تابناک/
متن پيش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
مايک پامپئو وزير امور خارجه دونالد ترامپ اخيراً خبر از ايجاد گروهي موسوم به «گروه اقدام ايران» داده است که درواقع سلاحي جديد در راستاي تهديدات بيش از يک سال و نيم گذشته رئيسجمهور آمريکا عليه نظام ايران است. به گزارش «تابناک» نشريه اسرائيلي «جروزالم پست» در مطلبي به تحليل استراتژي جديد دولت آمريکا براي فشار بر ايران با ايجاد گروه اقدام ايران کرده است و در اين مطلب آورده است: ترامپ از روز اول حضور خود در کاخ سفيد به دنبال تغيير اوضاع در قبال ايران بوده است و اکنون پامپئو تيمي را بر سر کار آورده است که انتظار ميرود به شکل دقيق و جزئي و شبانهروزي در خصوص نظام ايران و فعاليتهاي آن کار کند. پامپئو ميگويد که تهران مسئول 40 سال خشونت در منطقه، هدف قرار دادن آمريکا و متحدان آن، و همچنين مردم خود است و واشنگتن به دنبال تغيير اين وضعيت است. اما آيا اين گروه ميتواند اين وعده را محقق کند؟
ترامپ از ژانويه 2017 به دنبال افزايش فشار بر ايران بوده است اما تلاشهاي بينتيجه بود. اولين وزير امور خارجه او رکس تيلرسون در مورد ايران تندرو نبود و بيشتر وقت خود را صرف وصله کردن شکافهاي ميان قطر و عربستان کرد. حتي زماني که تيلرسون سعي در فشار بر نايبان ايران کرد و به گروه موسوم به بسيج مردمي عراق گفت که به خانههاي خود برگردند، مجبور شد که در ديدار ماه اکتبر خود با حيدر العبادي حرفهاي خود را پس بگيرد. پامپئو اما از جنس ديگري است. اين رئيس سابق CIA در مورد ايران بسيار جديتر است و کسي است که در انظار عمومي و پشت پرده در تلاش براي ايجاد يک سياست جدي و مؤثر در قبال ايران است.
درحاليکه دولت اوباما چشم خود را بر فعاليتها و نقش منطقهاي ايران بسته بود تا تمرکز خود را بر توافق هستهاي با ايران بگذارد، پامپئو به دنبال قطع شاخکهاي ايران است تا فعاليتهاي نظام ايران را به عقب براند. کوتاهسخن، دولت ترامپ همه فعاليتهاي ايران را باهم مرتبط و منسجم ميداند بهگونهاي که عقب راندن ايران در يک جبهه به معني فهماندن اين مطلب به نظام ايران است که توافق هستهاي در خلأ وجود ندارد.
پامپئو سخن از اين گفته است که: حزبالله بهوسيله ايران تا دندان مسلح شده. از ايران خواسته که نيروهايش را از سوريه بيرون بکشد، از حمايت ايران از گروههاي شيعه در عراق که منجر به نقض مسئوليت نيروهاي امنيتي عراق شده و حاکميت عراق را به خطر انداخته، دست بردارد. همچنين در مورد نقش ايران در يمن و خطر اين کشور براي اسرائيل هم سخنان بسياري گفته.
«برايان هوک» نماينده ويژه آمريکا در امور ايران مدير و رهبر گروه اقدام ايران و عمليات روزانه اين گروه خواهد بود. او به دنبال راههايي براي ايجاد فشار اقتصادي بر ايران خواهد بود. در معارفه کوتاه خود در روز پنجشنبه برخي از موضوعاتي که گروه اقدام ايران در جستجوي آنها خواهد بود را معرفي کرد: «ما يک رويکرد جامع در قبال ايران اتخاذ خواهيم کرد زيرا فعاليتهاي بدخيم ايران بسيار وسيع است – از آرزوي سلاح هستهاي گرفته تا حمايت از تروريسم، فعاليتهاي سايبري، توسعه موشکهاي بالستيک و بسياري مسائل ديگر».
گروه اقدام ايران شبيه تجسد و تناسخ مجدد نهاد موسوم به «Whiz Kidz» در دهه 1960 است که منجر به بازسازي وزارت دفاع آمريکا شد. هوک نام اين گروه را «تيمي نخبه» که از سراسر نهادها و بخشهاي دولت به خدمت گرفته شده، خطاب کرده است. اين گروه به دنبال و به اميد آن است که تمامي نهادهاي ايالاتمتحده را در موضوع ايران با هماهنگي و منسجم به کار بگيرد. براي سالهاي سال به نظر ميرسيد که بسياري از نهادها ايالاتمتحده سياست خارجي مخصوص به خود را دارند.
براي مثال در دوره وزير خارجه قبلي، جان کري زماني که او تلاش زيادي داشت تا پا در رودخانه بينتيجه ديپلماسي در مسئله سوريه بگذارد، وزارت دفاع گروههاي کرد را براي مقابله با داعش تجهيز ميکرد. در همان زمان CIA، کنگره و ساير نهادهاي در دل وزارت دفاع، همچنان بر روي استراتژي شکستخورده تجهيز و آموزش عربهاي سني شورشي در سوريه کار ميکردند. همه اين برنامه به سبک و سياق خود در جريان بود و حتي در برخي موارد باهم در تناقض بودند. همين موضوع زماني رخ داد که عربستان در ژوئن سال گذشته تصور کرد که دولت جديد آمريکا با آغوش باز از تحريمهاي اين کشور بر روي قطر استقبال خواهد کرد. در عوض متوجه شد که اعضاي نهاد وزارت خارجه و وزارت دفاع آمريکا در برابر اقدام رياض موضع گرفتند. از زماني که ترامپ به کاخ سفيد آمده متحدان آمريکا در خصوص بههمريختگي داخلي در دولت آمريکا دچار سرگيجه و ابهام هستند. اما گروه اقدام عليه ايران به نظر نهادي براي گذر از اين بيثباتي در واشنگتن است.
دولت ترامپ در خصوص سياستهايش در رابطه با ايران فشارهاي اساسي و کاملي را به پيش کشيده که در راستاي نگرانيهاي اسرائيل در رابطه با ايران نيز هست. اسرائيل هم در خصوص فعاليتهاي ايران در منطقه نگراني دارد و هم در خصوص بلندپروازيهاي هستهاي ايران. گروه اقدام ايران قرار است يک رويکرد کلي را در خصوص ايران اتخاذ کند.
سؤال اصلي اما اين است که آيا اين گروه ميتواند به اين هدف دست يابد يا خير؟ آيا اين گروه ميتواند بغداد را براي قطع همکاري با گروههاي موردحمايت ايران تحتفشار بگذارد؟ چگونه اين گروه ميتواند پاي ايران را از سوريه قطع کند؟
ترامپ ميگويد که در هلسينکي با پوتين صحبتهايي کرده است اما روسيه هم عصاي جادويي براي خارج کردن ايران از سوريه در اختيار ندارد. واشنگتن همچنين نميداند که چگونه بايد لبنان را براي کاستن از ردپاهاي حزبالله تحتفشار بگذارد. اينها چالشهاي بزرگ اين گروه است و به همه اينها موضوع موشکي و هستهاي ايران را نيز اضافه کنيد.
تيم برايان هوک تا قبل از انتخابات بعدي ايالاتمتحده دو سال وقت دارد تا بر روي اين مسائل کار کند.
بازار