قرار یک طرفه!

وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شروع ماجرا خبر بازرسي ماموران آژانس از دانشگاه‌هاي معتبر ايران البته نخستين بار حدود 6 ماه پيش منتشر شد. با اين حال شدت اعتراضات دانشجويان و اساتيد به اين خبر به قدري بود که نه‌تنها سخنگوي وزارت امور خارجه و رئيس سازمان انرژي اتمي در قبال آن سکوت کردند که حتي وزير علوم هم اين بازرسي‌ها را از اساس تکذيب کرد! منصور غلامي در همين راستا گفته بود: اين بحث مربوط به شوراي عالي امنيت ملي است ولي اخيرا يعني از زماني که من اين مسؤوليت را بر عهده گرفته‌ام چنين اتفاقي نيفتاده و بازرسي از دانشگاه‌ها انجام نشده است. ادعايي که خيلي سريع از سوي اعضاي هيات علمي برخي دانشگاه‌ها مانند دانشگاه شهيد بهشتي تکذيب شد. اين موضوع تا جايي پيش رفت که کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هم به آن ورود کرده و خواستار پاسخگويي وزارت علوم و سازمان انرژي اتمي شده بود. در نهايت کمالوندي، سخنگوي سازمان انرژي اتمي 26 تيرماه اين بازرسي‌ها را تلويحا تاييد کرد و گفت: ما درباره دسترسي‌هايي که در داخل سايت‌هاي هسته‌اي‌مان به آژانس مي‌دهيم هم اطلاعاتي نمي‌دهيم و از آژانس هم خواستيم اطلاعاتي ارائه ندهد و اين سياست کلي ما است. به علاوه دسترسي‌هاي تکميلي طبق پادمان و پروتکل الحاقي محرمانه است؛ به همين دليل علاقه نداريم بگوييم از کجا و به چه دليل بازرسي شده است! عضو مودب و حرف گوش کن برجام! مساله ديگر و مهم‌تري که درباره اظهارات اخير رئيس سازمان انرژي اتمي به چشم مي‌آيد، موضوع تداوم انجام تعهدات ايران در برجام است. ايران در شرايط فعلي به گونه‌اي به برجام و برخي لوازم آن همچون پروتکل الحاقي پايبند است که گويي طرف‌هاي مقابل به همه تعهدات خود عمل کرده‌اند؛ در حالي که آمريکا از برجام خارج شده و همه تحريم‌هاي هسته‌اي بازگشته‌اند. علاوه بر اين ۳۰۰ هدف تحريمي که قبل از برجام و قبل از شروع مذاکرات هسته‌اي اساسا وجود نداشته‌اند، حالا بعد از 5 سال مذاکره، در کنار تحريم‌هاي سابق، در ليست تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران قرار گرفته‌اند. از سوي ديگر اروپا هم به کف تعهدات خود در برجام عمل نکرد تا در آن صورت بتوان با کمي اغماض، عمل ايران به تعهدات برجامي‌اش را پذيرفت. اتحاديه اروپايي پس از خروج آمريکا از برجام و در جريان 8 ماه مذاکره با ايران متعهد شده بود با راه‌اندازي سازوکار مالي، شرکت‌هاي کوچک و متوسط اروپايي را به ادامه همکاري‌هاي تجاري و مالي با ايران ترغيب کرده و فروش نفت ايران در دوران تحريم‌ها را هم تضمين کند. با اين حال و به‌رغم اعلام چند تاريخ براي ارائه SPV، اين کانال ثبت و اجرايي نشد تا مسؤولان ارشد ديپلماسي دولت روحاني اذعان کنند اروپا ناتوان است! در چنين شرايطي طبعا اين سوال مطرح است که وقتي هم آمريکا و هم اتحاديه اروپايي زير تمام تعهدات و وعده‌هاي خود در برجام زده‌اند، چرا ايران بايد به تمام تعهدات خود پايبند باشد و چنانکه رئيس سازمان انرژي اتمي خبر داده، علاوه بر بازرسي از دانشگاه‌ها، بازرسي آژانس از مقالات علمي دانشمندان ايراني را هم بپذيرد؟! گفتني است يکي از تعهدات دولت ايران در برجام، پذيرش پروتکل الحاقي بوده است. بر اساس اين پروتکل بازرسي‌‌هاي گسترده‌اي از مراکز علمي و تحقيقاتي ايران و همين‌طور مراکز هسته‌اي ايران انجام شده و مي‌شود. البته اين رژيم بازرسي‌ها به بهانه ادعايي«چاشني‌‌هاي انفجاري» شامل برخي مراکز نظامي ايران نيز شده بود که با ورود رهبر انقلاب و مخالفت صريح ايشان، تنها به يک بازرسي کوتاه از سايت پارچين محدود شد و فيصله يافت. SPV تعهد نمادين اروپاست کارشناس مسائل بين‌الملل گفت: آينده SPV چندان خوشايند نيست و اين موضوع بيشتر جنبه نمادين نسبت به انجام تعهدات اروپا در قبال برجام دارد که براي ما هم مفيد نخواهد بود. فواد ايزدي در گفت‌وگو با مهر، درباره اقدامات اخير اروپا عليه ايران در تحريم برخي اشخاص و نهادهاي ايراني و تاثير آن بر همکاري‌ها ميان ايران و اروپا در موضوع کانال مالي ويژه، اظهار داشت: آينده SPV چندان خوشايند و مثبت نيست و اگر هم اروپايي‌ها بخواهند کاري انجام دهند بيشتر جنبه نمادين نسبت به انجام تعهدات خودشان در قبال برجام را دارد. وي گفت: به اعتقاد من، در اين شرايط اگر اروپايي‌ها بخواهند کاري در موضوع SPV انجام دهند، ديگر به کار ما نمي‌آيد و براي کشور مفيد فايده واقع نمي‌شود. ايزدي با بيان اينکه ما با انجام برخي اقدامات و مواضع به آقاي ترامپ اين مطلب را انتقال داديم که اگر آنها از برجام خارج شوند ما همچنان در برجام خواهيم ماند، افزود: در آن زمان ما بارها گفتيم اگر آمريکا از برجام خارج شود با اروپا در قالب گروه 1+4 برجام را ادامه خواهيم داد و زماني که ترامپ يقين پيدا کرد ايران در برجام خواهد ماند متوجه شد به گزينه ايده‌آل خود نزديک شده است که آن حفظ برجام به همراه محدوديت‌هاي هسته‌اي شامل تحريم‌هاي گسترده عليه ايران است. کارشناس مسائل بين‌الملل تصريح کرد: آمريکا با خروج خود از برجام به آنچه در قبال ايران مد نظر داشت دست پيدا کرد و از طرفي هم بايد امروز برخي مقامات ما پاسخگو باشند چرا اروپا در برابر آمريکا کاري انجام نمي‌دهد و به تعهداتش نسبت به برجام پايبند نيست. وي ادامه دارد: خود اروپايي‌ها اينطور مطرح مي‌کنند که ما يک حرفي درباره کانال مالي ويژه اروپا يا همان SPV به جهت همکاري و تداوم روابط تجاري با ايران مطرح کرديم، شما آن را جدي نگيريد. ايزدي بيان کرد: اروپا امروز يقين پيدا کرده که ايران در برجام خواهد ماند، بنابراين نتيجه اين مي‌شود که اين تصور را داشته باشند که چه به ما امتيازي بدهند چه ندهند، ما همچنان نسبت به تعهدات خود در برجام پايبند هستيم. از طرفي اروپا هم که دوست ما به حساب نمي‌آيد، پس براي چه بخواهد به ما امتيازي بدهد؟ کارشناس مسائل بين‌الملل در پايان خاطرنشان کرد: تا زماني که اين ذهنيت در ميان اروپايي‌ها نسبت به ايران وجود داشته باشد که ما تحت هر شرايطي در برجام خواهيم ماند، SPV هم به جايي نخواهد رسيد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد