المانیتور بررسی کرد: هزینه های سیاست خارجی ریاض بر اقتصاد عربستان
ايسنا/ متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مناقشه اخير عربستان با کانادا نه تنها سرمايهگذارن خارجي را دلسرد ميکند بلکه از بعد داخلي هم ضربهاي به چشمانداز ۲۰۳۰ وليعهد جوان آل سعود است. بروس ريدل، در گزارشي براي وبسايت المانيتور نوشت، از زمان آغاز سلطنت سلمان بن عبدالعزيز در عربستان به سال ۲۰۱۵ و ظهور پسرش محمد بن سلمان در ابتدا به عنوان وزير دفاع و بعد رسيدن او به مقام وليعهدي، سياست خارجي آل سعود با انتخابهاي دشواري در منطقهاي نامطلوب مواجه شده است. به استثناي مواردي معدود، سعوديها از يک تصميم نامناسب به سراغ تصميم بعدي ميروند و تازهترين مورد هم کاناداست. اين ديپلماسي دمدميمزاجانه در حال آسيب رساندن به پادشاهي سعودي است. اولين تصميم سخت اين رهبري جديد که هنوز هم فاجعهبارترين آنها محسوب ميشود، مداخله در جنگ داخلي يمن است. رهبري جديد و بيتجربه سعودي که نگران بود يمن به دست ايران بيفتد، به دردسر افتاد. شيعيان زيديه حوثي در آستانه گرفتن عدن، آخرين شهر بزرگي که خارج از کنترل آنها بود، قرار گرفتند. عمليات "طوفان قاطع" به بدترين فاجعه انساني دوران ما تبديل شده است. بمبارانهاي اخير عربستان عليه يک اتوبوس مدرسه نشان از مشکلات ائتلاف سعودي در اجتناب از تلفات غيرنظاميان در به راه انداختن حملات هوايي عليه اهدافي در اين کشور فقير و عقب مانده دارد. دو رييسجمهوري آمريکا در اين جنگ همدستي کردند و از ائتلاف سعودي که داغ ننگي بر کشور ماست، حمايت سياسي و نظامي به عمل آوردند. انگليس هم همينطور. به گفته سازمان ملل متحد، پاياني بر اين جنگ به چشم نميخورد و سقوط کامل فقيرترين کشور در جهان عرب يک نتيجه بسيار محتمل است. محاصره قطر هم هدفش دستيابي به يک پيروزي سريع براي عربستان بود. امير قطر اسلام وهابي را رد کرد و پس از آن بود که به چالش کشيده شد. همانطور که در يمن، رهبري سعودي هيچ ذهنيتي از نحوه اجراي تصميم خود نداشت؛ رياض و متحدانش يک هدف داشتند اما هيچ برنامه جدي براي رسيدن به اين هدف نداشتند. برخي شواهد قابل اعتماد نشان ميدهد که آنها در حال برنامهريزي براي حمله نظامي به قطر بودند، اما رکس تيلرسون، وزير امور خارجه وقت آمريکا، اين طرح را وتو کرد (احتمالا بدون اطلاع از نظر دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريکا) عربستان سعودي نهايتا به باتلاقهاي هزينهبر و بيانتها در يمن و قطر رسيده است، بدون آنکه هيچگونه استراتژي براي دستيابي به موفقيت داشته باشد. خوشبختانه براي رياض، آمريکا رهبر هميشگي جامعه بينالمللي تحت حکومت ترامپ، به طور کامل به آسيبي که وارد شده است بيتوجه است. بزرگترين موفقيت کاخ آل سعود داد و ستد با رئيسجمهوري است که به حقوق بشر، فاجعه بشري و ثبات منطقهاي اهميت نميدهد. اين رابطه با سفر ترامپ به رياض در سال گذشته و سفر شاهزاده محمد بن سلمان به ايالات متحده در سال جاري ميلادي تحکيم شد. سفر پادشاه عربستان به واشنگتن هم در دستور کار است. از سوي ديگر، کنگره آمريکا در حال ضديت با اين پادشاهي است، همانطور که مطبوعات و مردم آمريکا هستند. محمد بن سلمان به طور فزايندهاي به عنوان خودکامهاي ديده ميشود که نميتواند هيچگونه مخالفتي را تحمل کند، نه به عنوان مدرنيزه کنندهاي که کشور را باز ميکند. انتقاد و مخالفت تحمل نميشود، حتي اگر اين ديدگاه مخالف براي زناني باشد که در کشوري در جهان دنبال حق رانندگي بودند که اين مساله در آن مبتني بر جنسيت است. در واقع، جامعه بين المللي کسب و کار به نتيجه بسيار متفاوتي در مورد سياستهاي اين کشور رسيده است، به خصوص پاييز گذشته زمانيکه محمد بن سلمان مردم خودش را تکاند تا پول ماجراجوييهاي گرانقيمت خودش را پرداخت کند. صدها تن بدون اتهام بازداشت شدند و سپس مجبور شدند تا دارايي خودشان را به دولت منتقل کنند. به گفته سازمان ملل متحد، سرمايهگذاري مستقيم خارجي در عربستان ۸۰ درصد کاهش داشته و از بيش از هفت ميليارد دلار در سال ۲۰۱۶ به ۱.۴ ميليارد دلار در سال ۲۰۱۷ سقوط کرده و اين ميزان نسبت به دوران پادشاهي ملک عبدالله که ۱۲ ميليارد دلار بود کاهش چشمگيري دارد. اردن و عمان هر دو سال گذشته سرمايهگذاري خارجي بيشتري نسبت به عربستان جذب کردند. تعداد شرکتها هم به طور قابل توجهي کاهش يافت. نگرانيها در مورد حاکميت قانون و بازداشت خودسرانه نيز موجب تشويق فرار سرمايه ميشود. سرمايهگذاري خارجي براي بلندپروازي عربستان براي ايجاد تنوع اقتصادي و ايجاد شهرهاي جديد بسيار مهم است؛ چشمانداز ۲۰۳۰ به سرمايهگذاري مستحکم خارجي نياز دارد. کاملا قابل پيشبيني بود که سياستهاي نامنظم کاخ سلطنتي عربستان سرمايهگذاران را که ثبات و قابل پيشبيني بودن برايشان ارزشمند است، دلزده ميکند - جنگها و تنشهاي بيپايان، اعتماد در تصميمگيري را تقويت نميکند. تصميم عربستان براي اخراج سفير کانادا از رياض، متوقف کردن روابط تجاري و خارج کردن ۱۵ هزار سعودي از مدارس و بيمارستانهاي کانادا در پاسخ به اعتراض وزير امور خارجه کانادا به بازداشت منتقدان زن، يکي ديگر از ضعفهاي رهبري عربستان است. پروازهاي عربستان به کانادا هم از ۱۴ اوت متوقف خواهند شد. اين بي ملاحظهگي است. زندگي سعوديها بيشتر از کاناداييها دستخوش دگرگوني ميشود. رياض بدون شک از واکنش ضعيف واشنگتن به اقدامات عربستان خشنود است؛ دولت واشنگتن بار ديگر ناديده گرفتن کامل حقوق بشر را به نمايش گذاشت. اما عربستان از متحدان عرب خودش در تحريم کانادا حمايت چنداني دريافت نکرد. بخش نگرانکنندهاي از جنگ عربستان با کانادا از يک توئيت است. اين توئيت به سرعت حذف شد، اما سوالات عميقي را در مورد پادشاهي و رهبري فعلي آل سعود به وجود آورد؛ سوالاتي که بن سلمان بسيار مايل است که از آنها دوري کند. اين توئيت که به زبانهاي انگليسي، فرانسوي و عربي نوشته شده بود، يک عکس از يک هواپيماي مسافربري به سمت تورنتو را نشان ميداد و حامل پيامي تهديدآميز عليه کساني بود که آل سعود را هدف انتقاد قرار ميدهند. اين پيام آشکار بود: تورنتو با حملات تروريستي فاجعهباري همانند ۱۱ سپتامبر مواجه خواهد شد. اين تهديد همچنين تاييد ضمني حملات القاعده به آمريکا در سال ۲۰۰۱ بود. سرويسهاي اطلاعاتي ايالات متحده و کانادا به دنبال اين پاسخ بودند که چه کسي چنين تهديدي را منتشر کرده است. مطبوعات، اين تهديد را به کاخ پادشاهي عربستان پيوند دادند اما اين تاييد نشده است. زمانبندي انتشار آن نشان ميدهد که از سوي طرفهايي ارسال شده است که از آنچه که دولت در حال برنامهريزي بود اطلاع داشتهاند. رسانههاي عربستان به دقت توسط اين کاخ کنترل ميشوند. حذف سريع اين پيام، اين واقعيت را تغيير نميدهد که ارسال آن هدفمند بوده است- در حقيقت ممکن است هدفش همين بوده باشد. نظريهپردازان توطئه مدتهاست ادعا کردهاند که يا دولت عربستان عمدا چشمش را به روي توطئه ۱۱ سپتامبر القاعده بست يا بدتر از آن، در حمله مذکور مشارکت داشت. شواهد و تحقيقات متعدد از اين نظريهها پشتيباني نميکند. اما آنها همچنان مصر هستند و حداقل يکي از آنها انگشتش را به سوي يکي از پسران پادشاه عربستان نشانه رفت که آن فرد تحت شرايط مشکوکي جان خود را از دست داد. اين نظريه در کتابي تحت عنوان "اسرار اين پادشاهي" ارائه شده است. انتشار توئيتي با تصوير تورنتو تنها به تقويت اين سوالات درباره رفتار سعوديها منجر ميشود. قطعا کل اين مناقشه سرمايهگذاري در عربستان را دلسرد ميکند. اين تحولات بسيار شبيه به مناقشه با سوئد در سال گذشته است. همانطور که انتظار ميرفت جاستين ترودو، نخستوزير کانادا در موضع خودش با اقتدار ايستاده است. او بايد باز هم جلوتر برود و تا زماني که جنگ در يمن به پايان نرسيده است، قرارداد ۱۲ ميليارد دلاري اسلحه براي وسايل نقليه پياده نظام با عربستان را به حالت تعليق درآورد. اين امر توجه سعوديها را به خود جلب ميکند. آمريکا بايد کنار دوست و متحد خود بايستد و تا زمان توقف جنگ ارسال تسليحات خودش به عربستان را متوقف کند. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar