یک استاد اقتصاد: جلسه با رییسجمهور، خروجی کاربردی نداشت
رسالت/ متن پيش رو در رسالت منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست تشديد فشارهاي اقتصادي و ارسال چندين نامه انتقادي از سوي اقتصاددانان مطرح، دولت را بر آن داشت، با دعوت از صاحب نظران اين حوزه، ديدگاه ها و مواضع شان را بشنود، اما اين جلسه جايگاهي براي ارائه بحث هاي کارشناسي و تخصصي به منظور برون رفت از چالش هاي اقتصادي نبود و بيشتر به يک نمايش رسانه اي شباهت داشت.
اين نشست را مي توان هياهويي بسيار براي هيچ دانست زيرا اگر دولت مي خواست گام هايي در جهت اصلاح وضعيت موجود بردارد، بايد از ديدگاه صاحب نظران در جلسات تخصصي و عرصه هاي تصميم گيري و تصميم سازي بهره مند مي شد اما معمولا اين اتفاق نمي افتد و دولت ها هرگاه در تله فشارهاي انتقادي و اقتصادي گرفتار مي شوند، براي آرام کردن فضا دست به اين گونه اقدامات مي زنند تا نشان دهند، انتقادپذيرند و مي خواهند براي مشکلات، تدبير و چاره انديشي کنند.
کامران ندري، استاد دانشگاه امام صادق (ع) و عضو هيئت علمي پژوهشکده پولي و بانکي که از حاضرين نشست بوده، در اين باره به رسالت مي گويد: «چنين نشست هايي براي آشنايي با ديدگاه طرفين مي تواند مفيد باشد، اما خروجي کاربردي ندارد، دولت بايد به صورت اختصاصي تر از نظرات و ديدگاه هايي که در اين وضعيت موثرتر است، استفاده کند. اين جلسات عمومي مفيد نيست اما مي تواند در ديدگاه ها و نگرش هاي کلي حاکم بر اقتصاد اثرگذار باشد، اگر مسئولين کشور بتوانند از طريق همين گفت و گوها استراتژي درست را پيدا کنند، آنگاه کارشناسان مي توانند وارد جزئيات شده و برنامه عملياتي و اجرايي را تنظيم کنند.»
زيرمجموعه بگويد براساس اين استراتژي يک برنامه عملياتي پيدا کنيد در غير اين صورت چنين نشست هايي با اهالي اقتصاد نمي تواند چندان کارساز باشد.»
ندري مي گويد: سامانه نيما هم براي مديريت تقاضاست يعني واردکنندگان مي توانند به نوعي منابع ارزي خود را از طريق اين سامانه تامين کنند، اما اين مسئله مشکلاتي را براي عرضه ايجاد کرده چون نرخ در سامانه نيما پايين است و به هر حال عرضه کنندگان انگيزه اي براي عرضه ارز به اين بازار ندارند، از سوي ديگر برنامه اي براي مديريت نرخ در بازار آزاد و غيررسمي از سوي بانک مرکزي ارائه نشده، اگرچه اين بازار عمق چنداني نداشته و حجم مبادلات در آن خيلي بالا نيست اما به نظر مي آيد بازار تاثيرگذار است و روي انتظارات مردم به شدت اثر مي گذارد بنابراين بانک مرکزي بايد هرچه زودتر برنامه اي براي مديريت اين بازار غيررسمي داشته باشد»
اين کارشناس اقتصادي بر اين باور است که اگر در چنين نشست هايي به بيان راهکارها و آسيب شناسي مسائل حوزه ارز يا ساير مباحث اقتصادي پرداخته شود، آنگاه جلسات از حالت نمايشي و تبليغي خارج و حالت تخصصي به خود خواهد گرفت.
اما سعيد ليلاز، عضو شوراي مرکزي حزب کارگزاران سازندگي از ديگر حاضران جلسه، برخلاف ندري، اين نشست ها را از باب اينکه مي تواند مواضع اقتصاددانان منتقد را به گوش دولت برساند، موثر و مفيد مي داند و به روزنامه رسالت مي گويد: اقتصاددانان توانستند حرف هاي دولت را بفهمند و محدوديت هايش را بشناسند، به هر حال همين که دولت دغدغه ها و مشکلات خود را با اقتصاددانان در ميان بگذارد نکته قابل اهميتي است.»
وي در ادامه عنوان مي کند: «من جلسات منظمي با وزرا و معاونين وزرا دارم و فکر مي کنم اگر بقيه دولت و معاونين يا وزرا نيز چنين جلساتي را با اقشار مختلف داشته باشند، هم فکري و فهم مشترک راجع به مسائل بدست مي آيد. البته اين نشست نتيجه اي نمي توانست داشته باشد براي اينکه پيشنهادها را رئيس جمهور شنيد و اگر بخواهد نتيجه بخش باشد بايد کار کارشناسي انجام شود ولي قرار شد گفت و گوها تا حد زيادي ادامه پيدا کند.»
ليلاز درباره ثمرات برگزاري اين نشست ها در شرايطي که از ظرفيت هاي داخلي به درستي استفاده نمي شود، عنوان مي کند: «اين جلسات مي تواند باعث حرکت در اين مسير شود. ضمن اينکه ما امروز با خوارترين دار و دسته تبهکاري که تا به حال کاخ سفيد آمريکا به خودش ديده مواجهيم و من به هيچ وجه از يک مبارزه موثر و پيروزمندانه در مقابل زياده خواهي کاخ سفيد، نااميد نيستم. از سوي ديگر ما مي توانيم با تقويت زيرساخت هاي اقتصاد داخلي، هر مقاومت موثر و دقيقي را انجام دهيم.»