دستِ پُر گالریداران از سال 97
رسالت/ متن پيش رو در رسالت منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شروع سال 97 براي حوزه تجسمي سال خوبي بود، از روزهاي پاياني سال 96، در کنار آثار موزه لوور که به ايران آمده بود، مجموعهاي از عکسهاي خاص عباس کيارستمي، کارگردان مطرح سينما، از تابلوهاي مستقر در لوور در موزه ملي به نمايش درآمد که تا خرداد 97 هم ادامه داشت. کيارستمي در سالهاي ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۰ در تالارهاي نقاشي و مجسمههاي موزه لوور به ثبت لحظات ارتباط بازديدکنندگان با آثار پرداخت که نتيجه آن سلسله عکسهايي بود که منتخبشان با عنوان «به من نگاه کن» در حاشيه سفر لوور به موزه ملي ايران در معرض ديد مخاطبان قرار گرفت. سال 97 براي گالريداران سال خوبي بود. سالي که در آن تنها در تهران 28 نگارخانه مجوز فعاليت گرفتند تا تعداد گالريهاي فعال تهران به 192 گالري برسد. همچنين سرانجام پس از سالها پيگيري، انجمن صنف گالريداران تاسيس و اولين جلسه آن هم برگزار شد. همچنين اولين حضور گالريداران کشور در جشنواره هنرهاي تجسمي فجر تحت عنوان بخش «چارسوي هنر» از جمله مهمترين اتفاقات اين صنف بود. همينطور راهاندازي اولين نگارخانه کودک در فرهنگسراي ارسباران يکي از اقدامات مثبت در جهت آشنايي کودکان با نگارخانهها و هنرهاي تجسمي است. تغييرات در موزه هنرهاي معاصر موزه هنرهاي معاصر تهران را شايد بتوان مهمترين مکان براي اهالي هنرهاي تجسمي دانست، بنايي زيبا از نظر معماري با گنجينهاي ارزشمند از آثار هنري که محلي است براي گردهمايي اهالي هنر. حدودا 40 سال از ساخت بناي اين موزه ميگذرد، بارها و بارها درباره لزوم تعمير و بازسازي آن هم براي حفط بنا و هم براي حفاظت از بزرگترين سرمايه هنري کشور يعني گنجينه اين موزه صحبت شده بود تا اينکه سرانجام در ارديبهشت امسال وعده بازسازي اين مجموعه عملي شد. پيشبينيها بر آن بود که تعميرات اين موزه 4-5 ماهه به اتمام برسد اما با گذشت حدود 11 ماه، همچنان موزه هنرهاي معاصر تهران بازگشايي نشده است. يکي از اتفاقات مهم ديگر براي اين موزه، تغيير مديريتاش بود. ديماه امسال، احسان آقايي با حکم هادي مظفري، مديرکل هنرهاي تجسمي بهجاي عليمحمد زارع که از سال 95 رياست اين موزه را بهعهده داشت، به عنوان رئيس موزه هنرهاي معاصر تهران منصوب شد. رشد چشمگير حراجهاي هنري حراجهاي هنري در سال 97، بسيار پررونق بودند. در اين سال سه حراج مهم برگزار شد. حراج تهران در تيرماه طبق روال هر سال در بخش هنر کلاسيک و مدرن ايران برگزار شد که با فروش 28 اثر، با مجموع 31.378.000.000 تومان توانست نسبت به سال گذشته خود در اين بخش، رشدي 5 ميليارد توماني داشته باشد. همچنين اين حراج در ديماه در بخش هنر معاصر ايران با فروش 113 اثر، توانست به مجموع فروش 34.403.000.000 تومان دست پيدا کند و نسبت به همين بخش در سال گذشته رشدي حدودا 20 ميلياردي داشته باشد که رشدي قابل توجه بود. در سومين دوره حراج باران، حراج تخصصي خط و خوشنويسي و هنرهاي ايراني اسلامي، که اوايل اسفند برگزار شد، با فروش 46 اثر به رقم 11.769.000.000 دست پيدا کرد که رشدي چشمگير به نسبت دو دوره گذشتهاش بود. همچنين در اين حراج، رکورد بالاترين قيمت يک اثر فروختهشده در حراجهاي ايران با مبلغ 7.700.000.000 شکسته شد. غوغاي کپيکاري شهريورماه بود که نمايشگاه نقاشيهاي تهمينه ميلاني، کارگردان، خبرساز شد. تنها يکي دو روز پس از افتتاح اين نمايشگاه، موضوع کپيبودن بسياري از آثار به نمايش درآمده در اين گالري به موضوع داغ شبکههاي اجتماعي و رسانهها مطرح شد، تا جايي که گالري برگزارکننده اين نمايشگاه، آن را پيش از موعد و تنها پس از گذشت چند روز از افتتاحيه تعطيل کرد، گرچه ميلاني هيچگاه نپذيرفت که اين کارها را از آثار هنرمندان خارجي کپي کرده اما شباهت بسيار آثارش با آثار هنرمندان خارجي، منتقدان و افکار عمومي را راضي نکرد. همين موضوع سبب شد تا دوباره بحث کپيکاري در عرصه هنرهاي تجسمي باز شود و اهالي هنر درباره چگونگي مبارزه با آن و راهکارهايش صحبت کنند تا جايي که حتي سيدمجتبي حسيني، معاون امور هنري وزارت ارشاد هم درباره لزوم مقابله با اين پديده نوشت. تاسيس دانشگاه فرشچيان، پس از 20 سال افتتاح دانشگاه هنرهاي اسلامي ايراني فرشچيان، يکي از مهمترين اتفاقات هنرهاي تجسمي در سال 97 بود. حدودا از 20 سال پيش موضوع تاسيس اين دانشگاه مطرح بود اما اين اتفاق در سال 97 با اقداماتي که در فرهنگستان هنر، شورايعالي انقلاب فرهنگي و در نهايت با حضور دانشگاه آزاد انجام گرفت، محقق شد. پايان مديريت عجيب ميانههاي شهريور بود که خبر رفتن علي معلمدامغاني از فرهنگستان هنر در رسانهها منتشر شد. او که از ۲۰ ديماه سال 88 رياست اين مجموعه را به عهده داشت، حالا پس از چيزي حدود 9 سال به دنبال نامه رئيسجمهوري از اين سمت کنارهگيري کرد و معاون امور هنري او يعني عليرضا اسماعيلي به عنوان سرپرست فرهنگستان منصوب شد. مديريت 8 ساله او بر اين مجموعه گرچه نکات مثبتي داشت اما با حاشيههاي فراوان خصوصا در سال 95 و ماجراي بانک پاسارگاد همراه بود. با رفتن علي دامغاني اما فرهنگستان هنر با جاني دوباره و انرژياي مضاعف کار خود را از سر گرفت و بسياري از کارگروههاي خود را دوباره احيا کرد. يادشان گرامي... سال 97 گرچه سال بسيار پرباري براي اهالي هنرهاي تجسمي بود، اما ازدستدادن دو هنرمند در اين عرصه، کام اهالي هنرهاي تجسمي را تلخ کرد. ارديبهشتماه، جامعه عکاسان، يکي از مطرحترينهايش را از دست داد. عباس عطار از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۱ رئيس دورهاي مگنوم بود. «عباس» پنجم ارديبهشت به علت بيماري سرطان در ۷۴ سالگي در پاريس درگذشت. از مشهورترين عکسهايي که اين عکاس ايراني در طول انقلاب گرفته، عکسهاي مربوط به پايين کشيدن مجسمه رضا و محمدرضا پهلوي از روي پايههاي بتونيشان در تهران، عکس معروف امام خميني (ره) و عکس معروف آيتالله طالقاني است. همچنين محسن وزيريمقدم، طراح، نقاش و مجسمهساز 16 شهريور در سن ۹۴ سالگي به دليل کهولت سن در منزلش در شهر رم درگذشت. وزيريمقدم از شاخصترين نقاشان نوگراي ايران بود که با رويکردي مدرنيستي و سبکي شخصي، آثاري بديع و منحصر به فرد خلق کرده است. او از نخستين دانشآموختگان دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران بود و در سالهاي ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۵ رياست دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران را بر عهده داشت. اهالي هنرهاي تجسمي سال 97 را با دست پر بدرقه ميکنند تا سال آينده را پرطراوتتر از سالهاي ديگر آغاز کنند.