استاد دانشگاه آلابامای جنوبی: ‌مذاکره با آمریکا را می‌بازیم

مثلث/ متن پيش رو در مثلث منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست روابط ايران و آمريکا در شرايط متفاوتي سير مي‌کند. فضاي موجود مخصوصا پس از خروج آمريکا از برجام بغرنج و پيچيده شده و نگراني‌هاي بسياري را برانگيخته است. آمريکا در حالي که حضور در برجام را برنتافته است به‌دنبال گذاشتن شروط جديد و فشار بر ايران است و تلاش مي‌کند به‌جاي توافق چندجانبه برجام، مذاکراه دوجانبه و توافقي جديد را شکل دهد. برخي اعتقاد دارند براي اينکه مسائل بزرگ دو طرفه را حل کرد بايد با آمريکا‌ و ترامپ گفت‌وگو کرد و به توافقي بزرگ پا گذاشت تا نه‌تنها تحريم‌هاي جديد به کار نيفتد، بلکه فضاي منطقه‌اي و بين‌المللي متعاملي را بدون تنش و تشنج پيش گرفت. در اين باره برخي از فعالين سياسي داخلي و خارجي نامه‌اي به رهبري انقلاب نوشته و خواستار گفت‌وگوي دو طرفه آمريکا شده‌اند. آيا در اين شرايط مي‌توان به سمت گفت‌وگو با آمريکا رفت؟ در اين‌باره با نادر انتصار، استاد ممتاز علوم سياسي دانشگاه آلاباماي جنوبي گفت‌وگو کرده‌ايم که از نظر مي‌گذرانيد. به تازگي نامه به ‌سران نظام ايران نوشته شده و پيشنهاد داده شده تا ايران و آمريکا با يکديگر گفت‌وگو کنند. فارغ از اين نامه و مسائل حاشيه‌اي آيا باتوجه به شرايط حال حاضر‌ و موضوعات مطرح بين دو کشور و خروج آمريکا از برجام،‌ در اين مقطع مذاکره با آمريکا درست است؟ من متن آن نامه را که در فضاي مجازي در دسترس است، خواندم. من هميشه موافق گفت‌وگو در جهت پيشبرد منافع کشور بوده و هستم. همان‌گونه که نويسندگان اين نامه گفته‌اند، در اوج جنگ ويتنام، آمريکا و انقلابيون ويتنام با هم مذاکره مي‌کردند و اخيرا ما شاهد گفت‌وگوي دو دشمن سرسخت يعني آمريکا و کره‌شمالي بوديم. البته اين را هم بايد در نظر داشته باشيم که آمريکا و جمهوري اسلامي ايران از همان دوران اوا‌يل انقلاب تا کنون بارها با هم در مورد مسائل مختلف مذاکره کرده‌اند که آخرين بار آن مذاکراتي بود که منجر به قرارداد برجام شد، يعني بر خلاف آنچه بعضي‌ها فکر مي‌کنند، تابوي مذاکره با آمريکا مدت‌هاست که شکسته شده است ولي آنچه مهم است اين است که در مقطع کنوني موقعيت ايران در مقابل آمريکا ‌تغيير کرده است ‌در برجام و دوران بعد از آن آمريکا ايران را در‌ شرايط سختي قرار داده ‌است. زماني که ويتنامي‌ها مذاکرات اصلي خود را با آمريکا شروع کردند آنها با آمريکايي مذاکره مي‌کردند که در حال باختن جنگ بو‌د ‌يا حد‌اقل ديگر نمي‌خواست بيشتر در باتلاق ويتنام گير بيفتد. مذاکره‌ ترامپ و کره‌شمالي نيز زماني اتفاق افتاد که کره‌شمالي با قدرتي نسبي در مقابل آمريکا نشسته بود يعني کارت‌هاي برنده‌اي در دست داشت و خود دولت‌ ترامپ هم اين را مي‌دانست. به‌علاوه همسايگان کره‌شمالي، به‌خصوص کره‌جنوبي، پشتيباني خود را از مذاکرات آمريکا و کره‌شمالي عنوان کرده بودند و کره‌شمالي با يک دلگرمي ‌منطقه‌اي پا به اين