2019-04-23T16:40:00+04:30
(۱۶:۴۰) ۱۳۹۸/۰۲/۰۳
ايران
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!
http://akhr.ir/5198785
ايران/ متن پيش رو در ايران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
«همه مردم را نميتوان براي هميشه فريب داد؛ من به اين حرف آبراهام لينکلن اعتقاد دارم.» اين سخنان عمران خان، مؤسس و رهبر حزب «تحريک انصاف» در انتخابات سال ۲۰۱۳ بود، که گرچه در آن زمان از نواز شريف، رقيب انتخاباتياش شکست خورد اما نشان داد او براي کنار زدن رقيبانش تا چه اندازه به خواسته مردم براي تغيير ساختارهاي اقتصادي و سياسي پاکستان اميد بسته است. شايد آنچه بيش از همه در انتخاب بيست و دومين نخست وزير پاکستان نقش داشت، مبارزات او عليه فساد در پاکستان و وعدهاش به روي کار آوردن طبقهاي جديد از سياستمداران خوشنام بود که خوشايند طرفدارانش واقع شد. اين سياستمدار ۶۵ ساله که کاپيتان و مربي تيم ورزشي کريکت پاکستان بوده، چندين سال پس از تلاش براي جلب حمايت عمومي در انتخابات سال گذشته عهدهدار منصب نخست وزيري شد. او پيشتر در سال ۱۹۹۶ حزب تحريک انصاف پاکستان را تأسيس کرده بود و تنها کانديداي اين حزب در انتخابات ۲۰۰۲ براي کسب کرسي در پارلمان اين کشور بود. پس از سالها حاشيهنشيني در صحنه سياستورزي پاکستان حزب او در سال 2013 به عنوان يکي از جريانهاي سياسي جدي وارد عرصه سياسي شد و پس از کسب آراي دومين حزب بزرگ براي به دست آوردن کرسيهاي مهم در دولت اميدوارتر شد.
پنج سال بعد از اين موفقيت بود که حزب عمران خان در انتخابات سال گذشته پيشتاز شد و او با رأي مجلس به عنوان نخست وزير اين کشور انتخاب شد. رويدادي که بيش از هر چيز تحت تأثير موجي بود که اين سياستمدار تازه نفس بويژه در بين طبقه متوسط شهري و رأيدهندگان جوان ايجاد کرد. کساني که از اقتصاد بحرانزده و فساد حاکم در بدنه سياسي و اقتصادي دولت دلزده بودند و به شعارهاي نخست وزير جديد براي تغيير اين وضعيت دل بسته بودند. اما اهداف عمران خان براي پاکستان تنها معطوف به تغيير و تحولات داخلي کشور نبود. او برنامههاي جدي هم براي سياست خارجي کشورش در سر داشت. فارغ از سابقه تنش ديرينه هند و پاکستان اين کشور به ندرت با ديگر کشورهاي منطقه در مسير تقابل گام برداشته است. با اين حال عمران خان وعده داده اسلام آباد سياست خارجي متفاوت و عمل گراتري را نسبت به دولتهاي پيشين دنبال کند. سياستي مبتني بر ايجاد موازنه در روابط منطقهاي اسلام آباد که پيگيري تام و تمام آن فارغ از نياز اقتصادي اين کشور به دوستانش در منطقه نخواهد بود. چه عقبنشيني ترامپ از پرداخت کمکهاي مالي مرسوم به پاکستان به دليل آنچه حمايت از تروريسم عنوان شد، نگاه نخست وزير جديد پاکستان را متوجه رياض کرده است. عمران خان در نخستين سفر خارجياش به عربستان رفت و با وعده کمک 10 ميليارد دلاري سعوديها بازگشت. کمکي که اگر چه رهبران پاکستان تلاش کردند آن را به تمايل سعوديها براي سرمايهگذاري در پاکستان ربط دهند اما بي ترديد قطع کمکهاي مالي دولت امريکا به اسلامآباد يکي از مهمترين دلايلي است که عمران خان را برخلاف انتظارت بيش از گذشته به محور عربستان و امارات نزديک کرده است. نزديکي اسلام آباد به قطر براي اطمينان خاطر از تأمين گاز اين کشور نيز ذيل ضرورتهاي ياد شده قرار ميگيرد.
با اين حال سياست خارجي عمران خان وجه ديگري هم دارد. چرخش به سمت چين، ايران و روسيه در همين راستا قابل توجيه است. سياستي که عمران خان از قبال آن ميکوشد با توسعه همکارياش با اين سه کشور فشارهاي امريکا را تعديل کند. افزايش مشارکت پکن در کريدور اقتصادي اسلام آباد، امضاي توافقنامه نظامي با مسکو و تقويت همکاريهاي امنيتي با ايران نشان ميدهد رهبران فعلي پاکستان بيش از پيش به تأمين امنيت بومي منطقه ميانديشند. چه در همين مدت حضور نخست وزير جديد روابط تهران و اسلام آباد در حوزههاي مبارزه با تروريسم و همکاريهاي اطلاعاتي و امنيتي نزديکتر از پيش شد. رويدادي که در نتيجه آن بحران گروگانگيري مرزي سربازان ايران در مرزهاي شرقياش با همکاري قابل ملاحظهاي از سوي دولت پاکستان همراه شد و به آزادي اکثر گروگانها طي يکي دو ماه اخير انجاميد. بنابراين به نظر ميرسد به رغم وجود تقابل پيدا و پنهان جبهه منطقهاي ضد ايران به رهبري امريکا، اسرائيل و عربستان مقامهاي اسلام آباد ذيل اهداف تازهاي که در سياست خارجي و با ابتنا بر موازنهگرايي و کاهش تنش در دستور کار قرار دادهاند، ميکوشند در فضاي تقابلي تهران و رياض در وسط قرار گيرند و چه بسا از فرصت ميانجيگري ميان اين دو کشور نيز غفلت نکنند.
بازار