روزنامه جوان/ متن پيش رو در روزنامه جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
سه روز بعد از پايان دور پنجم مذاکرات امريکا با طالبان در دوحه، همه نشانهها حکايت از نگراني عميق دولت مرکزي کابل از روند توافقات دو طرف دارد. نخستوزير پاکستان در اظهاراتي تأملبرانگيز از تشکيل يک حکومت جديد در افغانستان خبر داده و تأکيد کرده که اين دولت همه افغانستانيها خواهد بود. روند مذاکرات تا به حدي نگرانکننده شده که دولت افغانستان نماينده خود را در سفري از پيش برنامهريزي نشده، به تهران فرستاد.
نامهاي که دونالد ترامپ رئيسجمهور امريکا اوايل دسامبر ۲۰۱۸ (حدود ۱۰۰ روز قبل) به نخستوزير پاکستان نوشت، آرام آرام اثرات خود را نشان ميدهد. رسانههاي امريکايي ديروز گزارش کردند که ترامپ، پشت درهاي بسته و به شکل پنهاني با تيم امنيت ملي خود در مورد افغانستان ديدار کرده، ملاقاتي که در آن مايک پنس، معاون رئيسجمهور، جوزف دانفورد، رئيس ستاد مشترک ارتش، مايک پمپئو وزير خارجه، جينا هاسپل مدير سازمان مرکزي اطلاعات و جان بولتون مشاور امنيت ملي رئيسجمهور امريکا حضور داشتهاند. اين ديدار که در فاصله کوتاهي بعد از پايان دور پنجم مذاکرات تيم امريکايي با طالبان انجام شده، از جدي شدن توافقات دو طرف حکايت دارد. منابع امريکايي چهار شنبه قبل در پايان دور پنجم مذاکرات با طالبان در قطر، ضمن تأييد پيشرفت توافقات بين دو طرف گفتند که زلماي خليلزاد، نماينده ويژه امريکا در امور افغانستان، دولت مرکزي افغانستان را در جريان جزئيات آن قرار نداده، ولي حالا برخي جزئيات آن از زبان مقامهاي پاکستاني به بيرون درز ميکند. رئيسجمهور امريکا در نامه ۱۰۰ روز قبل خود از عمران خان خواسته بود درخصوص گفتوگو با طالبان با هدف تحقق صلح در افغانستان به دولت کابل کمک کند و حالا نخستوزير پاکستان از مثبت شدن چشمانداز تحقق چنين صلحي در افغانستان سخن ميگويد: «دولتي شرافتمند که نماينده همه مردم افغان خواهد بود، در اين کشور تشکيل خواهد شد. جنگ پايان خواهد يافت و صلح برقرار خواهد شد.»
افغانستان چه خواهد شد؟
هرچند جزئيات توافقات طرف امريکايي با طالبان منتشر نشده، ولي گفته ميشود دور پنجم مذاکرات پيشرفتهايي جدي داشته تا جايي که به گفته برخي منابع افغان، دو طرف مذاکرهکننده حتي روي کلماتي که قرار است در توافقنامه احتمالي گنجانده شوند بحث کردهاند. با اين حال، صلحي که در اسلامآباد از آن صحبت ميشود، نگرانيهايي جدي در کابل ايجاد کرده تا جايي که ديروز وزارت امور خارجه افغانستان مستشار سفارت پاکستان در کابل را به وزارت خارجه احضار کرد و خواهان توضيح در مورد اظهارات عمران خان شد که گفته در آينده نزديک يک حکومت جديد در افغانستان ايجاد خواهد شد. دو روز قبل از اظهارات نخستوزيرپاکستان، حمدالله محب مشاور امنيت ملي اشرف غني که به واشنگتن سفر کرده، در جمع خبرنگاران در واشنگتن، از اينکه دولت امريکا دولت افغانستان را در جريان گفتوگوهايش با طالبان قرار نميدهد به شدت انتقاد کرد و گفت که دولت افغانستان آخرين جايي است که از آنچه در دوحه گذشته باخبر ميشود. محب با اشاره به سابقه خليلزاد گفته است: «ميدانم تمايلاتي در افغانستان دارد. او دو بار براي پست رياست جمهوري نامزد شده است. درک دولتيها در افغانستان بر اين است که شايد تمامي اين مذاکرات با هدف ايجاد يک دولت موقت است که خليلزاد در آن مسئول موقت دولت اعلام شود.» عبدالله عبدالله رئيس اجرايي دولت افغانستان نيز در مصاحبه با فرستنده تلويزيوني طلوع گفت که صلحي که بدين طريق به دست آيد را به دشواري بتوان محقق ساخت و تأکيد کرد که نميتوان پذيرفت که توافقي مخفيانه و بدون حضور نمايندگان مردم افغانستان صورت گيرد. همچنين حمد يونس قانوني، معاون پيشين رئيسجمهور افغانستان، نسبت به آينده اين کشور و زماني ابراز نگراني کرد که طالبان بخواهد پس از خروج احتمالي نيروهاي نظامي امريکايي بار ديگر به قدرت برسد. قانوني گفت: «چه اتفاقي براي زنان افغانستان خواهد افتاد؟ آينده جوانان اين کشور چگونه خواهد بود؟ پيشرفتهايي که در ۱۸سال اخير حاصل شده و به خاطر آن اين همه سرباز جانشان را از دست دادند، چه خواهد شد؟»
سمپاتي تهران
با افزايش نگرانيها در کابل و بحثها درباره ميزان پيشرفت مذاکرات امريکا با طالبان که دولت افغانستان از آن خبر ندارد، محمدسرور دانش، معاون دوم رياست جمهوري قبل از ظهر ديروز در دفتر خود با گرن ديکر، معاون سفير امريکا در کابل ديدار و اطلاع رساني شفاف از روند مذاکرات صلح را براي مردم افغانستان مهم خواند. معاون سفير امريکا نيز ضمن ارائه جزئياتي از روند مذاکرات امريکا با طالبان، گفت که ديدگاههاي مطرح شده از سوي دانش را با دولت امريکا در ميان خواهد گذاشت. دولت افغانستان همچنين در اقدامي که نشاندهنده نگراني جدي از روند مذاکرات طرف امريکايي به طالبان است، «محمد عمر داودزي» نماينده ويژه رئيسجمهور افغانستان در امور صلح را به تهران فرستاد تا با محمد جواد ظريف، وزير خارجه و ساير مقامهاي ايراني در اين باره گفتوگو کند. داودزي در ملاقات با ظريف و عراقچي، ضمن تشريح آخرين تحولات گفتوگوهاي صلح افغانستان تأکيد کرد که در افغانستان بايد اصل مذاکرات صلح توسط دولت انجام شود، موضعي که محمدجواد ظريف ضمن تأييد آن گفت: «ما همواره اعتقاد داريم که نظر نهايي در تمام امور را مردم افغانستان اعلام ميکنند و به همين علت دولت افغانستان به عنوان نماينده مردم آن کشور تصميمگيرنده است و ايران هم همواره به دنبال کمک به دولت و ملت افغانستان است.»
بازار