گاف های مکرر نتانیاهو در سیرک ورشو
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شهاب شهسواري| نشست بيبرنامه و شتابزده ورشو، بستري براي گافهاي مکرر ديپلماتيک از سوي مقامهاي امريکا و اسراييل بود که در مصاحبه و پيام شبکههاي اجتماعي خود، اظهاراتي را مطرح کردند که به سرعت مجبور به اصلاح آن شدند. از تهديد نتانياهو به مشارکت با کشورهاي عربي براي «جنگ عليه ايران»، اظهارات متناقض وزارت خارجه و معاون رييسجمهور ايالات متحده امريکا در مورد «درخواست از اروپا براي خروج از برجام»، اظهارات مايک پمپئو، وزير خارجه ايالات متحده در مورد هدفگيري مردم ايران از طريق تحريمها، اظهارات وکيل شخصي ترامپ در مورد تلاش براي براندازي حکومت در ايران و تنش ديپلماتيک ميان اسراييل و لهستان به دليل اظهارات نخستوزير رژيم صهيونيستي در مورد مشارکت «ملت لهستان» در کشتار يهوديان، مجموعهاي از گافهايي بودند که مقامهاي امريکايي و نتانياهو مجبور به اصلاح يا تکذيب آن شدند. وزراي خارجه لهستان و امريکا در نشست خبري پاياني اين کنفرانس ادعا کردند که هر چند ايران موضوع اصلي اين کنفرانس نبود، «اما هيچ يک از مقامها حاضر به دفاع از رفتار ايران نشدهاندو همه اتفاق نظر داشتند که عامل اصلي مشکلات خاورميانه ايران است.» اين دو مقام توضيح ندادند که چرا مدعوين اين جلسه، دستچين شده بودند و نه ايران و نه هيچ يک از شرکا و دوستان ايران در اين کنفرانس حضور نداشتند. در بيانيه پاياني که توسط اين دو وزير منتشر شد، نامي از ايران نيامده است.مايک پمپئو بعد از پايان کنفرانس ورشو به بروکسل سفر کرد تا با فدريکا موگريني، رييس سياست خارجي اروپا که حاضر به شرکت در اين کنفرانس نشده بود ديدار کند. گافهاي مکرر نتانياهو بنيامين نتانياهو، با دو گاف جنجالي، گل سرسبد نشست خامدستانه ورشو بود. اولين گاف او اظهاراتش در مورد «جنگ با ايران» بود. ساعاتي پيش از آغاز کنفرانس ورشو، بنيامين نتانياهو ويديويي را در صفحه کاربري خود در فيسبوک منتشر کرد که در آن ميگفت: «اين اتفاق بسيار خوبي است که ما و کشورهاي عربي در مورد منفعت مشترکمان براي جنگ عليه ايران، علنا در يک نشست باز گفتوگو ميکنيم.» ساعاتي بعد از انتشار اين ويديو به زبان عبري، دفتر نتانياهو متن ترجمهاي از اين اظهارات منتشر کرد که به جاي کلمه «جنگ عليه ايران» از «مبارزه با ايران» استفاده کرد، اما خبرنگاران آشنا به زبان عبري تاکيد ميکردند، کلمهاي که نتانياهو در اين ويديو به کار برده است، در زبان عبري فقط به معناي جنگ استفاده ميشود. ويديوي منتشر شده از سوي نتانياهو، ساعاتي پس از انتشارش از روي صفحه شخصي او حذف شد. اين اظهارات جنگطلبانه در شرايطي بيان ميشد که برگزارکنندگان کنفرانس ورشو اين کنفرانس را «اشاعه صلح و امنيت در خاورميانه» نامگذاري کرده بودند. گاف دوم نتانياهو، در روز دوم نشست و پس از ديدار او با وزير خارجه لهستان رخ داد. روزنامه جروزالم پست گفتوگويي از نتانياهو منتشر کرد که در آن «ملت لهستان» به همکاري با نازيها در جنگ جهاني دوم متهم شده بودند. انتشار اين گفتوگو باعث تنش در روابط لهستان و تلآويو شد، آن هم درست در روزي که لهستان به خواست امريکا کنفرانس ضدايراني و براي حمايت از سياستهاي نتانياهو و کارزار تبليغاتي او براي انتخابات فروردين ماه در سرزمينهاي اشغالي تشکيل داده بود. وزارت خارجه لهستان بلافاصله بعد از انتشار اين مصاحبه، سفير رژيم اشغالگر سرزمينهاي فلسطيني را احضار کرد و از او توضيح خواست. روزنامه جروزالم پست، متن مصاحبه مذکور را از وبسايت خود حذف کرد و دفتر نخستوزير رژيم صهيونيستي با انتشار بيانيهاي تاکيد کرد که در اظهارات نتانياهو «به برخي لهستانيها» اشاره شده است نه «ملت يا کشور لهستان». اين تنشها باعث شده است که در برگزاري اجلاس چهارجانبه هفته آينده با حضور رهبران لهستان، چک، مجارستان و رژيم صهيونيستي در قدس اشغالي ترديد ايجاد شود. رييسجمهور لهستان، آندژي دودا با انتشار پيامي در توييتر خود گفته است که «به نظر نميرسد اسراييل جاي مناسبي براي برگزاري اين نشست باشد.» سخنگوي حزب حاکم در لهستان هم اعلام کرده است که قرار است قطعنامهاي براي محکوميت «اظهارات غيرمسوولانه در حاشيه کنفرانس لهستان» در پارلمان به راي گذاشته شود. هر چند بعد از حضور سفير رژيم صهيونيستي در وزارت خارجه لهستان، سخنگوي اين وزارتخانه، اظهارات نتانياهو را به گردن روزنامهنگاران انداخت و آن را «نمونهاي از خبرپراکني دستکاري شده از سوي رسانهها» عنوان کرد. همزمان اقدامات نتانياهو، با انتقاد از سوي رقباي انتخاباتي او در سرزمينهاي اشغالي مواجه شده است. ياري لاپيد، رهبر حزب مخالف يشاتيد، صبح جمله با انتشار ويديويي تاکيد کرد: «سفر او [نتانياهو] به لهستان به يک فاجعه سياسي و تبليغاتي بدل شده است. ... به جاي اينکه لهستانيها براي کشتار ميليونها يهودي از ما عذرخواهي کنند، نتانياهو براي دومين بار مجبور به عذرخواهي از آنان شد.» تکرار تاريخ در فرم کمدي داليا داسا کايه، پژوهشگر ارشد موسسه رند در امريکا با انتشار يادداشتي در نشريه نيورپابليک، هدف از کنفرانس ورشو را نشاندن مقامهاي ارشد عربي با اسراييل پاي يک ميز و آغاز يک روند گفتوگو براي صلح خاورميانه توصيف ميکند و آن را «تقليدي خامدستانه از تلاشي مشابه در 3 دهه قبل با برگزاري کنفرانس مادريد در دوران بوش پدر» توصيف ميکند. به نوشته اين پژوهشگر امريکايي جيمز بيکر، وزير خارجه وقت امريکا 8 ماه به تمام کشورهاي خاورميانه سفر کرد تا بتواند آنها را براي شرکت در اين کنفرانس قانع کند. در قياس مايک پمپئو، وزير خارجه کنوني امريکا، فقط يک ماه قبل از برگزاري کنفرانس ورشو، خيلي خامدستانه و شتابزده برگزاري اين کنفرانس را اعلام کرد. به نوشته داسا کايه، سال 1991 موضوع کنفرانس مادريد با حضور سران عربي و اسراييلي موضوعات مهمي مانند کنترل تسليحات، امنيت منطقهاي، توسعه اقتصادي، محيط زيست، آب و پناهجويان بود، اما در کنفرانس ورشو، کل دستور کار به يک کلمه خلاصه ميشد: «ايران» به نوشته اين پژوهشگر «اجلاس مادريد، بينقص نبود و ايران و خيلي ديگر از کشورهاي مخالف اسراييل از آن کنار گذاشته شده بودند ... سالهاست که تلاشهاي مادريد به بنبست رسيده است، اما اين کنفرانس، اقدامي بود که ارزش تکرار دارد، اما قطعا کنفرانس ورشو جايگزين آن نميشود.» انتشار ويديويي از يک پنل غيرعلني در ورشو، موضوع جنجالي ديگري بود که توسط دفتر بنيامين نتانياهو رخ داد. نتانياهو در مقابل خبرنگاران مدعي شده بود که در فضايي «بسيار دوستانه» با «مقامهاي کشورهاي عربي در مورد تهديد ايران گفتوگو کرده است». او براي اثبات اين ادعا ويديويي را در اختيار خبرنگاران همراهش قرار داد. ويديويي که توسط يک گوشي تلفن همراه ضبط شده است و نشان ميدهد نتانياهو در يک پنل غيرعلني در کنفرانس ورشو پاي سخنراني ديپلماتهاي ارشد 3 کشور عربي حاشيه خليجفارس نشسته است. به