روایت کارشناس برجسته آمریکایی از بی ثباتی در "ریاض"

جماران/ متن پيش رو در جماران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست «بروس ريدل» تحليلگر ارشد مرکز سابان در موسسه بروکينگز در واشنگتن در مطلبي نوشت: ثبات عربستان سعودي شکننده تر از هميشه شده است زيرا شايستگي وليعهد اين کشور به شدت زير سوال رفته است. محمد بن سلمان سابقه طولاني اي در اتخاذ تصميمات عجولانه و جسورانه در داخل و خارج دارد که آينده اين پادشاهي را زير سوال برده است. براي نيم قرن گذشته ثبات پادشاهي سعودي هرگز تا اين حد در خطر نبود. پس از آنکه «ملک فيصل» در سال 1964 برادر بي کفايت و فاسد خود را از تخت سلطنت پايين کشيد، موفقيت هاي اين پادشاهي محرز بود و جاي هيچ گونه بحثي نداشت. در دوره حکومت ملک فيصل اقتصاد عربستان رشد کرد؛ به ويژه هنگامي که تحريم هاي نفتي او در سال 1973 قيمت ها به شکل چشمگيري افزايش داد. حتي ترور او هم نتوانست ثباتي که عربستان بدست آورده بود را مختل کند. در اوايل قرن کنوني، اين پادشاهي با حمله «اسامه بن لادن» و القاعده مواجه شد اما خدمات امنيتي شاهزاده «محمد بن نايف» تهديد ايجاد شده را رفع کرد. حتي بهار عربي هم نتوانست بر روي اين کشور تاثير آنچناني بگذارد. «ملک عبدالله» پادشاه پيشين عربستان 130 ميليارد دلار به افزايش حقوق و ساير مزايا اختصاص داد تا هرگونه نارضايتي را برطرف کند. هرچند ممکن بود در آن شرايط پادشاهي با مشکلاتي مواجه شود اما خانواده سلطنتي پشت ملک عبدالله متحد شدند. سعودي ها در بحرين هم دخالت کردند تا مطمئن شوند کشورهاي عربي حوزه خليج فارس هم آرام مي مانند؛ نيروهاي سعودي هنوز هم در اين جزيره حضور دارند. با روي کار آمدن «ملک سلمان» در سال 2015 درهاي موفقيت به روي «شاهزاده مقرن» که حال وليعهد سعودي بود، گشوده شد. اما مقرن و محمد بن نايف بدون هيچ توضيحي از قدرت کنار گذاشته شدند. پسر کوچک پادشاه به عنوان وليعهد انتخاب شد و هيچ معاوني هم به عنوان فرد شماره 3 عربستان، براي او تعيين نشد. اين تغييرات براي خاندان سلطنتي بسيار مهم بود. از جمله ابتکار عمل هاي سياسي ابتدايي اين وليعهد، جنگ در يمن بود. يکي از اعضاي ارشد خاندان سلطنتي به نام «شاهزاده احمد بن عبدالعزيز» اين ماه در يکي از مصاحبه هاي خود در لندن از محمد بن سلمان به دليل جنگ در يمن انتقاد کرد. احمد برادر ناتني ملک سلمان و پسر ابن سعود، بنيانگذار پادشاهي مدرن سعودي است. وي در مصاحبه خود که ويدئوي آن در اين پادشاهي منتشر شده، انتقاداتي که در خفا به حضور عربستان در يمن مي شود را علني کرد. اين جنگ در حال حاضر در چهارمين سال خود است و هيچ گونه پاياني براي آن تصور نشده است. حوثي ها تاکنون بيش از 60 هزار موشک به سوي اهدافي درعربستان، و حدود 200 موشک بالستيک هم به سمت شهرهاي عربستان از جمله رياض شليک کرده اند. نيروي هوايي عربستان سعودي و شرکاي آن زيرساخت هاي يمن را کاملا تخريب کرده و ده ها مورد حمله عليه اهداف غير نظامي سازماندهي کرده اند. به گفته يکي از ناظران بين المللي، يمن اکنون به «کانال مرگ» تبديل شده است. سازمان ملل نيز ماه جاري ميلادي اعلام کرده است که سه چهارم يمني ها در معرض خطر سوء تغذيه و بيماري هستند. 