ضعف و قوت ۲۰۱۸؛ فردوسیپور بدون گل طلایی
فرهيختگان/ متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
بدون شک مهمترين برنامه اين شبهاي تلويزيون «2018» است. برنامهاي که هم به خاطر سوژه داغ و هم به خاطر تهيهکننده و مجري معروف و هم به خاطر حاشيههاي بيپايانش اين شبها سر زبانهاست. 2018 دومين برنامه جدي است که عادل فردوسيپور براي جامجهاني فوتبال تدارکديده و دستپختش شده طولانيترين و البته مهمترين برنامه اين شبهاي تلويزيون. اما 2018 چه نقطههاي قوتي دارد؟ ضعفهايش کجاست؟ کجا بيراهه را انتخاب کرده و کجا مسير دقيقي را در پيشگرفته؟ اين گزارش را بخوانيد.
جذابيتهاي حاشيه و متن بازي فوتبال و جامجهاني، بهترين فرصت براي جذب مخاطب ميليوني هر رسانهاي است اما اينکه قرار باشد کدام وجه از جذابيت ورزش فوتبال رخنمايي کند و کدام ظرفيت اجتماعي، سياسي و فرهنگي اين ورزش پرطرفدار بتواند در ضريب رسانهاي تلويزيون جاي گيرد، حتما برنامهريزي و نگاه دقيقي ميطلبد. در جامجهاني 2018 و ويژه برنامه مهم آن که از شبکه سه سيما پخش شد، يکماه فردوسيپور و تيم همراهش سعي کردند که اين برنامه فوتبالي به بهترين نحو ممکن روي آنتن برود؛ فراز و نشيب يکماهه برنامه 2018 نشان داد که همچنان فردوسيپور تهيهکننده بهتري است تا يک مجري تمام عيار. عادل در اجرا اشکالات زيادي دارد و اين را خودش هم پيشتر پذيرفته است که مجري درجه يکي نيست. هر چند انرژي وانگيزهاش و البته اطلاعات تمام و کمالش جزء محسنات اجرايش است، ولي او همچنان نميتواند ذوقزدگي يا غصهاش را حين اجراي يک برنامه مهم ميليوني کنترل کند و وقتي ميخواهد ترتيب آيتمها و ميهمانها را بالا و پايين کند حواسش از اجرا به پشت صحنه پرت ميشود، سرش دائما در گوشي است و حتي ممکن است يادش برود موقع مونولوگ به دوربين نگاه کند! پوشش هم براي مجري برنامه پربيننده اين شبها کم اهميت نيست، ولي حتي او در انتخاب لباسهايش هم فرقهاي زيادي با مجريهاي خوشپوش تلويزيون دارد.
پارتنر فردوسيپور در 2014 رضا جاوداني بود، مجرياي که با انرژي متوسط روي آنتن حاضر ميشد و در پرشور کردن برنامهاي با هيجان جامجهاني خيلي موفق نبود. در 2018 اما محمدرضا احمدي کنار عادل حضور داشت تا از اين بابت يک تغيير رو به جلو در برنامه جامجهاني رخ دهد. با اين وجود محمدرضا احمدي بيشتر به ابزار تبليغات تبديل شده بود و اصل پلاتوهايش هم، ستاره فلان مربع است. ولي در معدود دقايقي که فرصت اجرا پيدا کرده، پرانرژي و مسلط ظاهر شده است و در گفتوگوها هم به خوبي توانسته عادل را همراهي و کمک کند. احمدي هم انرژي کافي را دارد و هم اطلاعات فوتبالياش خوب است با وجود اين ردپاي هويت راديويي احمدي در اجرايش پيداست و در برنامههايي مانند شب بازي ايران- اسپانيا نشان داد که هنوز در جمعوجورکردن التهابات پشت آنتن ضعيف است.
يکي از حاشيهسازهاي ويژه برنامه 2018 انعکاس اخبار بود. اخبار در 2018 هم از منبعهاي غيرمطمئني تهيه و منتشر ميشد، هم اطلاعات غلط در آن وجود داشت و هم مهندسي خاصي درباره برخي اخبار در آن حاکم بود. در هفته دوم اجراي برنامه 2018، رسانه ورزشي «طرفداري» براي اينکه نشان دهد يکي از منابع اصلي اخبار برنامه 2018 است چند خبر نادرست را در کانال تلگرامياش منتشر کرد و محمدرضا احمدي همان خبرها را بيکم و کاست روي آنتن برد تا گاف بزرگ اين برنامه شکل بگيرد. روزهاي بعد از اين گاف، رسانههاي ورزشي فردوسيپور و تيمش را متهم به دزدي خبري کردند و سوال کردند برنامهاي که با هزينه ميلياردي روي آنتن رفته چرا اينقدر نامطمئن در ارائه اخبار عمل ميکند. حال آنکه بخشي از تيم برنامه 2018، از ورزشينويسان رسانه بودند و پيدا کردن اخبار دسته اول ورزشي هم چندان سخت نيست.