نوشته فاکسنيوز، همراهان نتانياهو قرار بود اين ويديوي 25 دقيقهاي را که از نشستن نخستوزير رژيم صهيونيستي پاي سخنان وزير خارجه امارات متحده عربي، عبدالله بنزايد، وزير خارجه بحرين، احمد بن خالد و وزير مشاور در امور خارجه دولت عربستان سعودي و عادل جبير نشسته است، فقط در اختيار خبرنگاران همراه او در سفر قرار دهند، اما به دليلي که مشخص نشده است، اشتباه تصادفي بود يا عمدي، آن را در شبکه اجتماعي يوتيوب منتشر کردند. هر چند اين ويديو ساعاتي بعد از کانال يوتيوب دفتر نتانياهو پاک شد، اما متن سخنان مقامهاي حاضر در نشست توسط خبرنگاراني که اين ويديو را ديده بودند، منتشر شد. خالد بن احمد، وزير خارجه بحرين در سخنان خود در اين نشست مدعي ميشود: «مهار تهديد ايران از مساله فلسطين مهمتر است.» اظهارنظري جنجالياي که با واکنش رسانههاي عربي مواجه شده است. اين مقام بحريني که اظهارنظرهاي ضدايراني شهره است، حکومت ايران را «يک حکومت نئوفاشيست» ناميد. وزير خارجه امارات متحده عربي در سخناني در دفاع از کشتار مردم فلسطين توسط رژيم اشغالگر، با اشاره به رژيم صهيونيستي به عنوان «کشور» گفت: «هر کشوري حق دفاع از خود دارد.» عادل جبير هم در سخنان خود ايران را به تضعيف تشکيلات خودگردان فلسطيني با حمايت از گروههاي حماس و جهاد اسلامي متهم کرد. «فشار به ايرانيان براي قيام» اظهارنظر دو روز پيش وکيل شخصي رييسجمهور امريکا در تجمع يک گروه تروريستي در ورشو، در مورد تلاش امريکا براي براندازي حکومت در ايران، اينبار در مصاحبه وزير خارجه ايالات متحده امريکا با شبکه خبري سيبياس، تلويحا تاييد شد. مايک پمپئو در اين مصاحبه در پاسخ به سوالي با اين مضمون که آيا تصور ميکنيد فشارهاي امريکا ايران را پاي ميز مذاکره بکشاند، گفت: «ما متقاعد شدهايم که اين [فشارها] باعث ميشود که مردم قيام کنند و رفتار رژيم را تغيير دهند.» پمپئو در پاسخ به اين سوال کوچکترين اشارهاي به تلاش براي گفتوگو يا حل و فصل مسائل با ايران نکرد و هدف دولتش را «فشار براي وادار کردن مردم به قيام» اعلام کرد. اما برخي کارشناسان معتقدند که دولت دونالد ترامپ خيلي زودتر از آنکه به آرزويش براي براندازي برسد، ممکن است جاي خود را به دولتي ديگر بدهد. علي واعظ، پژوهشگر انديشکده گروه بينالمللي بحران در بلژيک به پوليتيکو ميگويد: «واقعيت اين است که هر دو طرف منتظر تغيير نظام در پايتخت مقابل هستند، اما به نظر ميرسد عقربههاي ساعت براي نظام واشنگتن خيلي تندتر از عقربههاي ساعت براي تهران ميدود.» وي در بخش ديگري از گفتوگوي خود براي اولينبار تاييد کرد که تحريمهاي امريکا مستقيما اقتصاد و مردم ايران را هدف قرار گرفته است و گفت: «امروز آنها [ايرانيان] ضعيفترند. اقتصادشان نابود شده و مردم ايران بسيار کلافه شدهاند.» روز چهارشنبه، بيرون محل برگزاري کنفرانس ورشو، وکيل شخصي ترامپ در جمع اعضاي گروه تروريستي مجاهدين خلق (منافقين)، بر خلاف ادعاهاي مکرر دولت امريکا مبني بر فقدان هر برنامهاي براي براندازي حکومت در ايران اعلام کرد که امريکا براي «برکناري حکومت در ايران» تلاش ميکند. او همچنين وعده داد که بعد از برکناري حکومت ايران، با گروه تروريستي مذکور در ايران جشن برگزار کند. رودي جولياني، شهردار پيشين نيويورک، هر چند که در حال حاضر وکيل شخصي دونالد ترامپ رييسجمهور امريکا محسوب ميشود، اما اظهارنظرهاي او از سوي دستگاه ديپلماسي امريکا «نظرات شخصي» عنوان ميشود.