نقش ایران در گران ماندن قیمت نفت
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست به گزارش بلومبرگ، با وجود پيشبيني دو سازمان بينالمللي بزرگ از کاهش رشد تقاضاي جهاني نفت خام در سال آينده به علت قيمت بالاي ۸۰ دلار بر بشکه، جنگ تجاري و افت ارزش پول در اقتصادهاي نوظهور، چشمانداز قيمت نفت نه تنها کاهشي نيست بلکه افزايشي خواهد بود. بر اساس اين گزارش به قلم جوليانلي، پيشبيني اخير آژانس بينالمللي انرژي و اوپک از کاهش تقاضاي نفت خام به علل ياد شده لزوما به اين معني نيست که قيمت نفت سقوط خواهد کرد. در واقع تداوم نگراني فعالان بازار نفت نسبت به نبود ظرفيت مازاد کافي براي افزايش توليد از سمت کشورهاي توليدکننده نفت علتي است که مانع ريزش قيمتها با وجود کاهش تقاضاي جهاني نفت خام خواهد شد. اين نگراني در شرايطي بر قيمتها اثرگذار خواهد بود که اختلال عرضه از سمت برخي کشورهاي توليدکننده نفت، همچنان تداوم دارد. در اين ميان، کاهش توليد و صادرات نفت خام ايران در پي بازگشت تحريمهاي آمريکا عليه کشورمان نقشي اساسي در سناريوي رشد قيمت نفت با وجود افت تقاضا ايفا ميکند. آنطور که جوليان لي در بلومبرگ تحليل ميکند، بازگشت تحريمهاي آمريکا عليه ايران از جمله عواملي است که با وجود توقف رشد تقاضاي نفت خام، باعث خواهد شد قيمت نفت صعودي باقي بماند. بنابراين دولت آمريکا در شرايطي به صفر کردن خريد نفت ايران اصرار دارد و رشد قيمت را از اين ناحيه رقم زده است که از ديگر سو با به راه انداختن جنگ تجاري و تهديد رشد اقتصاد کشورهاي در حال توسعه، خريد بشکههاي نفت را براي اقتصادهاي نوظهور تبديل به معضلي جدي کرده است. به گزارش بلومبرگ، صادرات نفت خام ايران از زمان خروج ترامپ از توافق بينالمللي برجام تا کنون افتي ۳۹ درصدي داشته و ممکن است پس از تاريخ ۴ نوامبر با اختلال بيشتري نيز مواجه شود. شوک خروج نفت صادراتي ايران از بازار جهاني نفت در حالي باعث جهش قيمتها شده است که بازار نفت همچنان با بحران افت توليد روزانه نفت در ونزوئلا مواجه است. در عين حال برخي اعضاي اوپک مانند ليبي و نيجريه نيز در دورههاي زماني مختلف به دليل درگيريهاي داخلي توليداتشان بهصورت دورهاي متوقف ميشود. در چنين شرايطي و از آنجا که پس از اقدام عربستان به افزايش توليد، ظرفيت اضافي اوپک براي توليد نفت با کاهش چشمگير همراه شده است، اين پيشبيني در بازار نفت وجود دارد که با وجود کاهش تقاضا، قيمت جهاني نفت با رشد همراه باشد. به گزارش آژانس بينالمللي انرژي، در حال حاضر ظرفيت اضافي توليد در اوپک ۲ ميليون بشکه در روز است هرچند اين ميزان افزايش توليد از سمت کشورهاي اوپک اثبات نشده است. در چنين شرايطي کارشناسان عقيده دارند شوک قيمتي ناشي از «کاهش عرضه» و «کم شدن ظرفيت مازاد توليد» ميتواند بيش از پيش به زيان اقتصادهاي نوظهور تمام شود، زيرا جنس آن با «افزايش قيمت نفت در پي افزايش تقاضا» که اصولا از رشد مناسب اقتصادي کشورهاي در حال توسعه ناشي ميشود، متفاوت است و نشان از بحران دارد.