8 ميليون نفر از آنها حتي نمي دانند وعده غذايي بعدي خود را از کجابايد تهيه کنند و 5 ميليون نفر هم در معرض خطر و سوء تغذيه شديد قرار دارند. استراتژي هاي بن سلمان به عنوان وزير دفاع عامل تمامي اين نتايج است. اين جنگ به واکنش ضد سعودي در سراسر جهان منجر شده است. محاصره قطر هم نمونه ديگري از سقوط سياست خارجي وليعهد محسوب مي شود. يک روحاني برجسته سعودي به دليل انتقاد از اين محاصره بازداشت شده و احتمال دارد اعدام شود. شوراي همکاري خليج فارس هم متلاشي شده است. حال بحث دست داشتن سعودي ها در حمله 22 سپتامبر در اهواز مطرح شده است. وليعهد سعودي علنا بارها اعلام کرده بود جنگ را به داخل مرزهاي ايران مي کشاند. بنابراين حمله اهواز قطعا موجب تنش هاي فرقه اي در سراسر منطقه و درون پادشاهي مي شود. در داخل اين کشور نيز بازداشت نظام مند شاهزاده هاي سعودي در هتل «ريتز کارلتون» در رياض سبب خروج سرمايه ها و کاهش سرمايه گذاري خارجي در اين کشور شده است. اعتماد به اقتصاد و نحوه مديريت امور اقتصادي توسط بن سلمان کاهش يافته است. طرح وليعهد عربستان براي فروش سهام آرامکو نيز اکنون مُرده است و شخص پادشاه آن را کشته است. وليعهد هر صداي اعتراضي را به سرعت خاموش مي کند - حتي اگر آن صدا اعتراض در دفاع از حق رانندگي زنان باشد که شخص بن سلمان براي اجراي آن اصرار ورزيده است. گفته مي شود که وي به دلايل امنيتي شب هاي زيادي را در کشتي نيم ميليارد دلاري خود که در جده لنگر انداخته است، مي گذراند. اين کشتي، يک کاخ شناور است که طولش از يک زمين فوتبال هم بيشتر است. به علاوه، اين کشتي مي تواند در موقعيت مناسب وسيله اي براي فرار وي باشد. تا زماني که پدر وي پادشاه سعودي است، بن سلمان هم در سمت وليعهد باقي مي ماند. اگر ملک سلمان ناگهان بميرد، ممکن است بر سر جانشيني وي نزاع و حتي جنگ خشونت آميز درگيرد. در حال حاضر و با موفقيت بيشتر در سياستگذاري، مشروعيت پادشاه ممکن است به پسرش برسد. اما الان نه. روساي جمهوري آمريکا از «جان اف کندي» به طور جدي نگران ثبات عربستان سعودي نبوده اند. اما حالا بايد نگران باشند. براي 50 سال اين پادشاهي قابل پيش بيني و پايدار بود. با اين حال اکنون دولت دونالد ترامپ به عربستان سعودي يک چک سفيد امضا داده و از جنگي که در يمن به راه انداخته پشتيباني مي کند. در واقع اقدامات بن سلمان موجب جلب توجه کاخ سفيد شده است. حال آنکه اين يک رويکرد احمقانه و خطرناک است. سعودي ها نيازمند حمايت آمريکا و کمک هاي بين المللي براي پايان دادن به جنگ يمن هستند؛ جنگي که ماهانه 5 ميليارد دلار هزينه دارد و ثبات اين پادشاهي را تضعيف مي کند. در واقع وليعهد عربستان اعتبار خود را در برابر جنگ يمن و به ارزش جان ميليون ها انسان قمار کرده است. بنابراين دوست آمريکايي او ممکن است به دنبال کسب افتخار در اين جنگ باشند اما پيش از هر چيز بايد چاره اي براي پايان دادن به اين تراژدي بيابند. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar