قیمت دلار کاهش نمییابد؟
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست رييس کل بانک مرکزي در نوشتهاي که در صفحه اينستاگرام خود به اشتراک گذاشته بود، اعلام کرد که بازار نسبت به FATF بيتفاوت شده است. در چند ماه اخير بحث پيوستن يا نپيوستن به FATF نقل محافل بوده و هر کس از مدير تا سياستگذار و کارشناس اقتصادي نسبت به آن اظهارنظر کرده است. البته اظهارات همتي از آن جهت اهميت دارد که ايشان رييس کل بانک مرکزي است و با توجه به تاثير جو رواني بر مولفههاي اقتصادي بخصوص نرخ ارز بايد با طمانينه بيشتري صحبت کند. نکته دوم در خصوص گفتههاي جناب همتي، نحوه نگاه کردن و پاسخ دادن به بعد فني نوسانات ارزي و سوالات ايجاد شده پيرامون عوامل اثرگذار بر آن است. به اين معنا که وقتي رشد قيمتي يکسال گذشته بازار ارز، بيش از 250 درصد بوده است، انتظار داريم بازار ارز تا چه ميزان از خود ثبات نشان دهد و نسبت به اظهار نظرات بيتفاوت باشد؟ آيا همچنان بازار ارز توان افزايش مثلا ده درصدي قيمتها را دارد؟ اين پرسشها از آن جهت اهميت دارد که بايد مشخص شود که علت بيتفاوتي بازار ارز که جناب همتي عنوان کردند، نسبت به هر کنش و گفتهاي چيست. آيا بهطور مثال تقاضايي وجود ندارد يا جلوي عرضه ارز گرفته شده است. بازار ارز بايد از نظر فني تحليل شود و علت نوسان يا عدم نوسان در آن مشخص شود. در سالهاي گذشته يکي از علل عدم نوسان ارزي، سرکوب قيمت دلار بود. به واسطه اين سرکوب، فاصلهاي بين قيمت اصلي و تخميني بر اساس تفاوت تورم ايجاد شده بود. بنابراين هر زمان که قيمت ارز زياد ميشد، به دليل افزايش نرخ تورم، انتظاري براي کاهش نرخ ارز وجود نداشت مگر اينکه سرکوب آن، شدت بيشتري يابد. اما اوضاع امسال به گونه ديگري بود. در سال 97 قيمت اصلي ارز و قيمت تخميني، بيش از انتظارات افزايش يافت که در نتيجه آن، قيمت بسياري از کالاها زياد شد و ... از آنجا که انتظار نداريم حتي با بازگشتن قيمت دلار به قيمت قبلي، قيمت اين محصولات کاهش يابد، پس انگيزهاي براي کاهش قيمت دلار وجود ندارد، چرا که هزينههاي تورم ايجاد شده به واسطه افزايش قيمتها، بر شانه دولت سنگيني کرده و هر قدر هم تلاش کند، نميتواند قيمتها را به قبل برگرداند. به هر حال به نظر نميرسد با تنها همين اظهار نظر آقاي همتي ما نيز بپذيريم که واقعا بازار ساکن است و واکنشي ندارد. نکته آخر نيز در خصوص پيشبيني قيمت دلار در سال آينده است. در ابتدا بايد به اين نکاتي اشاره کرد. اول اينکه نااطميناني در خصوص تحقق درآمدهاي مالياتي و نفتي وجود دارد و شرايط کشور نيز در سال آينده پيچيده خواهد شد. از سوي ديگر دولت مسير استقراض از بانک مرکزي را پيش روي خود دارد که اين مسير نيز انگيزه کافي براي کاهش قيمت دلار به دولت نميدهد. از سوي ديگر، اصطکاکهاي نقل و انتقال ارز در بانکها هم نميتواند به کاهش قيمت ارز در بازار بينجامد. بنابراين به نظر نميرسد قيمت دلار در آينده کاهش يابد و در کانالي که هماکنون در نوسان است، باقي ميماند. ميثم رادپور