اثر سقوط لیر بر اقتصاد ایران

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شرايط روابط اقتصادي دو کشور آخرين آمارها حاکي از آن است که در سال ۲۰۱۷ ميزان مبادلات تجاري ايران با ترکيه به ۷/ ۱۰ ميليارد دلار رسيده که اين رقم نسبت به سال قبل ۱۱ درصد رشد داشته است. در سال ۲۰۱۷ سهم صادرات ايران به ترکيه به ۵/ ۷ ميليارد دلار رسيده که اين رقم نسبت به سال قبل، ۵۹ درصد رشد داشته است. ايران دوازدهمين صادر‌کننده به ترکيه بوده است و سهم ۲/ ۳ درصدي از کل واردات ترکيه را تشکيل مي‌دهد. مهم‌ترين کالاهاي صادر شده به اين کشور نفت، گاز و فرآوردهاي نفتي و مس بوده است، افزايش نسبي قيمت نفت و گاز در سال گذشته باعث شد که ارزش دلاري صادرات به اين کشور افزايش يابد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد ۵۰ درصد صادرات کشور به ترکيه محدود به ۱۰ قلم کالاي صادراتي بوده که عمدتا فلزات خام و محصولات پتروشيمي بوده است. آناليز وضعيت اقتصاد نگاه نخست: تهديدات افت لير به‌طور کلي کارشناسان چند موضوع را به‌عنوان تهديدات افت لير عنوان مي‌کنند. از نگاه کارشناسان، افت ارزش لير باعث مي‌شود که ميزان سرمايه‌گذاري ايراني‌ها در املاک و مستغلات ترکيه افزايش يابد. آخرين آمارها حاکي از آن است که شهروندان ايراني با خريد ۹۴۴ملک در نيمه نخست سال جاري ميلادي نسبت به مدت مشابه سال قبل خريد سه برابري داشتند و در رتبه سوم شهروندان خارجي خريد واحد مسکوني در ترکيه قرار دارند. اين در حالي است که در سال قبل، در رتبه‌هاي هشتم و نهم قرار داشتند. افت ارزش لير باعث مي‌شود که فرصت جديدي براي خريد واحد مسکوني ايجاد کند؛ اما بررسي‌ها نشان مي‌دهد که اين روند قابل تهديد نيست. اگرچه ارزش لير نسبت به دلار کاهش يافته است، اما ميزان تضعيف ريال طي يک سال اخير بيشتر از لير بوده است، در نتيجه نسبت به سال قبل، ارزش لير نسبت به ريال حتي افزايش نيز داشته است. به نظر نمي‌توان افت ارزش لير را در اين خصوص يک عامل مستقل دانست و به نظر مي‌رسد انگيزه‌هاي مهاجرتي در اين خصوص بيشتر اثرگذار شده است. نگاه دوم: فرصت‌ها در مقابل برخي معتقدند که در شرايط کنوني افت لير و اعمال تحريم‌هاي آمريکا در مقابل ترکيه يک فرصت براي اقتصاد کشور محسوب مي‌شود که سياست‌گذار مي‌تواند از آن استفاده کند. در وهله نخست در شرايطي که به دليل تحريم‌ها واردات برخي از مواد اساسي، دارويي و بهداشتي با مشکل روبه‌رو شده است، ترکيه مي‌تواند اين وظيفه را بر عهده بگيرد و با هزينه کمتر از ماه‌هاي قبلي، بخشي از واردات کالا به کشور از طرف اين همسايه غربي صورت گيرد. در وهله دوم، به‌دليل افزايش نرخ ارز و اعمال تحريم‌ها برخي از کالاهاي واسطه‌اي کشور براي واردات با مشکل روبه‌رو شده و در نتيجه فعاليت‌هاي توليدي کشور مختل شده است. بنابراين واردات برخي مواد واسطه‌اي نيز مي‌تواند به حرکت توليد در کشور کمک کند. از سوي ديگر، با توجه به افزايش حساسيت ترکيه به بهره‌گيري از دلار، مي‌تواند سازوکارهاي لازم براي حذف دلار از معاملات تجاري دوجانبه را فراهم کند. در روزهاي اخير، مسوولان سياسي ترکيه بر تمايل خود به کاهش وابستگي اقتصاد اين کشور به دلار تاکيد کردند، در ماه‌هاي قبل، بانک‌هاي مرکزي ايران و ترکيه پيمان‌هاي پولي دو جانبه امضا کردند و به دنبال عملياتي کردن اين نوع مبادلات هستند. علاوه بر اين در ماه‌هاي اخير به دليل نوسانات اقتصادي در ترکيه، برخي از شرکت‌ها و بانک‌هاي کم‌ريسک خارجي همکاري خود را با اين کشور کاهش داده‌اند. در اين شرايط شرکت‌هاي داخلي نيز مي‌توانند با شناسايي راه‌هاي گسترش همکاري جايگزين اين شرکت‌ها شوند. در اين خصوص سياست‌گذار اقتصادي ايران با همکاري طرف مقابل بايد شرايط را براي افزايش همکاري اقتصادي ايران و ترکيه فراهم آورد تا اين نوع همکاري‌ها باعث شود که اثرات منفي تحريم بر اقتصاد کشور کاهش يابد. در مجموع به نظر مي‌رسد افت ارزش لير بيش از آنکه يک تهديد محسوب شود، يک فرصت است که مي‌توان با سياست‌گذاري مناسب در شرايط تحريمي از آن بهره برد. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar