محسن هاشمی: در برابر فشارهای سیاسی عقب نشینی نکردیم
آفتاب يزد/ متن پيش رو در آفتاب يزد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست رامين نخستين انصاري| سخن گفتن با محسن هاشميبهعنوان رئيس شوراي شهر تهران؛ درباره چالشهاي اصلي پيش روي شورا و شهرداري براي تحقق روياي زندگي بهتر براي شهروندان تهراني از اهميت بالايي برخوردار است. حقيقت اين است که پايتخت در وضعيت مناسبي به سر نميبرد و بنا بر شرايط خاصي که کشور با آن روبهروست، شوراي شهر براي سر و سامان دادن به شهر آشفتهاي چون تهران محتاج تدوين يک مانيفست و استراتژي جامع و علميبراي تحقق شعار زندگي بهتر در پايتخت است و مردم نيز حساسيت و انتظارات زيادي به عملکرد و کارايي اعضاي شوراي شهر دارند. نهاد دموکراتيکي که بعد از دوازده سال در اختيار اصلاحطلبان قرار گرفته است. آيا برنده پيروز ليست اميد؛ قدر اين فرصت تاريخي را براي اثبات برتري کارآمد بودن اين جريان فکري خواهند دانست و در اين ميان رئيس شوراي شهر در اين مقطع حساس کنوني که در پرمسئوليتبارترين دوران تاريخي خويش به سر ميبرد توانايي مديريت و کمک به تحقق آرمانهاي ليست اميد و در نهايت خدمت به مردم و رساندن پايتخت به يک شهر جامع و پايدار و پيشرفته را دارد. براي گفتوگو با محسن هاشمياصلا اذيت نشديم و به راحتي ايشان گفتوگو با روزنامه آفتاب يزد را پذيرفتند. در صورتي که بيشتر مواقع براي يک پرسش و پاسخ کوتاه با مدير يا مسئولي روزهاو هفتههاوقت بايد گذاشت. محسن هاشميسوالهاي مطرح شده را اينگونه و به شرح ذيل پاسخ ميدهد. ميدانيد چه نهادي را در دست گرفتهايد و در کجا مشغول به کار شدهايد؟ جايي که حرص و طمع براي ثروتاندوزي، باند بازي و بروکراسي در ساختار آن وجود دارد و اين مافيا ميراثي است که از گذشته به ارث رسيده است، کليد حل مشکلات تهران اصلاح و تغيير بنيادين در شهرداري است. مردم انتظار دارند با پاکسازي و معرفي افراد فاسد بدون هيچگونه مصلحتانديشي به مردم و قوه قضائيه به مثابه اولين گام براي نجات تهران اقدامات عملي صورت پذيرد. آقاي هاشمي! اگر تغييرات بنيادين به سرعت و با تدابير تهاجميانجام نپذيرد همه چيز به طور مداوم بدتر و بدتر خواهد شد. چه نظري داريد و چه اقداماتي در اين راستا انجام خواهيد داد؟ بنده اين نوع تعابير را تندروي و نوعي توهين به بدنه بزرگ شهرداري تهران ميدانم. پيشنهاد ميکنم به شکل نامحسوس سري به شهرداريهابزنيد. اگر تغييرات بنيادين و اصلاحات در ساختار صورت نپديرد؛ اميدي به آينده تهران نيست. آيا شما مخالف وجود فساد و رانت در شهرداري هستيد؟ نميخواهم بگويم که در شهرداري فساد، رانت و باندبازي وجود ندارد، طبيعي است که در همه دستگاههاي کشور به دليل ضعف ساختاري، ابهام در قوانين، فقدان شفافيت و رسانههاي قدرتمند تخلف و فساد اداري وجود دارد و شايد در شهرداري به دليل ماهيت آن و امکان توليد ارزش افزوده بيشتر، رانت بيشتري نسبت به متوسط دستگاههاي کشور وجود داشته باشد اما همچنان اکثريت کارکنان و بدنه شهرداري تهران، دلسوز و زحمتکش هستند و ما نبايد بدون تدبير و با تندروي به سياهنمايي بپردازيم، در مورد تغييرات نيز شاهد بوديم طي يکسال گذشته چهار سرپرست و شهردار توسط شوراي پنجم منصوب شدهاند که هريک از آنهاتغييراتي را در مديران انجام داده است و اتفاقا در برخي موارد اين تغييرات در مديران تازه منصوب شده صورت گرفته که مطلوب نيست وثبات مديريتي را تضعيف ميکند. شهروندان تهران را بدون اينکه به وجودشان نياز داشته باشيم دوست بداريم و به آنان احترام بگذاريم و در راستاي بهبودي و توسعه شهر بکوشيم. شما بهعنوان رئيس شوراي شهر به ارتباط مداوم با مردم و رو حيه پاسخگويي در اين نهاد از صفر تا ۱۰ چه نمرهاي ميدهيد؟ نمره حدود هشت که نمرهاي بالاتر از متوسط است را ميدهم چون ارتباط شوراي پنجم با مردم نسبت به دورههاي قبل بسيار شفافتر و وسيعتر بوده است. شوراي شهردر ارتباط با فشارهاي سياسي نشان داده است که به سرعت عقبنشيني ميکند. چرا؟ فکر نميکنم اين تعبير درستي باشد، شوراي شهر در انتخاب نخستين شهردار، جناب آقاي نجفي را با وجود اينکه برخي مراکز قدرت نگاه مثبتي به ايشان نداشتند برگزيد و بر انتخاب خود ثابت قدم ماند و حتي زماني که آقاي نجفي عنوان کردند به دليل بيماري نميتوانند به خدمت ادامه دهند در مرحله اول با استعفاي ايشان مخالفت کرد و زمانيکه آقاي نجفي گفت ناگزير است که براي انجام عمل جراحي و درمان سرطان خود در بيمارستان بستري شود، شورا با استعفاي مجدد ايشان موافقت کرد، انتخاب نام مصدق براي خيابان نفت و همچنين کاهش بودجههاي غيرضروري رانتزا از بخش فرهنگي و اجتماعي و لغو مصوبه برج - باغ و متوقف ساختن هولوگرام و شهرفروشي از ديگر اقدامات اصلاحي شوراست که به مذاق برخي خوش نيامده اما شورا با جديت آن را پيش برده است. در جهت حل مشکل حاشيهنشيني در شهر تهران بهعنوان رئيس شوراي شهر چه سياستي را مناسب و عملي ميدانيد؟ مسئله حاشيهنشيني موضوعي پيچيده، چندلايه و فرادستگاهي است که با پيگيري رهبرمعظم انقلاب هماکنون در سطح ملي مطرح است، راه حل پايدار مسئله حاشيهنشيني را بايد در چند محور دنبال کرد: نخست، کاهش روند مهاجرت از روستاهاو شهرهاي کوچک به کلانشهرها، دوم بهبود کيفيت زندگي و افزايش سطح راه، آموزش، بهداشت و زيرساختهاي فرهنگي و اجتماعي در مناطق حاشيهنشين و سوم ايجاد کسب و کار و اشتغال پايدار براي ساکنان اين مناطق جهت تثبيت آنهابهعنوان يک بافت شهري و خارج شدن از موقعيت حاشيهنشيني. آيا برنامهاي متفاوت در جهت رفع مشکلات ترافيکي در شوراي شهر و شهرداري وجود دارد؟ مسئله ترافيک تهران يک راه حل اساسي دارد و آن توسعه سيستم حمل ونقل عموميو کاهش استفاده از خودروهاي شخصي است، هماکنون از حدود بيست ميليون سفر روزانه در تهران حدود دو ونيم ميليون سفر با مترو انجام ميشود در حاليکه اين عدد بايد سه برابر باشد و زيرساختهاي مناسب نيز براي آن وجود دارد اما به دليل عدم تامين اعتبارات ارزي و ريالي، تجهيزات و امکانات پشتيباني خطوط مترو تکميل نشده است و از آن استفاده مناسبي نميگردد. به نظر شما مهمترين مسائل و مشکلات شهر تهران که بايد در اولويت قرار گيرد چيست؟ در نظر سنجيهاسه مشکل اساسي شهروندان تهراني، آلودگي هوا، ترافيک و ضعف سيستم حمل ونقل عموميبيان شده که به نوعي اين سه معضل با يکديگر مرتبط ميباشند و با کاهش استفاده از وسايل نقليه شخصي، ترافيک و بالطبع آن آلودگي هوا کاهش مييابد، البته خواستههاي ديگري نظير کاهش آسيبپذيري مقابله با سوانح مانند زلزله، نوسازي بافتهاي فرسوده، مقابله تسهيلگرانه با آسيبهاي اجتماعي از طريق نيروهاو تشکيلات داوطلب در کنار مبارزه با فساد و شفافيت در سيستم مديريت شهري از اولويتهاي شهروندان تهراني است. با ايجاد کمپين «تهران را سبز و جنگل کنيم» موافقيد؟ يک درصد صرفهجويي در هزينههاي شهرداري و اختصاص آن به کمپين ميتواند تاثير زيست محيطي بسياري در تهران بگذارد. کوهپايههاي البرز مستعد درختکارياند، البته با توجه به شرايط آب و هوايي و کاشت درختاني که به آب کمتري نياز دارند ميتوان يکبار براي هميشه از تهران يک شهر سبز و زيبا ساخت؛ نظرتان چيست؟ ايجاد فضاي سبز حاشيهاي در تهران در مقياس وسيعي انجام شده است اما جبران فضاي سبز و باغات نابود شده در شهر را که تبديل به برجهاو مجتمعهاي تجاري و اداري شدهاند را نميکند. آيا به مسيري که شوراي شهر و شهردار براي اداره تهران انتخاب کردهاند اميدواريد؟ بايد اميدوار بود و اميد موتور محرکه تحول و موفقيت است و انتخاب ليست اميد از سوي شهروندان تهراني نيز خود يک پيام براي اميد به تحول در شهر است. براي بازسازي تهران بهخصوص مناطقي که بافت قديميو فرسوده دارند آيا برنامهاي عملي داريد؟ علت اصلي روند کند و رکود در بازسازي بافتهاي فرسوده تهران، فقدان سياستهاي مشوق و تسهيلات لازم براي آن در مديريت شهري است، اگر يک سرمايهگذار و سازنده ببيند با انجام پروژه در شمال تهران، نرخ بازگشت سرمايه و سود بيشتري در تبديل يک باغ يا زمين به برج براي او حاصل ميشود طبيعتا به اجراي پروژه نوسازي بافتهاي فرسوده در مناطق مرکزي و جنوبي شهر که مشکلات بيشتر و بازدهي کمتري دارند، رغبت نخواهد کرد، بنابراين ما بايد رانت حاصل از ساخت و ساز در مناطق اشباع شده و مرغوب شهر را کاهش و جذابيت نوسازي بافتهاي فرسوده را افزايش دهيم تا اين روند تقويت گردد. آيا با استفاده از تجربيات کشورهاي پيشرفته و استفاده از مشاورين قدرتمند خارجي که توانايي موجبات تحول در تهران را داشته باشند موافقيد؟ چرا در اين مدت از اين کارشناسان در مديريت شهرداري استفاده نشده است؟ مردم بايد هر روز که از خواب بيدار ميشوند تغييرات و پيشرفت در تهران را ببينند و متاسفانه توسعه کند پيش ميرود. طبيعتا در پروژههايي که نياز به استفاده از دانش و تجربه مشاورين بينالمللي باشد از آنهااستفاده ميگردد، بهترين شيوه استفاده از مشاوران بينالمللي در قالب همکاري مشترک با مشاوران داخلي است که در اين پروژه دانش فني نيز به مشاورين داخلي منتقل گردد. البته ما نبايد به صلاحيت فني مشاورين و مهندسان داخلي بيتوجه باشيم، اصولا مشکل سوءمديريت در کشور ما بيشتر از آنکه ناشي از ضعف مشاور باشد، معلول سياسيکاري مديران و کم توجهي به توصيههاي علميو فني مشاوران است. منابع و ذخاير مالي شهرداري پاسخگوي تامين هزينههاي فعلي تهران و اجراي پروژههاي عمراني نيست ولي اعتقاد بر اين است که استفاده از مشاورين قدرتمند و مديران دانا و توانا و راهکارهاي علميبراي درآمدزايي ميتواند موجب تغيير و تحولات در تهران شود؛ نظرتان چيست؟ يکي از اقدامات شوراي پنجم، تلاش براي آمادهسازي بستههاي سرمايهگذاري است که قادر باشد بخش خصوصي و سرمايهگذاران را درگير پروژههاي عمراني و توسعهاي شهر کند، اين بستههابا درنظر گرفتن ريسک سرمايهگذاري، مشوقهاو تضمينهاي لازم براي سرمايهگذاران را تامين ميکند. تعداد کارکنان شهرداري به بالاي ۷۰ هزار نفر ميرسد و اين به معناي اين است که شهرداري بخش مهمياز درآمدش را که بايد صرف خدمات رساني و اجراي پروژههاي عمراني بکند بايد صرف هزينه حقوق کند. آيا به کارآمدي تماميپرسنل باور داريد؟ و چه برنامهاي براي کنترل منابع انساني شهرداري تهران داريد که منطبق با استانداردهاي جهاني باشد؟ به صورت طبيعي در اين مقياس گسترده، بخشي از کارکنان کارآمد، بخشي ناکارآمد و بخشي هم بدون استفاده رهاشدهاند، يکي از اقدامات اصلاحي در حوزه منابع انساني شهردراي تهران، تعديل از بالا به جاي تعديل از پايين است، يعني کوچک کردن ساختار مديريتي شهرداري تهران، کاهش تعداد معاونان و روسا و هيئتمديرههاي سازمانهاو شرکتهاکه بخش قابلتوجهي از نيروهاي ستادي را کاهش ميدهد، در حوزه صف نيز شاهد هستيم که با وجود تعداد فراوان نيروي مازاد در بدنه شهرداري، بسياري از فعاليتهابه بخش خصوصي برون سپاري شده در حاليکه ميتوان با استفاده از نيروهاي مازاد شهرداري اين فعاليتهارا بدون هزينه انجام داد، در مجموع چابک سازي پيکره فربه شهرداري تهران يکي از ضرورتهاي امروز مديريت شهري است. همکاري با بخش خصوصي ملي و قدرتمند ميتواند موجب توسعه و ايجاد خدمات رساني بهتر براي بهبود زندگي شهروندان باشد. ديدگاه شوراي شهر نسبت به همکاري و مشارکت با بخش خصوصي چيست؟ بستههاي سرمايهگذاري خود بستر جذب و مشارکت بخش خصوصي در فعاليتهاي شهرداري را فراهم ميکند. آيا شوراي شهر به شفافيت مناقصات شهرداري اطمينان دارد و آيا اين شورا بر روي شهردار تهران نظارت کافي دارد؛ چگونه؟ با راهاندازي سامانه شفافيت که قراردادهاي بالاي يک ميليارد توماني در آن ثبت ميشود، گام نخست در مسير ساماندهي و شفافسازي قراردادهاي شهرداري تهران برداشته شده است که اميدواريم گامهاي بعدي نيز که به افزايش کيفيت وکاهش هزينه خدمات مديريت شهري منجر ميگردد بهزودي برداشته شود. براي سر و سامان دادن به بازيافت زبالهها چه برنامهاي داريد؟ در حوزه پسماند، بايد در چارچوب بستههاي سرمايهگذاري، پکيجي طراحي شود که جمعآوري، پسماند، امحا و تبديل زباله به انرژي را در بر بگيرد و به جاي صرف سالانه حدود هزار ميليارد تومان، به منبع درآمدي براي مديريت شهري تبديل گردد. آيا شوراي شهر به روند فراگير و شفاف بر انتخاب شهرداران دانا و تواناي مناطق مختلف تهران نظارت و اطمينان دارد؛ چگونه؟ نظارت شوراي شهر بر انتصابات در شهرداري، اصطلاحي است و فقط جنبه آگاهي دارد و شوراي شهر اختيار دخالت در تصميمات و انتصابات شهردار تهران را دارا نيست و شايد اين يکي از نقاط ضعف قوانين مديريت شهري باشد چرا که مجلس شوراي اسلاميبا استفاده از اهرم راي اعتماد، سوال و استيضاح بر عملکرد تکتک وزرا نظارت دارد.