فایننشال تایمز تحلیل کرد: بازتاب ترور خاشقجی در بازار نفت
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
دامنه ماجراي ناپديد شدن و مرگ روزنامهنگار مشهور منتقد سياستهاي عربستان در کنسولگري اين کشور در ترکيه به بازار نفت نيز کشيده شده است. هفته گذشته اين گمانه مطرح شد که عربستان در قبال تهديدها و تحريمهاي احتمالي غرب از نفت بهعنوان «سلاح» استفاده کند، درست مانند آنچه در دهه ۷۰ ميلادي رخ داد.
اين گمانه موجب شد که قيمتها در روز دوشنبه هفته گذشته در مسير افزايشي قرار گيرد. هرچند همانطور که «دنياي اقتصاد» در گزارش خود با عنوان «اسلحه نفتي سعوديها به سمت ترامپ» تاکيد کرده بود، بسياري از کارشناسان اعلام کردند تهديدهاي رياض راه به جايي نخواهد برد، چراکه عربستان خود بيش از هرکسي از عملي شدن تهديدهايش آسيب خواهد ديد. اين موضوعي است که روز گذشته توسط وزير انرژي عربستان سعودي نيز مورد تاکيد قرار گرفت.با اين حال در شرايطي که همچنان چنين گمانهاي در بازار نفت اثرگذار است، سناريوي ديگري درخصوص اثر قتل خاشقجي بر بازار نفت مطرح شده. فايننشال تايمز در گزارشي به قلم نيک باتلر، اعلام کرده است که ناپديد شدن و قتل خاشقجي «شلاق» ديگري در دستان ترامپ قرار داده تا عربستان را در بازار نفت با سياستهاي خود همسوتر کند. در واقع عربستان که نيازمند حمايت آمريکا است، مجبور خواهد بود براي جلوگيري از خشم و تحريمهاي واشنگتن، نفت بيشتري به بازار روانه و اثرگذاري تحريمهاي آمريکا عليه ايران را تضمين کند.
عدم اطمينان از ميزان صادرات نفت ايران در حالي است که برخي ديگر از توليدکنندگان نفت در نقاط ديگر جهان نيز با افت توليد مواجه هستند. بهعنوان نمونه توليد نفت ونزوئلا نيز در سالهاي گذشته افت مداومي را تجربه کرده و انتظار ميرود تا پايان سال جاري به کمتر از يک ميليون بشکه در روز برسد. اين يعني توليد نفت ونزوئلا نسبت به اواخر سال ۲۰۱۶ نزديک به ۵۰ درصد کاهش يافته است. از اين رو در حال حاضر مهمترين پارامتر بازار نفت، ميزان صادرات و توليد نفت ايران است، موضوعي که باعث شده قيمتها در سال جاري رشد نزديک به ۳۰ درصدي را تجربه کنند. با اين حال به باور نيک باتلر هرگونه تاثير کاهش صادرات نفت ايران بر قيمتها به رفتار ديگر بازيگران بازار نفت وابسته است. عربستان و روسيه اعلام کردهاند که توليدات خود را افزايش ميدهند و مانع ايجاد کمبود عرضه در بازار نفت خواهند شد. اين دو کشور تاکنون توليدات خود را افزايش دادهاند، با اين حال افزايش توليد آنها نتوانسته بازار را از نگراني کمبود عرضه نفت ايران رها کند. از طرفي به نظر ميرسد برخي در اين ميان تمايل دارند که قيمت نفت همچنان به رشد ادامه دهد. اقتصاد عربستان به شدت به نفت وابسته است، از اين رو تمايل سعوديها به محدود ماندن عرضه نفت و عدم تمايل به جلوگيري از رشد قيمتها دور از انتظار نيست.
سناريوي تحليلگر و ستوننويس فايننشالتايمز درخصوص مرگ خاشقجي درست عکس آن چيزي است که تا کنون از سوي ديگر تحليلگران مطرح ميشد. هفته گذشته به دنبال اينکه ترامپ اعلام کرد «اگر مشخص شود مقامات سعودي در مرگ خاشقجي دست داشتهاند، با واکنش تند واشنگتن مواجه خواهند شد» يکي از مقامات سعودي در خبرگزاري رسمي اين کشور تهديد کرد که هرگونه اقدام عليه اين کشور در ماجراي ناپديد شدن خاشقجي را جبران کرده و قيمت نفت را به بالاي ۲۰۰ دلار بر بشکه خواهند رساند. به دنبال اين اظهارات برخي از تحليلگران اعلام کردند ممکن است عربستان توليدات خود را کاهش دهد.