شايد يکي از مواردي که قد برنامه 2018 را نسبت به ساير برنامههاي ورزشي تلويزيون، بالاتر نگه داشته، دکور چشمنواز آن است. هارموني رنگهايي که هم براي تايمينگ برنامه مناسب و هم با رنگهاي اصلي تبليغاتي جامجهاني هماهنگ بود و اين ترکيب از نورپردازي صحنه، استفاده از تکنولوژيهاي واقعيتافزوده و حتي تلويزيونهايي که بخش مهمي از دکور آن بود تشکيل ميشد. موشنهاي پخش پليبکها و پاس دادن به پخش و... هم جزء معدود دفعاتي بود که در برنامههاي تلويزيوني طراحي شده بود و مخاطب با کات خشک و خالي به ديدن آيتم نميرفت. هر چه که باشد تيم توليد فردوسيپور طي سالها توليد «نود» و «فوتبال 120» و برنامههاي مناسبتي مانند 2018 در ساخت آيتمهاي جذاب به بلوغ رسيدهاند و اين جزئيات پراهميت را که اتفاقا بسيار به چشم مخاطب ميآيد خوب از بر شدهاند.
علاوهبر پاسکاريهاي مطلوب با محمدحسين ميثاقي در روسيه (که بعد از مدتها يکنماينده رسانهاي قابل قبول تلويزيوني در مسابقات بينالمللي حضور داشت) و انرژي و هيجان ستودني او که کاملا مناسب آيتمها و گزارشهاي خودش از روسيه بود، کليپها، پليبکها و آيتمهاي 2018 هم جزء نقاط قوت جدي اين برنامه به حساب ميآيد. آيتمهاي توليدي مفصل که در جاي خود احساساتي ميشد و بهجا اطلاعات دقيق و گستردهاي به مخاطب ارائه ميکرد. آيتمها هم متعدد بودند و هم متنوع. تيم برنامه 2018، براي تمام تيمهاي جام برنامهريزي جدي کرده و براي همه اينها حداقل دو آيتم جذاب توليد کرده بود و براي چنين کاري ستارههاي سينما را هم وارد گود کرده بودند. همينطور واکنشهاي سريع خوبي هم داشت و مثلا شبهاي بعد از بازيهاي ايران، آيتمهاي مفصل و مبسوطي هم در تحليل تکتک بازيکنان و عملکرد تيم و هم در توصيف هنرمندانه لحظات احساساتي بازيها تدارک ميديد. ظاهرا دوستان ورزشينويس فردوسيپور هرقدر در انعکاس اخبار خوب عمل نکرده بودند ولي در نگارش متنها و تهيه آيتمهاي ورزشي عملکرد خوبي داشتند. ابتکار ديگر اين برنامه و ميهمانان نامدار تلفني آن که از کشورهاي مختلف از طريق اينترنت ميهمان برنامه ميشدند، هم در نوع خودش يک حرکت روبهجلو و مبتکرانه در تلويزيون بود. چهرههايي که تقريبا تمامشان در سطح بينالمللي کاملا شناخته شده بودند و اگرچه حضورشان از طريق تصاوير بدکيفيت شبکه اجتماعي «اسکايپ» بود ولي باز هم در نوع خودش، اين برنامه را جذاب و ديدني کرده بود؛ مثلا برنامهاي که پيش از بازي بلژيک- فرانسه با حضور اينترنتي «اورس ماير»، داور بازي خاطرهانگيز ايران- آمريکا برگزار شد و اقرار او بر پنالتي نگرفتن در آن بازي ماندگار به نفع ايران و تعريف و تمجيدهاي فراوان او از عليرضا فغاني در برنامههاي ورزشي تلويزيون ايران، يک اتفاق خاص و پيشرو به حساب ميآمد.
