راشا اینسایدر: نه روسیه نه امریکا، نمیتوانند ایران را در مرزهایش محدود کنند
ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
برداشت غالب اين است که روسيه در درگيري ها در سوريه نفوذ خيلي بالايي دارد. اما در اين حال، اين مساله هم مطرح است که روسيه در آنچه مي تواند انجام دهد، يا مي خواهد براي تاثيرگذاري بر آينده اين درگيري ها انجام دهد، محدوديت هايي دارد. روسيه و آمريکا به طور مشترک در جهت پايان دادن به درگيري ها در جنوب غربي سوريه تلاش کرده اند. دليل موفقيتشان هم اين بود که نيروهاي دولت سوريه عمليات عليه پروژه هاي افراطي در استان درعا را بدون مشارکت مشاوران نظامي ايران يا حزب الله انجام دادند. در مقابل اين مساله به اسرائيل در حفظ وجهه و هضم شکست گروه هاي نيابتي اش در مناطق مرزي با روسيه کمک کرد.
اما اسرائيل همچنان مصمم است از کاهش حضور ايران در سراسر سوريه اطمينان حاصل کند. بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل 11 جولاي (چهارشنبه گذشته) با ولاديمير پوتين ديدار کرد تا پيش از نشست هلسينکي درباره اين مساله با رئيس جمهوري روسيه گفت و گو کرده باشد. اکنون اين سوال مطرح مي شود که چقدر محتمل است روسيه در جهت «بيرون کردن» ايراني ها از خاک سوريه با اسرائيل و دونالد ترامپ همراه شود؟ در حقيقت احتمالش «صفر» است. سرگئي لاورف، وزير امور خارجه روسيه اوايل ماه جولاي در مسکو در اين باره گفت: «بگذاريد ابتدا درباره يک سري مسائل اوليه توافقق کنيم. نيروهاي غير سوري بسياري در سوريه هستند. برخي از آنها با توافق و هماهنگي دولت مشروع سوريه که يک کشور عضو سازمان ملل متحد است، آنجا مانده اند در حالي که برخي ديگر حضوري غيرقانوني دارند و اين حضور نقض قوانين بين المللي است.»
واضح است که منظور لاوروف از اين مساله اين بوده که حضور ايراني ها در سوريه بر مبناي قوانين بين المللي «مشروع» محسوب مي شود. او ادامه داد: «ديده ايم که رسانه هاي غربي چگونه به مساله ايران در بستري ساده مي پردازند که مخاطب آن مشخصا نمي تواند افرادي با سطح اطلاعاتي بالا باشد. آنها مي گويند ايران بايد برود و آنگاه همه چيز به سادگي به صلح باز مي گردد. اين مساله نه تنها درباره سوريه، بلکه درباره کل منطقه مطرح مي شود. اين ادعا را مطرح مي کنند که اگر ايران کشورهاي منطقه را ترک کند و در داخل مرزهايش محبوس شود، همه چيز عالي خواهد شد. اين ديدگاهي کاملا غير واقع گرايانه است. نمي توان بدون حضور مهره هاي اصلي منطقه از جمله ايران، عربستان سعودي، اردن و مصر مشکلات آن را حل کرد. همه کشورهاي منطقه نگراني هاي مربوط به خود را دارند.»
از اين اظهارات اين گونه مي توان درباره موضع گيري روسيه نتيجه گرفت: مسکو يا واشنگتن نمي توانند به تهران ديکته کنند که هيچ حضوري در خارج از مرزهايش و در کشورهاي خارجي نداشته باشد. حضور ايران در سوريه را نمي توان به تنهايي و بدون در نظر گرفتن شرايط امنيتي به شدت پيچيده خاورميانه بررسي کرد؛ جايي که همه کشورهاي منطقه سياست هايي را دنبال مي کنند که به نفع خودشان است و عمدتا با منافع ديگر کشورهاي منطقه منافات دارد. از اين رو، راه حل بحران در سوريه يا هر جاي ديگري در منطقه اين است که کشورها اختلاف نظرهايشان را پاي ميز مذاکره حل کنند.
حق با لاوروف است، اما اين بدان معنا نيست که پوتين و ترامپ در ارتباط با ايران مساله ديگري براي گفت و گو در مسکو نخواهند داشت. جان بولتون، رئيس شوراي امنيت ملي آمريکا هفته گذشته در مصاحبه با سي بي اس به نکاتي در اين زمينه اشاره کرد: «احتمال برگزاري مذاکرات گسترده تر با پوتين در رابطه با کمک او براي خارج کردن نيروهاي ايران از سوريه و بازگرداندن آنها به کشورشان وجود دارد که گامي قابل توجه محسوب مي شود. اين درگيري در سوريه هفت سال است که ادامه يافته است. اما حضور ايرانيها در سراسر عراق و سوريه و اکنون به لبنان و رابطه شان با حزب الله نزديک مي شود. فکر نمي کنم بشار اسد مساله استراتژيکي باشد. فکر مي کنم ايران مساله استراتژيک است. مساله تنها ادامه برنامه تسليحات هسته اي آنها نيست، بلکه حمايت آنها از تروريسم بين المللي و گروه هاي نيابتي در خاورميانه است و به عقيده من، روساي جمهوري آمريکا و روسيه مي خواهند درباره اين موضوع گفت و گو کنند چرا که فکر مي کنم تصميم رئيس جمهوري ترامپ به ترک توافق هسته اي ايران و اعمال مجدد تحريم ها براي اعمال فشار بيشتر عليه آنها بر تصميم گيري هايشان نه تنها در زمينه هسته اي، بلکه بر تلاش هايشان براي افزايش نفوذ ايراني در منطقه تاثير مي گذارد.» اين دومين مرتبه در سه هفته گذشته بود که دولت ترامپ به لزوم تعديل سياست هاي ايران در منطقه اشاره مي کرد.
لاوروف چهارشنبه گذشته با محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران در حاشيه نشست وزراي امور خارجه تضمين کنندگان ديگر توافق ايران (اتحاديه اروپا، بريتانيا، فرانسه، آلمان، روسيه و چين) ديدار کرد. ديپلماسي روسيه در رويکردي که به نوعي نقاط مختلف در اين جورچين آشفته منطقه اي – توافق هسته اي ايران، تحريم ها عليه ايران، درگيري در سوريه، تنش هاي بين ايران و اسرائيل، مناقشات ايران و آمريکا، امنيت انرژي و غيره – را به يکديگر متصل مي کند. مساله اين است که روسيه از نظر شرايط مذاکراتي در جايگاهي ويژه قرار دارد که مي تواند از يک سو با آمريکا و اسرائيل و از سوي ديگر با ايران و سوريه گفت و گو کند.
*ام کي بادراکومار
مترجم: طلا تسليمي
همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد:
آخرين خبر در سروش
http://sapp.ir/akharinkhabar
آخرين خبر در ايتا
https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5
آخرين خبر در بله
https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT
آخرين خبر در گپ
https://gap.im/akharinkhabar