مذاکرات گذاشت. اين شرايط در مورد ايران وجود ندارد. اکنون ما شاهد موقعيتي هستيم که بسياري از کشورهاي منطقه‌اي که ايران در آن است نه‌تنها از تنش روابط ايران و آمريکا پشتيباني مي‌کنند، بلکه برخي از آنها مانند عربستان، امارات و اسرائيل لابي‌هاي عظيمي ‌دارند که هدفشان انزواي ايران و نابودي کشورمان است. در چنين زماني ايران مذاکرات با آمريکا را خواهد باخت. تضادها و اختلافات داخلي ايران نيز موضع ايران را در مذاکره با‌ ترامپ بيشتر به خطر مي‌اندازد. ‌آمريکاي‌ ترامپ آمريکايي است که به توافق‌ها پايبند نيست. چه تضميني براي عهد‌نشکستن آمريکا وجود دارد؟ در شرايط کنوني هيچ تضميني براي عهد‌نشکستن آمريکا وجود ندارد و آمريکا نيز چنين تضمين‌هايي را به ايران نخواهد داد. بهترين اميدي که مي‌توان داشت اين است که آمريکا تضمين‌هايي نسيه‌اي شبيه همان کاري که در مورد برجام کرد به ايران بدهد و به قول معروف ايران را به چشمه آب ببرد و تشنه برگرداند. هيات حاکمه، آمريکا چه نگاهي به حاکميت ايران در وضعيت فعلي دار‌د؟ هيات حاکمه آمريکا نگاهي بسيار منفي به حاکميت ايران دارد و فکر مي‌کند که حاکميت ايران در موقعيتي ضعيف قرار دارد و با فشارهاي اقتصادي و نظامي ايران از داخل فروپاشي خواهد کرد. اين تفکر نئوکان‌هاي حاکم در آمريکاي امروز است. آيا امکان معامله بزرگي با‌ ترامپ وجود دارد؟ اگر چنين معامله بزرگي با‌ ترامپ منعقد شود، انتظار آمريکا اين خواهد بود که ايران در حوزه سياست خارجي آمريکا وارد شود و ديگر به عنوان يک نظامي مستقل و آمريکاستيز عمل نکند. يعني انتظار آمريکا از ايران اين خواهد بود که جمهوري اسلامي در سياست خارجي خود يک تغيير بنيادي ايجاد کند. براي‌ ترامپ مهم نيست که سياست داخلي ايران چه باشد. آنچه براي‌ ترامپ مهم است اين است که ايران در سياست خارجي خود در خط آمريکا حرکت کند. اگر ايران تمايل به اين محور نشان دهد، امکان معامله بزرگي با‌ ترامپ وجود خواهد داشت. به نظرتان رفتن ايران به سمت مذاکره در اين شرايط باعث نمي‌شود‌ ترامپ دست بالا را گرفته و قائل به دادن امتياز به ايران نباشد؟ اگر گفت‌وگويي شکل بگيرد وضعيت برابري مي‌تواند شکل گيرد يا‌ ترامپ سعي مي‌کند مدل ليبي را براي ايران به‌وجود بياورد؟ همان‌گونه که در جواب‌هاي سوالات قبلي شما گفتم،‌ ترامپ و همفکرانش به اين نتيجه رسيده‌اند که آمريکا در مذاکره با ايران کاملا دست بالا را خواهد داشت و باتوجه به رفتار ايران در مذاکرات قبلي خود با آمريکا،‌ ترامپ اعتقاد دارد که ايران در مذاکرات احتمالي تسليم خواسته‌هاي آمريکا خواهد شد. البته من فکر نمي‌کنم که دولت‌ ترامپ در حال حاضر برنامه‌اي شبيه به پياده‌کردن مدل ليبي براي ايران دارد چون دولتمردان آمريکا فکر مي‌کنند که با فشار روز‌افزون اقتصادي ايران را به زانو درخواهند آورد. ما اکنون در آمريکا با دولتي بسيار از خود راضي، از دنيا طلبکار، ايران‌ستيز و جنگ‌طلب روبه‌رو هستيم. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar