سیر تا پیاز ماجرای "عادل فردوسی‌پور" و "فروغی"

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. دوشنبه شب عادل فردوسي‌پور، تهيه‌کننده و مجري برنامه ٩٠، اعلام کرد که رئيس شبکه سوم صدا و سيما اجازه پخش برنامه ۹۰ براي را نداده است. اين در حالي بود که قرار بود در آخرين برنامه نود سال آيتم‌هاي نوروزي و گلچين اتفاقات سال پخش شود. به گزارش فرارو، عادل فردوسي پور در مصاحبه با ايرنا در اين باره گفت: "تيم برنامه‌ساز و من در چند روز گذشته مشغول تهيه آيتم‌ها بوديم، اما امروز به دستور مدير شبکه سه برنامه ۹۰ از جدول پخش برنامه‌هاي شبکه خارج شد." فرودسي پور همچنين افزود: «در شرايطي که تنها چند روز از انتخاب برنامه ۹۰ به عنوان بهترين برنامه سازمان صدا و سيما از نگاه مردم و بهترين برنامه ترکيبي از نگاه داوران مي‌گذرد، از پخش برنامه ممانعت به عمل آمد.» او درباره پيشنهاد پست قائم مقامي شبکه ورزش از سوي مقامات صداوسيما گفت که آن را رد کرده است. او اظهار کرد: «برنامه ۹۰ فرزند من است و حاصل زحمات طاقت فرسا و شبانه روزي صد‌ها نفر که خالصانه براي رسيدنش به جايگاه امروز تلاش کرده اند. ممکن نيست آدم فرزندش را با پست و مقام معاوضه کند.» طي روز‌هاي اخير گزارش‌هايي در خصوص حذف عادل فردوسي پور از برنامه ۹۰ و انتقال وي از شبکه سوم مطرح شده است. اين در حالي است که عبدالعلي عسگري، رئيس صدا و سيما گفته بود عادل فردوسي‌پور در شبکه سه مي‌ماند و کار مي‌کند. عبدالعلي عسکري اين خبر را روز دوشنبه در حاشيه نشست هيات دولت ايران و در واکنش به اخباري بيان کرد که در روز‌هاي اخير درباره خداحافظي فردوسي‌پور و پايان برنامه نود در شبکه‌هاي اجتماعي منتشر شده بود. او در عين حال در خصوص ماندن فردوسي‌پور در برنامه نود پاسخي نداد. در اين شرايطي است اين مديرکل روابط عمومي صداوسيما تاييد کرد که عادل فردوسي‌پور از برنامه نود حذف شده است. محمدحسين رنجبران گفت: «آقاي فردوسي‌پور در شبکه سه سيما خواهد ماند، اما تحولاتي در حوزه ورزش سيما نيز خواهد بود.» او درباره تحولات برنامه نود در سال جديد افزود: «برنامه با گروهي جديد روي آنتن خواهد رفت، اما در عين حال از ظرفيت‌هاي عادل فردوسي‌پور در برنامه‌هاي ديگر استفاده خواهد شد.» رنجبران همچنين اين خبر را تاييد کرد قائم‌مقامي شبکه ورزش به فردوسي‌پور ارائه شده است، و صداوسيما همچنان بر اين پيشنهاد پافشاري مي‌کند. عادل فردوسي پور مجري و تهيه کننده برنامه نود با علي فروغي رييس شبکه سوم سيما ماه هاست که بر سر مسائل مختلف با يکديگر اختلاف دارند. اين اختلافات نهايتا در مهر ماه کاملا علني شد. در آن زمان برنامه نود دو هفته پخش نشد، اما با اعتراض‌هاي فراوان با عقب نشيني صداوسيما، نود و فردوسي پور به شبکه سه بازگشتند. پيش از آن نيز در جام جهاني روسيه فردوسي پور کارلوس پويول، کاپيتان سابق تيم ملي اسپانيا و بارسلونا را به برنامه نود دعوت کرده بود، او به ايران هم آمد و ظاهرا پولش را هم دريافت کرد، اما به دليل مخالفت مدير شبکه سوم سيما پويول نتوانست در نود حضور يابد و از ايران رفت. در آن زمان گفته مي‌شد يکي از دلايل مخالفت با حضور پويول در تلويزيون شکل و شمايل او و مو‌هاي بلندش بوده که با خط قرمز‌هاي مديران شبکه سه همخواني نداشته است. البته بعد‌ها گفته شد صداوسيما با ولخرجي‌هاي تهيه کننده نود در شرايط بد اقتصادي کشور مخالف بوده است. در همين حال برخي گزارش‌ها از اين حکايت داشت که دعوت پويول به نود اساسا هيچ خرجي براي صداوسيما نداشته و اسپانسر او را به ايران آورده است. پس از جام جهاني، جام ملت‌هاي آسيا به جريان افتاد. مسابقات بسيار مهمي که ايران اميدوار بود در آن به قهرماني برسد. به نظر ميرسد در جام جهاني آنقدر اختلافات فردوسي پور و فروغي بالاگرفته بود که شبکه سوم سيما کلا او را از برنامه‌هاي ويژه تلويزيون براي اين مسابقات حذف کند. عادل فردوسي پور در جام ملت‌ها غايب بزرگ تلويزيون بود او حتي به عنوان گزارشگر بازي‌ها هم حضور نداشت. در اين بين محمد حسين ميثاقي که از کشفيات فردوسي پور است به نوعي جايگزين مجري محبوب شد. اختلافات فردوسي پور و علي فروعي ادامه پيدا کرد، تا اينکه گزارش‌هايي درباره طراحي نقشه حذف فردوسي پور از تلويزيون منتشر شد. دي ماه نظرسنجي از سوي صداوسيما منتشر شد که نتايج قابل تاملي داشت. براساس اين نظرسنجي، پس از "خندوانه"، مسابقه «برنده باش» با اجراي محمدرضا گلزار با ۴۹ درصد بيننده و برنامه‌هاي «حالاخورشيد» با اجراي رضا رشيدپور با ۳۹ درصد، «نود» با اجراي عادل فردوسي‌پور با ۳۸ درصد از شبکه سه و به «خانه برمي‌گرديم» با ۳۱ درصد در رتبه‌هاي بعدي اين نظر سنجي قرار دارند و به اين ترتيب، فردوسي‌پور که در بدترين شرايط در رده دوم قرار مي‌گرفت، اين بار در جايگاه چهارم قرار گرفت. نتايج اين نظرسنجي از سوي ناظران غيرقابل قبول ارزيابي شد. عده‌اي با تحليلي بدبينانه انتشار اين نظر سنجي را آغاز طرحي براي کنار گذاشتن فردوسي پور دانستند. چندي بعد اتفاق تازه‌اي رخ داد. در جريان برگزاري جشنواره جام جم که در آن برترين‌هاي تلويزيون از ديدگاه کارشناسان و مردم مشخص مي‌شوند، برنامه نود به تهيه کنندگي عادل فردوسي پور با وجود اينکه با فاصله معنا داري از "برنده باش" با اجراي محمد رضا گلزار در صدر نظرسنجي‌ها قرار داشت ناگهان يک شبه به زير کشيده شد و بعد از "برنده باش" در رتبه دوم قرار گرفت. اين اتفاق به سرعت حساسيت افکار عمومي را برانگيخت و با افشاگري مردم و وزير ارتباطات مشخص شد که در نظرسنجي پيامکي جشنواره جام جم تقلبي بزرگ رخ داده و با وجود اينکه عادل فردوسي پور و نود صدرنشين بوده اند ناگهان با آراي تقلبي، "برنده باش" جايگزين نود شده است. صداوسيما تخلف در اين رابطه را پذيرفت و "نود" و عادل فردوسي پور به جايگاه خود بازگشتند. با اين وجود هنوز ابعاد اين تقلب و دستکاري در آراي مردمي روشن نشده است. اين اتفاق احتمال طراحي براي حذف فردوسي پور را تقويت کرد و باز هم حساسيت‌ها در اين رابطه را تحريک نمود. فردوسي پور و فروغي چه مي‌گويند؟ عادل فردوسي پور کمتر درباره اختلافاتش با مدير شبکه سوم سيما سخن مي‌گويد. با اين حال در جريان برگزاري جشن جام جم عادل فردوسي پور در اظهار نظري غافلگير کننده از يک "سال سخت" حرف زد. او که منقلب بود و بغض داشت، با بيان اينکه "فرزند رسانه است"، گفت: «خوشحالم که امسال در سخت‌ترين سال کاري‌ام دو جايزه گرفتم؛ يکي از هيأت داوران براي بهترين برنامه ترکيبي و ديگري از مردم.» او افزود: "خوشحالم در سخت‌ترين سال کاري‌ام که در رسانه‌ي خودم هم به من بي‌مهري شد، ديده شدم؛ هم از طرف مردم و هم از طرف اهالي رسانه. جايزه دوم که مردم به من دادند بسيار برايم ارزشمند است و نمي‌دانم با چه زباني از