي نيز گفت: اگر کاربر هم بخواهد از پيامرسان داخلي استفاده کند بهدليل نداشتن ظرفيت بالا در پذيرش همه کاربران دچار مشکل ميشود همين موضوع دلزدگي ايجاد ميکند از اينرو امکان اينکه يک شبه عده کثيري از کاربران از پيام رسانهاي داخلي استفاده کنند، ممکن نيست. بنابراين ضمن بالا بردن ظرفيت پيام رسانهاي داخلي، پاسخ دادن به نيازهاي کاربران و ارتقاي نرم افزاري و سخت افزاري پيام رسانها، بايد تشويقهايي نيز براي کاربران ايجاد کنيم تا آنها به مرور زمان به سمت پيامرسانهاي داخلي گرايش پيدا کنند. اگر پيام رسانهاي داخلي خدمات خوبي ارائه دهند کاربران خود به خود جذب ميشوند. از سوي ديگر بايد برندسازي نيز انجام شود چون خيلي از مردم پيام رسانهاي داخلي را بخوبي نميشناسند و از امکانات آنها اطلاع ندارند اگر اين دو بال فني و تبليغات بخوبي شکل بگيرد در جذب کاربران تأثير مثبتي خواهد داشت.
نقض حريم خصوصي دغدغه کاربران
مرتضي برجي مدير يکي از پيامرسانهاي داخلي درباره جذب کاربران به سمت پيام رسانهاي داخلي گفت: ارائه خدمات دولتي بر بستر نرمافزارهاي ايراني نيز ميتواند يکي از راههاي انتشار و توسعه نرم افزارهاي ايراني باشد که باعث ميشود تلگرام به گوشهاي رانده شود و نرم افزارهاي ايراني در کنار ارائه خدمات دولتي و خصوصي، نقش پيامرساني فعلي تلگرام را براي مردم بازي کند.
مصطفي رادمرد سخنگوي يکي از پيامرسانهاي داخلي نيز گفت: رسيدن به توان فني نرمافزاري و زيرساختي براي افزايش کارآمدي پيامرسانهاي داخلي امر دور از دسترسي نيست؛ بااينحال اصليترين چالش اعتماد مردم به بسترهاي داخلي بخصوص در موضوع حريم خصوصي و سطح دسترسي نهادها به اطلاعات خصوصيشان است. اين موضوع در سطح حاکميت بايد حل شود؛ اين نگراني بر اساس سابقهاي شکل گرفته و لازمهاش اصلاحات و شفافيت قانوني و تغيير رويههايي است که در عمل به مردم اطمينان دهد.
عباس منصورنژاد مدرس دانشگاه نيز معتقد است ما با تضعيف سرمايه اجتماعي مواجه هستيم از اينرو بايد براي حل آن برنامهريزي و با متخصصان فرهنگي مشورت کرد تا راهبردهاي فرهنگي ترسيم و پيادهسازي شود. نکته ديگر اينکه برخي رسانهها که مخالف فيلترينگ تلگرام هستند، اقدام به تخريب جدي پيام رسانهاي بومي ميکنند. در اينجا نيز بايد رسانهها توجيه شوند که راه حمايت از نظريهشان، تخريب پيامرسان بومي نيست و اين کار موجب لطمه بهکسب و کارهاي بومي خواهدشد و گاه باعث ميشود متخصصان داخلي نتوانند به اعتماد به نفس لازم دست يابند.
تقوي کارشناس فضاي مجازي نيز گفت: اينکه کاربران اعتماد و اطمينان خاطري براي استفاده از پيام رسانهاي داخلي ندارند، بهدليل اتفاقاتي بوده است که در گذشته افتاده و اين در ذهن مردم مانده است. از سوي ديگر فضاسازي رسانهاي شده است. با اينکه اکثر مردم تخلفي هم انجام نميدهند ولي باز اطمينان ندارند. مردم بايد بدانند درصد اندکي از مردم از اين فضا استفاده هاي نادرست ميکنند و همانها تحت پيگرد قرار ميگيرند و اين قشر هستند که بيشتر به اين فضاسازي بياعتمادي پيام رسانهاي داخلي دامن ميزنند ولي مردم اگر خدمات خوبي را ببينند و بشناسند به رغم تمام سمپاشيها از پيام رسانها استفاده ميکنند.از سوي ديگر نيز بايد براي جذب کاربر، اعتماد و اطمينان خاطر ايجاد شود.
*سوسن صادقي
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در تلگرام
https://t.me/akharinkhabar
آخرين خبر در ويسپي
http://wispi.me/channel/akharinkhabar
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar