کی روش کارمند است یا مجری هایی که به وی حمله می کنند؟
عصر ايران/ متن پيش رو در عصر ايران منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مهرداد خدير| سخنان کارلوس کيروش سرمربي تيم ملي فوتبال ايران با انتقادات و واکنش هاي مختلف رو به رو شده است. او در ادامه جدال لفظي خود با برانکو ايوانکويچ سرمربي تيم پرسپوليس گفته بود يا به نقل از او گفته شده: «مردم ايران به لحاظ اقتصادي در مضيقه اند و براي سفره خود مشکل دارند آن وقت اين آقا با هواپيماي فرست کلاس سفر مي کند.» هر چند روايت هاي ديگري هم وجود دارد که درباره «مردم ايران» نگفته و منظور او کادر تيم ملي بوده و تفسير و نقل جواد خياباني هم که به سخنان احساساتي شهرت دارد دقيق نيست و شايد بخشي از آتش را او و البته ناخواسته و از سر احساسات ناسيوناليستي که در مسابقات ملي گل مي کتد، به پا کرده باشد. با اين حال برخي از خبرگزاري ها هم اين گونه نقل قول کرده اند که کي روش گفته «مردم ايران، نان ندارند» و به ايرانيان، توهين کرده است و جواد خياباني هم در پاسخ به او به همين جمله اشاره کرده است. جالب اين که بعضي از رسانه هايي که ارادتي به رييس دولت ندارند، مدافع عضو دولت شده اند. دوستي که به زبان انگليسي مسلط است نيز به نويسنده اين سطور نکاتي را يادآور شد: اولا در نظر داشته باشيم که کي روش پرتغالي است و زبان مادري او انگليسي نيست. به پرتغالي فکر مي کند و انگليسي بيان مي کند و وقتي به فارسي ترجمه مي شود از دو سطح زباني گذشته و احتمال خطا وجود دارد. آرين قاسمي البته مترجم خوبي است اما دچار استرس شده بود. ثانيا: در کلام کي روش اساسا واژه «سفره» نبوده و اين اصطلاح کاملا شرقي است نه غربي. ثالثا: کي روش از تعبير people here استفاده کرده و here ناظر به اشاره به محل مسابقات تيم ملي ( ابو ظبي يا شارجه) است. ضمن اين که people معاني متعددي دارد و منظور کي روش احتمالا دستياران يا تيم مربي گري بوده نه مردم ايران. در زبان انگليسي به جاي persons هم از people استفاده مي شود. جمله او اين است: we have people here not having money to have food ,در اينجا مراد از people دستياران است و بر کلمه here بايد درنگ کرد و در نظر داشت که زبان اصلي کيروش انگليسي نيست و چه بسا اگر مانند مربيان کروات به زبان مادري سخن مي گفت اين سوء تفاهمات هم پيش نمي آمد. باري جداي اين بحث فني اين گفتار در پي توجيه سخن سرمربي پرتغالي تيم ملي آن هم در گرماگرم يک تورنمنت مهم بين المللي نيست و اگر بنا باشد درباره ايران و تاريخ ايران و تمدن ايران و کرامت ايرانيان و از اين قبيل مفاهيم داد سخن دهد بسا بيشتر از جواد آقا خياباني بتوانم اما آخر صحبت احساسات نيست. اگر چه مي توان حدس زد در ترجمه به عمد يا به سهو، دقت لازم اعمال نشده يا پياز داغ آن را زياد کرده باشند چون بين «به لحاظ اقتصادي در مضيقه هستند» و «نان ندارند بخورند» خيلي تفاوت و فاصله وجود دارد و غالب حملات و انتقادات بر پايه جمله دوم است حال آن که مضيقه و تنگناي ناشي از تحريم هاي ظالمانه ترامپ ، در سخنان عاليترين مقامات جمهوري اسلامي هم مورد اشاره قرار مي گيرد و به همين خاطر تقبيح مي شود. نکته مورد نظر اين گفتار اما يک يادآوري است. کافي است از دي 97 به ارديبهشت 96 بازگرديم و اين پرسش را به ميان آوريم که در مناظره هاي انتخابات رياست جمهوري 96 درصد از مردم ايران را نابرخوردار و محروم نخواندند و با وعده نان و رفع گرسنگي درصدد جلب آرا برنيامدند؟ اگر يک کانديداي انتخابات بگويد بد نيست و قباحت ندارد و يک مربي خارجي بگويد قبيح مي شود؟ اين عبارت که «مردم، نان ندارند بخورند» اگر هم از زبان کيروش بيان شده باشد و منظور از مردم هم واقعا مردم باشد نه دستياران باز هم اگرچه ناپسند است اما تازه نيست. کسي نمي داند. شايد او انتخابات رياست جمهوري 96 را دنبال مي کرده و هنوز در آن فضا سير مي کند. کي روش بگويد بد است، ديگران مي گفتند، خوب بود؟ به اين بهانه بد نيست تنها به مناظره اول انتخابات در سال 96 سري بزنيم و چند جمله را نقل کنيم: «- امروز حدود 11 ميليون نفر حاشيهنشين داريم که به دليل فرصتهاي نامناسب و بحرانهاي اقتصادي به وجود آمده است. ( کانديداي ديگر: بيشتر از 11 ميليون نفرند 16 ميليون نفرند). -واقعيت اين است که امروز شکاف طبقاتي در جامعه ما بيشتر شده و فرصتهاي اجتماعي امروز نابرابرند. يعني بهرهاي که آن 4 درصد ميبرند هيچ وقت بقيه 96 درصد مردم نميبرند. -بر کسي پوشيده نيست که زندگي برخي افراد محروم که خودم سرکشي کردم فقط درآمدشان همين 45 هزار تومان است يا از بهزيستي و امداد ميگيرند. آيا با اين پول ها امکان گذران زندگي هست؟ حتما بايد اين وضعيت تغيير کند. قدرت خريد کم شده. بايد با واقعيت زندگي محرومين سخن بگوييم. بايد تغييري در قشر بسيار ضعيف بدهيم. -در جامعه ما 4 درصد وجود دارند که از همه چيز برخوردار هستند و 96 درصد جامعه برخوردار نيستند و آن کساني هم که برخوردار هستند با رانت برخوردارند. - من با جديت ميگويم اين 4 درصد همين دلالان زالو صفت هستند...» آقاي خياباني مي فرمايند او حرف نزند چون کارمند است. نه برادر! شما کارمندي که هر چه بگويند بايد تکرار کني و فعلا دستور اين است که کي روش را بکوبي چون فردوسي پور را هم به حاشيه مي برد. اگر نقد کند با ستايش هاي قبلي نمي خواند و نقد نکند همسو و ضد ايراني تلقي مي شود. در اين که در گرماگرم تورنمنت نبايد سخنان تحريک آميز بيان کرد ترديدي نيست و سابقه هم نداشته اما کي روش اساسا آدم متفاوتي است. وقتي آدم متفاوت مي آوري تفاوت ها را هم بايد تحمل کني و در غير اين صورت ماييم و محمد آقا مايلي کهن و امير خان قلعه نويي و نصيحت هاي مجيد آقا جلالي و ديگر بزرگان. به تعبير آنتوني رابينز تفاوت است که تفاوت مي آورد. در نگاه کي روش وزارت ورزش هم متولي تيم ملي است و هم متولي پرسپوليس و درست يا غلط، واقعي يا شانتاژي احساس مي کند بين اين دو تبعيض قايل مي شوند و صدايش درآمده. بر اين اساس مي توان پرسيد توهين به ملت ايران را از کجا درآورده اي آقاي خياباني؟ پولش را بگيرد و مدح و ثنا بگويد و برود خوب است يا براي موفقيت تيم ملي حرص و جوش بخورد؟ با اين حال تأکيد مي کنم: اولا اين گفتار را ورزشي تلقي نکنيد. ثانيا قصد اين مطلب تنها اين يادآوري بود که نمي شود در ايام انتخابات بگوييم مردم گرسنه و محتاج 45 هزار تومان يارانه نقدي و نيازمند و حاشيه نشيناند تا رأي جمع کنيم و ديگري اگر بگويد به صرف اين که ديگري است رگ غيرت مان بيرون بزند! به جاي اين حاشيه سازي ها با يک مدرس زبان تماس مي گرفتند يا خود عادل که زبان درس مي دهد توضيح مي داد هم بد نبود. از همه خنده دارتر اما اين است که برخي مجريان صدا و سيما دم گرفته اند که به مردم ايران توهين شده است. خنده دار از اين حيث که انگار اين صدا و سيما از بام تا شام به گرايش هاي فرهنگي و سياسي اکثريت مردم احترام مي گذارد. نميگويم کيروش توهين کرده يا نکرده، مي گويم اگر هم حرفي زده بدترش را قبلا ديگران گفته اند و چرا صدا و سيما که اين قدر ايران دوست و مردم دوست است همه چهره هاي سياسي و فرهنگي و اجتماعي مورد قبول و احترام مردم را دعوت نمي کند؟ داستان اين است...