مردم تشکر کنم. " فردوسي پور ادامه داد: «براي سختي‌هايي که امسال کشيدم منقلب شدم، ولي اين جايزه که لطف مردم و سازمان بود، مثل يک اکسير است و تمام غم‌هايم را کنارمي‌گذارم.» ناراحتي فردوسي پور و اظهاراتش با واکنش‌هاي زيادي روبه رو شد، اما از همه جالب‌تر آن بود که هنگامي که اين سخنان از سوي فردوسي پور مطرح مي‌شد، علي فروغي از تشويق فردوسي پور خودداري کرد و در عين حال چهره اش نشان مي‌داد که از سخنان او رضايتي ندارد و غافلگير شده است. فردوسي پور پيشتر نيز در برنامه حالا خورشيد به صورت تلفني رسما و علنا از اختلافش با مدير شبکه حرف زده بود. او گفت: «در هر مجموعه‌اي اختلاف سليقه وجود دارد. اصلا قرار نيست من و فروغي مثل هم فکر کنيم. البته کاملا همه ديسيپلين و اصول حرفه‌اي را رعايت کرده‌ام.» به نظر مي‌رسد اختلاف فردوسي پور و مدير شبکه سوم از اينجا نشات مي‌گيرد که تهيه کننده نود تن به دخالت ديگران در امور برنامه اش نمي‌دهد. او راه خود را مي‌رود و توصيه‌پذير نيست. از طرف ديگر رييس شبکه سوم سيما مي‌خواهد نظارت بيشتري بر اين برنامه اعمال کند. برنامه نود سالهاست که مورد انتقاد جريان اصولگرا، رسانه‌ها و فعالان سياسي اين جريان قرار دارد. فردوسي پور متهم است که در اتفاقات مختلف رويکردي منتقد و مخالف اين جريان دارد. اين تصور از سال‌هاي پيش زماني که محمود احمدي نژاد رييس جمهور شد و فوتبال ايران تعليق شد شکل گرفت و در اتفاقات سال 88 به اوج خود رسيد. در آن زمان فردوسي پور محسن صفايي فراهاني نماينده فيفا براي تغيير اساس نامه فدراسيون فوتبال را به نود دعوت کرد. صفايي فراهاني که از اصلاح طلبان شناخته شده است، به شدت از سياست‌هاي موجود در فوتبال و دولت احمدي نژاد انتقاد کرد. پس از آن محمد دادکان رييس پيشين فدراسين نيز در نود افشاگري‌هايي داشت که بحث برانگيز شد. گفت و گوي پخش نشده فردوسي پور با محمد جواد ظريف وزير خارجه پس از توافق تاريخي برجام از جمله مواردي است که با انتقاد اصولگرايان همراه بود. فردوسي پور جسته و گريخته در برنامه هايش از روشنفکران و هنرمنداني که خيلي محبوب اصولگرايان نيستند ياد مي‌کند. به طور مثل وقتي اصغر فرهادي برنده جايزه اسکار شد، در حالي که تلويزيوني پوشش مناسبي به اين اتفاق نداد فردوسي پور به شدت از فرهادي و موفقيتش تجليل کرد. او در افشاي فساد در فوتبال و انتقاد از مسئولان ورزش نيز هميشه پيشگام بوده است. اين رفتار‌هاي مجري نود هم برنامه اش و هم خودش را به محبوبترين چهره تلويزيون تبديل کرد، اما در کنار آن مديران سازمان و برخي افراد با نفوذ روش او را دوست نداشتند. جداي از اين که فردوسي پور به مسئولان تلويزيون اجازه دخالت در برنامه اش نمي‌دهد، عده‌اي معتقدند که محبوبيت او "نارضايتي" و حتي شايد حس "حسادت" برخي مديران تلويزيون را برانگيخته است. قضاوتي که البته خيلي نمي‌توان درباره آن سخن گفت. حالا عادل فردوسي پور مي‌گويد درست که خودش "فرزند رسانه ملي" است، اما برنامه نود هم "فرزند" اوست و براي آن زحمت فراواني کشيده است و آن را با پست و مقام معاوضه نمي‌کند. در کنار فردوسي پور علي فروغي و مديران سازمان نيز ادعا‌هايي دارند. علي فروغي هم درباره ماجرا کمتر سخن گفته است. فروغي ارديبهشت سال ۹۷ جايگزين علي اصغر پورمحمدي در مديريت شبکه سه شد. فروغي برخلاف پورمحمدي که از حاميان فردوسي‌پور بود، کمتر روي خوش به او نشان داد. فروغي پيش از اين رئيس مرکز بسيج صدا و سيما و مدير مرکز تخصصي معاونت فرهنگي- اجتماعي سازمان بسيج مستضعفين بود. او فارغ‌التحصيل کارشناسي‌ارشد حقوق عمومي دانشگاه امام صادق است. فروغي آبان ماه در برنامه حالا خورشيد حاضر شد و از دلايل برخوردش با برنامه نود و عادل فردوسي پور سخن گفت. او تصميم خود را در ممانعت از پخش نود را "قاطع، منطقي و عقلاني" خواند که مردم از آن حمايت مي‌کنند. ادعاي فروغي اين بود که فردوسي پور به صورت غير حرفه‌اي مسائل خانوادگي در شبکه سوم را به بيرون درز داده است. او گفت: «در همه دنيا مصاحبه درباره برنامه حتما بايد با هماهنگي شبکه باشد. در قرارداد رسمي تهيه کننده‌ها آمده است که نبايد بدون هماهنگي مصاحبه کنند.» او مي گفت که فردوسي پور ديسپلين و رفتار حرفه اي را رعايت نمي کند. فروغي با اشاره به اخراج جرمي کلارکسون مجري برنامه "تخت گاز" بي بي سي پس از درگيري با تهيه کننده برنامه گفت: "ما خود را با بي بي سي مقايسه مي‌کنيم، چون شبکه سه رسانه‌اي حرفه‌اي و جدي است. " واکنش‌ها به حذف عادل ماجراي فروغي و فردوسي پور از شب گذشته با واکنش‌هاي تند و تيز فراواني در رسانه‌ها و فضاي مجازي روبه رو شده است. بسياري از چهره‌هاي مشهور رسانه اي، فرهنگي و هنري و حتي از حذف عادل انتقاد کرده اند. برخي واکنش‌ها شاعرانه بود. حسام الدين آشنا، مشاور رسانه‌اي رييس جمهور فردوسي پور را با فردوسي و فروغي را با فروغ مقايسه کرده و نهايتا برتري را به فردوسي داده است. عده‌اي تحليل سياسي ارائه کرده اند و معتقدند فردوسي پور چوب عملکردش در نود را مي‌خورد و از سوي جريان اصولگرا قرباني شده است. بسياري از ناظران به اين نکته اشاره کرده اند که فروغي از اقوام و نزديکان غلامعلي حداد عادل است و نفوذ و قدرت بالايي در ساختار سياسي کشور دارد. عده‌اي ماجرا را شخصي ديده اند و آن را ناشي از "حسادت" "لجاجت" مدير جوان شبکه سوم سيما دانسته اند. پرويز پرستويي فروغي را با محمود احمدي نژاد مقايسه کرده و حسين دهباشي مي‌گويد هر جاي دنيا که اين اتفاق رخ مي‌دهد و محبوبترين مجري تلويزيون حذف مي‌شد، از مديران رسانه "تست الکل" مي‌گرفتند. اما در سوي ديگر ماجرا حاميان فروغي و منتقدان فردوسي پور مي‌گويند او بايد تن به "رفتار حرفه اي" دهد. فردوسي پور بايد بداند "کي رييس است." اين دسته معتقدند فردوسي پور، چون محبوبيتش را از طريق رسانه ملي کسب کرده پس مديون رسانه ملي است و نبايد مقابل آن قرار گيرد. آن‌ها مي‌گويند مجري برنامه نود بايد در مجراي سياست‌هاي تعيين شده حرکت کند. البته آن‌ها نمي‌گويند سياستي که فردوسي پور رعايت نکرده چه بوده است. از طرف ديگر منتقدان فردوسي پور مي‌گويند او بايد اين جابه جايي را بپذيرد و راه را براي جوانتر‌ها و افرادي که ايده هاي جديد دارند باز کند. آن‌ها مدعي اند رفتار فردوسي پور در نود "مافيايي" بوده است. منتقدان فردوسي پور و حاميان فروغي بيشتر از بدنه جريان اصولگرا هستند و مي‌گويند مخالفان فروغي در مدت اخير به او "توهين" کرده اند. به هر ترتيب ماجراي فروغي- فردوسي‌پور به دوگانه‌اي مهم تبديل شده است. دوگانه "مردم" يا "مسئولان"، اظهارات و تحليل‌هاي مردم از ماجرا در فضاي مجازي به گونه‌اي است که نشان مي‌دهد آن‌ها از اين تصميم راضي نيستند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد