آغاز چانهزنیهای ترامپ، اردوغان و بنسلمان بر سر قیمت خون خاشقجی!
کيهان/ متن پيش رو در کيهان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست 14 روز پس از ناپديد شدن «جمال خاشقجي» و تقريبا قطعي شدن قتل وي توسط سعودي، نشانههاي معامله عربستان، ترکيه و آمريکا در اين مورد پديدار شده و برخي کارشناسان از آماده شدن رياض براي پذيرش اين قتل و پرداخت دلار به آمريکا و ترکيه خبر مي دهند! سرانجام پس از 14 روز زواياي تاريک پرونده ناپديد شدن جمال خاشقجي روزنامهنگار منتقد سعودي در حال روشن شدن است و گويا بايد منتظر روشن شدن اين مسئله بود. به نظر ميرسد که اطلاعات مربوط به قتل خاشقجي از همان 13 روز پيش که وي وارد کنسولگري عربستان در اسلامبول شد در دست دستگاههاي اطلاعتي ترکيه بود و آنکارا سعي کرد به صورت قطره چکاني اين اطلاعات را به رسانه ها داده تا بتواند به اهداف مورد نظر خود برسد. طي اين مدت دونالد ترامپ نيز بارها با بي اعتنايي از کنار اين مسئله گذشته و به نوعي در حال خريد زمان براي نجات بن سلمان بود. اما گويا معاملات پنهاني ترکيه، آمريکا و عربستان در پشت پرده در نهايت به نتيجه رسيده و از غروب دوشنبه به تدريج خبرهاي دقيق تري در مورد سرنوشت خاشقجي منتشر شد. خبر نخست را دونالد ترامپ اعلام کرد. ترامپ با بيان اينکه پادشاه سعودي اطلاع از وضعيت جمال خاشقجي را انکار ميکند، گفت:«ممکن است قاتلهاي خودسري وجود داشتهاند که خاشقجي را کشتهاند.»(!) اين جمله کافي بود تا برخي رسانه هاي عربي اعلام کنند احتمالا خاشقجي به صورت اشتباهي کشته شده است. بلافاصله هم ترامپ وزير خارجه اش را به عربستان و ترکيه فرستاد تا مقدمات معامله و قيمت خون خاشقجي را تعيين کنند! شبکه آمريکايي «سي.ان.ان» اما گزارش داد مقامهاي سعودي در صدد انتشار گزارشي هستند که با پذيرش مرگ جمال خاشقجي، آن را نتيجه بروز «اشتباه» در جريان بازجويي معرفي کند. سي ان ان ضمن انتشار اين خبر به نقل از دو منبع جداگانه، نوشته که قرار بود بازجويي از آقاي خاشقجي، به ربودن وي از خاک ترکيه منجر شود. مقام هاي دولت عربستان احتمالا ميگويند عاملان قتل اين روزنامه نگار، «خودسر» و بدون مجوز از بالا بوده و توبيخ خواهند شد. مجتهد، فعال توئيتري که به افشاگر اسرار آلسعود معروف است نيز در آخرين توئيت خود در اين باره نوشته:« ترامپ وزير خارجه خود (مايک پمپئو) را براي يافتن حقيقت درباره پرونده جمال خاشقجي به عربستان نفرستاده بلکه او را به رياض فرستاده تا داستان ساختگي خود درباره «نيروهاي خودسر» را با بنسلمان هماهنگ کند.» تلاش براي تبرئه بن سلمان شبکه ان.بي.سي آمريکا نيز به نقل از «دو منبع آگاه» گزارش داد که سعوديها به دنبال اين هستند که محمد بن سلمان را از اتهام قتل جمال خاشقجي مبرا کنند و مسئوليت قتل وي را از دوش او بردارند. ان.بي.سي به هويت اين دو منبع اشاره نکرده اما به نقل از آنان توضيح داده که سعوديها قصد دارند با اين تفسير توضيح دهند که محمد بن سلمان دستور قتل خاشجقي را صادر نکرده و اصلا در جريان اين قتل نبوده است. احتمال پذيرش قتل جمال خاشقچي درحالي است که پيش از اين عربستان قويا اعلام کرده بود که خاشقجي در کنسولگري نيست و او پس از انجام کارهاي اداري، از ساختمان خارج شده است. در همين حال روز دوشنبه عربستان سرانجام با بازرسي از کنسولگري خود موافقت کرد. دادستاني ترکيه نيز پس از آن اعلام کرد در بازرسي اوليه تيم تحقيقاتي اين کشور از ساختمان کنسولگري عربستان در اسلامبول شواهد مهمي به دست آمده که گمانهزنيها درباره قتل خاشقجي را تقويت ميکند. رجب طيب اردوغان رئيسجمهور ترکيه نيز طي سخنراني در کنگره حزب «عدالت و توسعه» در آنکارا گفت که بازرسان دايره جنايي و دادستانهاي اسلامبول به دنبال مواد سمي در کنسولگري سعودي بودند که متوجه شدند برخي وسايل مجددا رنگ شدهاند و برخي مکانها نيز پاکسازي شدهاند! معامله بر سر خون سيگنالهايي که ديروز منتشر شد، نشان ميدهد معامله بر سر خون خاشقجي نزديکتر از