از غائله عجيب و غريب «پويول» و نيامدنش روي آنتن که بگذريم، شکل انتخاب و هزينهکردهاي ميهمانهاي 2018، يکي از موارد انتقادي اين برنامه بود. برنامهاي که به خاطر حال و هوا و بينندههاي ميليونياش توان حضور هر ميهماني را روي آنتن دارد. دعوت از ميهمانها در 2018 هرچند که درخشان آغاز شد و با علي پروين و حشمت مهاجراني قسمت اولش را روي آنتن برد ولي هر چه که بيشتر در دل جامجهاني رفتيم، به ميهمانهايي تکراري و نهچندان جذاب رسيد. فردوسيپور هم در ويژه برنامه قرعهکشي جامجهاني و هم در برنامههاي اين شبهايش، جواد نکونام را به کرات روي آنتن آورد، اميد روانخواه را چندبار دعوت کرد و ايندرحالي بود که چهرههاي همتراز اين دو بسيار زياد بودند و ميشد در انتخاب ميهمانان بسيار بهتر از اينها عمل کرد. البته به نظر ميرسد بخش مهمي از اين اتفاق، از هوش عادل سرچشمه ميگيرد. عادل بعضياوقات ترجيح ميدهد به جاي اينکه خود را در مظان اتهام قرار دهد، ميهماناني را دعوت کند که آنها حرف مطلوب عادل را بزنند و اين هماهنگي آنقدر پيشتر انجام شده که به حضور چندباره نکونام روي آنتن منجر ميشد، نکونامي که قطعا به هماهنگي کامل در اينطور پاسکاريها با عادل رسيده است. عادل خوب ميداند که هويت مهدويکيا و فرهاد مجيدي در برنامهاي مانند بازي ايران - پرتغال چگونه است ولي آنها را دعوت ميکند تا هم فرهاد مجيدي حرفهايش پر از نيشوکنايه باشد و هم مهدويکيا ، سر و شکل يک برنامه ورزشي را به حرفها و روايتهاي تلخ تبديل کند. حرفهايي در دفاع تمام و کمال از فوتبال آلمان و پرزنت عملکرد شخصي خود مهدويکيا در فوتبالي که تيم ملياش از مرحله گروهي هم بالا نيامد تا همين مطلب، سوژه انتقاد از حرفهاي مهدويکيا شود؛ حرفهايي که قطعا مناسب حال و هواي بعد از بازي ايران با پرتغال نبود و مورد نقد بسياري از بينندههاي برنامه واقع شد.
با پايان جامجهاني 2018، اين سوال مطرح است که گروه ورزش شبکه سه سيما، بهعنوان مهمترين ارگان تهيه برنامههاي ورزشي تلويزيون در سالهاي اخير چه اقدام رو به جلويي در کادرسازي و معرفي مجريهاي توانمند انجام داده است، چه برنامه پربيننده، چه مجري يا کارشناس محبوب يا کلا چه اقدام خلاقانه جديدي را رقم زده است. اين انتقاد بهطور جدي به مديران شبکه سه سيما مطرح است که توليد برنامههاي فوتبالي، پشت محبوبيت برنامه 90 و فردوسيپور مخفي شده است و عافيتطلبانه به فکر توليد برنامه يا مجري محبوب ديگري نيست. اين اتفاق اما در 2018 نيفتاد و فردوسيپور بخش زيادي از گزارشها را بين گزارشگران جوان و جوياي نام تقسيم کرد تا اين عرصه علاوهبر شاگردان درجه يک عادل مانند ميثاقي، اينبار به شاگردان درجه دوي او هم برسد و گزارشگران جوان 2018 هم زير سايه فردوسيپور و برنامه 2018 بالاخره فرصت گزارش داشته باشند. هرقدر هم که بدانيم انتخاب گزارشگران با هماهنگي گروه ورزش شبکه است ولي کيست که نداند مهره اصلي اين انتخابها شخص عادل فردوسيپور است؟
عادل فردوسيپور تهيهکننده بسيار باهوشي است و در سابقه اجرا و گزارشگرياش بارها ديديم که رندانه افکار عمومي را به سمتي برده که دلش ميخواسته است. همانطور که 2006 را با جمله معروف «خداحافظ برانکو، خداحافظ علي دايي» ختم کرد و افکار عمومي را بيش از واقعيت آن روزهاي اجتماعي عليه آنها متمرکز کرد. اما اينبار حتي با حفظ ظرافتهاي بيشتر و مجموع امکاناتي که صداوسيما در اختيارش گذاشته بود، نتوانست آنچنان کاري کند که ميخواست. فردوسيپور يک تهيهکننده مهم و تاثيرگذار است که به واسطه حضور مستمرش در تلويزيون، فضاي غالب رسانهاي را به شکلي از آن خود کرده است که نقصهايش کمتر محل اشکال قرار ميگيرد و همچنان از او بهعنوان برنامهساز شماره يک برنامههاي ورزشي ياد ميکنند.
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در ايتا
https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5
آخرين خبر در بله
https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar