سرمقاله وطن امروز/ درسی که اژدهای سرخ به ترامپ داد
وطن امروز/ « درسي که اژدهاي سرخ به ترامپ داد » عنوان ديدگاه در روزنامه وطن امروز به قلم نويد مؤمن است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد: رئيسجمهور ايالات متحده آمريکا همچنان «پکن» را به سيبل اقتصادي خود در عرصه تجارت بينالملل تبديل کرده است. هدف «دونالد ترامپ» از اين موضوع کاملا مشخص است! وي در جريان مبارزات انتخابات رياستجمهوري سال 2016 ميلادي، به کسري تجاري 346 ميليارد دلاري آمريکا بر اثر واردات کالاهاي چيني اشاره کرده و وعده داده بود قدرت مانور اقتصادي پکن را در آمريکا کاهش دهد. ترامپ از همان ابتدا، از تيم اقتصادي خود و وزارت خزانهداري آمريکا خواست مطالعات و زمينهسازيهاي مقدماتي را جهت «تحديد تجاري پکن» آغاز کنند. در همان زمان، بسياري از تحليلگران مسائل اقتصادي به ترامپ درباره عواقب و تبعات مواجهه اقتصادي با پکن هشدار دادند. «آلن تنسون» تاجر مشهور آمريکايي که در جريان انتخابات رياستجمهوري سال 2016 يکي از مدافعان ترامپ محسوب ميشد، از جمله افرادي بود که نسبت به تقابل تجاري واشنگتن با پکن هشدار داد. تنسون در اينباره اظهار کرد: «وضع تعرفههاي تنبيهي 45 درصدي ايالات متحده آمريکا عليه کالاهاي چيني، آن هم به شيوهاي که ترامپ وعده داده است، نتيجهاي در بر نخواهد داشت. اين اقدام، مداخلهاي ناشيانه در حوزه اقتصادي و تجاري ايالات متحده آمريکا محسوب ميشود». بسياري از رقباي سياسي ترامپ از جمله هيلاري کلينتون نامزد دموکراتها در انتخابات رياستجمهوري قبلي نيز نسبت به عواقب و تبعات اتخاذ سياستهاي تجاري بازدارنده عليه پکن هشدار داده بودند. دليل مخابره اين هشدارها کاملا مشخص بود! پکن حدود يک تريليون دلار از بدهيهاي خارجي ايالات متحده را در تملک خود دارد. ضمن آنکه چينيها برنده بسياري از مزايدههاي تجاري در آمريکا در طول 15 سال اخير بودهاند. بيدليل نيست که بسياري از تحليلگران مسائل اقتصاد بينالملل لقب «بانکدار آمريکا» را به چين دادهاند. اگر چين بخواهد از قدرت مانور اقتصادي خود در تقابل با سياستهاي حمايتگرانه اقتصادي ترامپ استفاده کند و وارد يک نبرد اقتصادي تمامعيار با وي شود، جايي براي عرض اندام کاخ سفيد در اين منازعه باقي نخواهد ماند. هماکنون بيش از 2 سال از حضور ترامپ در کاخ سفيد سپري شده و وعده «مهار اقتصادي چين» هنوز از سوي وي اجرايي نشده است. انتشار گزارش وزارت بازرگاني چين در اواخر سال 2018 ميلادي مبني بر افزايش ميزان صادرات اين کشور پهناور آسيايي به ايالات متحده، از يکسو نشاندهنده شکست سياستهاي اقتصادي ضد چيني ترامپ و از سوي ديگر، نشاندهنده عدم همراهي تجار و سرمايهگذاران آمريکايي با رئيسجمهور اين کشور بود. اين روند همچنان ادامه دارد. ترامپ هماکنون قصد دارد از طريق انعقاد يک توافق تجاري با چين، به افکار عمومي آمريکا اينگونه القا کند پروسه مهار تجاري پکن از طرق مسالمتآميز و بدون هيچ دردسري پيش ميرود! با اين حال کمتر کسي در ايالات متحده ادعاي ترامپ را در اينباره باور خواهد کرد. چينيها بر خلاف اتحاديه اروپايي که منافع سياسي کوتاهمدت خود را فداي مصالح اقتصادي بلندمدت کشورها و شهروندان خود کردهاند، از همان ابتدا وارد فاز «تقابل اقتصادي نقطه به نقطه» با ايالات متحده شد. وضع تعرفههاي متقابل چينيها روي کالاهاي آمريکايي، تاثير بسزايي در شکست سياستهاي محدودکننده اقتصادي ترامپ در عرصه بينالملل داشته است. هند نيز در منازعه اقتصادي با ايالات متحده آمريکا، موضعي مشابه چين را (در مقياسي محدودتر) اتخاذ کرده است. وضع تعرفههاي وارداتي بر محصولات کشاورزي ايالات متحده، آن هم در حالي که بيش از 30 درصد محصولات کشاورزي آمريکا به هند صادر ميشود، خشم کشاورزان آمريکايي از سياستهاي اقتصادي ترامپ را برانگيخته است. ضمن آنکه ترامپ اخيرا نتوانسته است جلوي خشم خود از وضع مالياتهاي بالا بر ديگر محصولات وارداتي آمريکا را نيز بگيرد! وي در کنگره سالانه جمهوريخواهان تاکيد کرد وضع مالياتهاي بالا از سوي هند بر کالاهاي آمريکايي منصفانه نيست! او به صورت ويژه نسبت به اعمال تعرفه 100 درصدي هند روي موتورهاي «هارلي ديويدسن» انتقاد کرده است. فراتر از همه اين موارد، ترامپ نسبت به «همپوشاني تجاري چين- اتحاديه اروپايي» در مصاف با سياستهاي حمايتگرانه اقتصادي خود بشدت واهمه دارد. اخيرا مقامات اروپايي و چيني بار ديگر تعهد خود را نسبت به «چندجانبهگرايي اقتصادي» در حوزه تجارت بينالملل اعلام کرده و بر نقشآفريني محوري سازمان تجارت جهاني در تنظيم اين چندجانبهگرايي تاکيد کردهاند. پيوند اقتصادي «پکن» و «منطقه يورو»، آن هم در حالي که افرادي مانند ترامپ و جان بولتون درصدد فروپاشي اقتصادي و سياسي اروپاي واحد هستند، تنها راه اتحاديه اروپايي براي فرار از وضعيت بغرنج اقتصادي موجود محسوب ميشود. اگرچه وجود سياستمداراني وابسته و ناتوان مانند آنگلا مرکل و امانوئل مکرون فعلا امکان شکلگيري کامل و صحيح اين پيوند اقتصادي را از بين برده است اما ترامپ نگران است روزي رهبران اروپايي (بويژه رهبران بعدي اروپا) چنين امکان بالقوهاي را عملياتي کنند.