هر زمان ديگري است. به گزارش روزنامه لبناني الاخبار، از جمله اين سيگنال ها ميتوان به اشاره ضمني دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا به بيگناه بودن محمد بن سلمان و پدرش در اين حادثه اشاره کرد. وي دستور انجام تحقيقات تکميلي داخلي در رابطه با اين حادثه را صادر کرده و رسانههاي آمريکايي گزارش ميدهند که احتمالا نتيجه اين تحقيقات اين باشد که خاشقجي به صورت اشتباه کشته شده است. بر اين اساس قرار است خاشقجي گوشت قرباني اين معامله باشد تا اتهامي متوجه آل سعود نشود. در همين رابطه گفته ميشود مسئوليت اين ترور وحشتناک بر دوش «عناصر شورشي» يا «عناصر خودسر» انداخته ميشود. بر اساس همين معامله بود که تنها در يک روز اتفاقاتي که قرار است چند روز پيش به وقوع بپيوندد، انجام شد. عربستان به پليس ترکيه اجازه بازرسي از کنسولگري اين کشور را با يک تيم مشترک ميان دو طرف صادر کرد. در همين زمان دونالد ترامپ به وعده خود عمل کرد و به صورت تلفني با سلمان بن عبدالعزيز پادشاه عربستان صحبت کرد. در حالي که عربستان طي دو هفته گذشته تلاش داشت هر نوع ارتباط با مفقود شدن روزنامهنگار سعودي را رد کرده و اعلام کند که وي کنسولگري عربستان را ترک کرده است، اما از روز دوشنبه رويکرد جديد اين کشور شکل گرفته است. رياض پيش از اين رسانههاي جمعي خود را به پيگيري توهم توطئه و متهم کردن ديگران جهت تلاش براي آسيب ديدن به وجهه عربستان و طرحهاي اصلاح طلبانه محمد بن سلمان مأمور کرده بود، اما بر اساس تغييراتي که در رويکرد عربستان انجام شد، يک مسئول ناشناس اين کشور به خبرگزاري رويترز اعلام کرد که پادشاه اين کشور به دادستاني عربستان دستور داده تحقيقات داخلي در پرونده خاشقجي را بر اساس اطلاعات به دست آمده از سوي کميته مشترک عربستان و ترکيه آغاز کند. مشخص است که کميته مذکور محمد بن سلمان را بيگناه نشان داده و در بهترين حالت «کارمندان جزء» را در انجام اين جنايت مقصر معرفي خواهد کرد. چرا عقب نشيني «عبدالباري العطوان» سردبير راي اليوم نيز اعلام کرده:«بر اين باوريم نقطه عطف اصلي که، منجر به عقبنشيني رسمي سعودي شد، خبر خبرگزاري رويترز است، که به نقل از دو مسئول و يک منبع امنيتي ترکيه گزارش داد که مقامهاي امنيتي ترکيه فايل صوتي در اختيار دارند که کشته شدن خاشقجي داخل کنسولگري را تأييد ميکند. اين خبرگزاري همچنين از احتمال ارسال نسخهاي از اين فايل به عربستان و آمريکا خبر داد. عطوان سپس تاکيد کرد: «معاملههايي که بر اصول حقوق بشر، بهويژه نزد رئيسجمهوري مانند ترامپ ارجحيت دارد، فقط با پول تضمين ميشود. در تاريخ آمريکا هيچ رئيسجمهوري مانند ترامپ با اين سطح از وقاحت يافت نميشود که از عربستان و ديگر کشورهاي عربي حوزه خليج فارس باجگيري کند. او اين کشورها را 4 بار طي چند روز اخير محکوم کرد که حکومتهايشان بدون حمايت آمريکا دو هفته دوام ندارند. او حتي پا را فراتر از اين گذاشت و گفت که ايران در 12 دقيقه عربستان را بدون حمايت آمريکا، اشغال ميکند. عطوان در پايان اعلام کرد: «نميدانيم مبلغي که ترامپ در مقابل نقشآفرينياش در خارج کردن حکومت سعودي از اين بحران با کمترين ضرر خواهد گرفت، چقدر است ولي پيشبيني ميکنيم که اين مبلغ بيش از صدها ميليارد دلار خواهد بود و چهبسا «مايک پمپئو» وزير خارجه آمريکا، که عازم رياض شده است، حامل «فاکتوري» خواهد بود که جزئيات اين مبلغ را شامل خواهد شد.» سپر بلاي بن سلمان چه کسي است؟ اما براي آنکه اتهام قتل از محمد بن سلمان برداشته شود نياز به قرباني يا قربانياني است که اين اتهام متوجه وي شود. پايگاه عربي 21 اعلام کرده که عبدالعزيز بن سعود بن نايف وزير کشور سعودي و همچنين عبدالعزيز بن محمد الهويريني رئيس اداره آگاهي و بازپرسي عربستان احتمالا به دليل اين قتل برکنار شوند. البته برخي از خبرها حکايت از اين دارد که سعود القحطاني مشاور بن سلمان و سرکنسول عربستان در ترکيه و يا حتي عادل الجبير وزير خارجه عربستان نيز قربانيان احتمالي باشند.