ماموریت ویژه فرمانده
سازندگي/ متن پيش رو در سازندگي منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست در آستانه چهلمين سالگرد تاسيس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (دوم ارديبهشت) رهبر انقلاب، آيتالله خامنهاي، چهارمين فرمانده سپاه پاسداران ايران را منصوب کردند. ايشان در حکمي با قدرداني از خدمات سرلشکر محمدعلي جعفري، فرمانده پيشين سپاه، سردار حسين سلامي جانشين سرلشکرمحمدعلي جعفري را با اعطاي درجه سرلشکري به فرماندهي کل سپاه پاسداران منصوب کردند. فرهاد فتحي، خبرنگار گروه سياسي؛ اين جابهجايي در حالي صورت ميگيرد که دوره ۱۰ ساله فرماندهي سرلشکر جعفري بر سپاه در سال ۹۶ به پايان رسيده بود و رهبر انقلاب براي سه سال ديگر يعني تا سال ۱۳۹۹ حکم او را تمديد کرده بودند. با اين حال رهبر معظم انقلاب حکم فرمانده جديد سپاه پاسداران را ابلاغ کردند و در حکم ديگري سرلشکر جعفري را که به فعاليت در عرصههاي فرهنگي علاقهمند بود به فرماندهي قرارگاه فرهنگي و اجتماعي بقيهاللهالاعظم منصوب کردند. يکي از وظايف قرارگاه فرهنگي و اجتماعي بقيهاللهالاعظم مبارزه با جنگ نرم است که سردار جعفري در چندين سال گذشته بر آن اهتمام داشت. هرچند فرماندهي سپاه پاسداران بر اساس قانون دوره زماني مشخصي ندارد اما طبق يک رويه معمول رهبر انقلاب معمولاً به منصوبان خود دو دوره پنج ساله يا يک دوره ۱۰ ساله حکم ميدهند و تمديد حکم افراد بعد از ۱۰ سال به تشخيص رهبري براي يک مدت کوتاه ادامه پيدا ميکند. اکنون سرلشکر سلامي فرماندهي جديد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شده است. بسياري در تحليلهاي اوليه به رويکرد آمريکاستيزي او اشاره کردند و يادآور شدند که در شرايط جديدي که براي ايران حادث شده است، وي بهترين گزينه ممکن است. سرلشکر سلامي کيست؟ سرلشکر حسين سلامي ۵۹ ساله در سال ۱۳۳۹ در روستاي وانشان شهرستان گلپايگان در استان اصفهان متولد شد. او در سال ۱۳۵۷ همزمان با به ثمر نشستن انقلاب اسلامي وارد دانشگاه علم و صنعت شد و در رشته مهندسي مکانيک مشغول تحصيل شد. او اما پس از وقوع انقلاب فرهنگي و همزمان با آغاز دوران جنگ در آبان ماه سال ۱۳۵۹ به سپاه پيوست. سرلشکر سلامي با آغاز جنگ تحميلي به سپاه اصفهان پيوست. او در کردستان و جبهه جنوب عهدهدار مسئوليتهاي مياني مختلف بود. عمده فعاليتهاي وي در دوران جنگ تحميلي مربوط به لشکر کربلا و لشکر ۱۴ امام حسين(ع) اصفهان بود. سلامي در حالي پس از ۱۲ سال جانشيني فرمانده سپاه پاسداران به سمت فرماندهي کل ميرسد که نخستين مقام او در سپاه مسئوليت عمليات قرارگاه دريايي نوح در جنگ ايران و عراق بود. او پس از پايان جنگ دوره دانشکده فرماندهي و ستاد را گذراند و در رشته مديريت دفاعي از دانشگاه آزاد اسلامي فارغالتحصيل کارشناسيارشد شد. فرمانده فعلي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي همزمان با تدريس در دانشکده فرماندهي و ستاد سپاه، از دانشگاه علم و صنعت نيز فارغالتحصيل شد. او سپس همزمان با تاسيس دانشکده دوره عالي جنگ ( دافوس) به اين دانشکده رفت و به گفته برخي، از موسسان اين دانشکده محسوب ميشود. سلامي از سال ۷۱ تا ۷۶ فرماندهي اين نهاد را که تربيت نيروهاي نظامي-دانشگاهي سپاه در آن انجام ميشد، بر عهده گرفت. سردار حسين سلامي همزمان با ورود سرلشکر رحيم صفوي در سپاه ارتقا يافت و از ۷۶ تا ۸۴ به معاون عمليات سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منصوب شد. مسئوليت بعدي او عنوان فرمانده نيروي هوايي سپاه پاسداران در سال ۸۴ تا ۸۸ بود. سلامي از دوازدهم مهر ۱۳۸۸ و در ميانه اعتراضات پس از انتخابات همان سال به عنوان جانشين فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منصوب شد. سرلشکر سلامي سال گذشته در تيرماه ۹۷، طي حکمي با حفظ سمت، سرپرستي معاونت هماهنگکننده سپاه را نيز بهعهده گرفت و عضو هيئت علمي دانشگاه عالي دفاع ملي است. شخصيت و مواضع سلامي حسين سلامي در اين سالها ميان فرماندهان سپاه به عنوان چهرهاي شناخته ميشود که مواضع صريحي نسبت به آمريکا، اسرائيل و برخي از کشورهاي منطقه دارد. تا جايي که برخي او را به عنوان يکي از مهمترين برنامهريزان سپاه در مقابله با جنگهاي رواني و عملياتي دشمنان منطقهاي و بينالمللي ايران معرفي ميکنند و اين جايگاه در رفتار و مواضع او به روشني مشهود است. در همين جهت او پيش از اين در مواقع حساسي که نياز به موضعگيري بوده با حضور در برنامهها و سخنرانيهاي مختلف مواضع خود را به صراحت بيان کرده است. معروفترين جملات سرلشکر سلامي مواضع او در مورد اسرائيل است. سردار سلامي يکبار گفته بود که من به جاي اينکه به سخنان نتانياهو گوش بدهم، ترجيح ميدهم کارتون گوريلانگوري ببينم و بار ديگر به او توصيه کرده بود: «شنا کردن در مديترانه را تمرين کن چرا که به زودي هيچ راهي جز به دريا گريختن نداري.» از ديگر مواضع او ميتوان به سخنراني وي در مراسم گراميداشت شهداي حادثه تروريستي جاده خاش-زاهدان اشاره کرد که با اعلام دست داشتن عربستان سعودي و امارات در حادثه تروريستي خطاب به آنها گفت: «ما دشمنانمان را ميشکنيم و تصميم گرفتهايم اين کار را بکنيم و براي آن برنامه داريم. آل سعود بداند ماندني نيست و دشمن بداند ما او را رها نميکنيم. امروز آمريکا هم قافيه را باخته است و دشمنان ما مايوس هستند و ما در حال پيشرفت بياعتنا به دشمن و در حال حرکت رو به جلو هستيم. شکست دادن قطعي دشمن کار نهايي ما است و صبح پيروزي ما نزديک است. ما طرحهايمان را پيادهسازي کرده و قطعا انتقام شهدايمان را ميگيريم. البته دشمن آنقدر سيلي خورده است که اين حرکات در برابر آن ناچيز است.» در عين حال با توجه به مواضعي که سردار سلامي پيش از اين در مورد تصويب لوايح FATF اتخاذ کرده است او را ميتوان از مخالفان تصويب اين لوايح در مجمع تشخيص مصلحت نظام هم دانست. سلامي در برنامه گفتوگوي ويژه خبري در مورد اين لوايح اينگونه موضعگيري کرده بود: «مطمئنم همان بدعهديها و تعاريف ناعادلانه و ساختگي که در روابط بينالملل ساخته ميشود در FATF هم وجود خواهد داشت. اصلاً موضوع پولشويي و گردش مالي به سمت گروههاي تروريستي مطرح نيست والا داعش با کدام پول و حمايت چه کسي به وجود آمد .مطمئنم اين کنوانسيون و معاهده FATF وسيلهاي براي رصد گردش مالي ما و اهرمي براي تأثيرگذاري بر ما است.» سلامي همچنين در دوران مذاکرات تيم هستهاي ايران با ۵+۱ گفته بود: «تيم هستهاي اگر مجددا با تهديد آمريکا در مذاکرات مواجه شد، مذاکرات را ترک و ميدان عمل را به ما بسپارد.» اين سردار سپاه در يکي از آخرين مواضع خود نيز در واکنش به قرار گرفتن سپاه پاسداران در ليست گروههاي تروريستي از سوي آمريکا، گفت: «براي ما باعث افتخار است که از سوي فردي چون ترامپ، تروريست خوانده شويم.» از ديگر تکجملههايي که ميتوان از سلامي به خاطر آورد اين جملات است: «۱۰۰ هزار موشک تنها در لبنان آماده پرتاب به سوي اسرائيل است»، «انتهاي مذاکره و سازش با آمريکا جنگ است»، «دورريز غذاي ايرانيها ۵۰ ميليون گرسنه آمريکايي را سير ميکند»، «راهي براي فرار نداريد، به اندازه يک عمليات بيتالمقدس ما هستيد»، «جواب بازديد از مراکز نظامي را با سرب داغ ميدهيم»، «پاسخ ما به هرگونه حمله نظامي قطعاً نظامي خواهد بود نه سياسي». او اين صحبتها را در مناسبتها و مواقع مختلف کرده است. تحليلهايي درباره فرمانده جديد سپاه با توجه به اين مواضع و خط مشي فکري سرلشکر سلامي در مواجهه با مخالفان و دشمنان منطقهاي و جهاني جمهوري اسلامي، ميتوان حدس زد که انتصاب او در اين مقام به معناي تصميم به ايستادگي و کوتاه نيامدن در مقابل فشارهاي آمريکا و برخي کشورهاي منطقه بر سپاه پاسداران و جمهوري اسلامي است. موضوعي که برخي از رسانهها و شخصيتها بر آن تاکيد کردهاند. براي نمونه سايت مشرق نيوز در تحليل اين انتصاب نوشته است: «مروري بر دهها سخنراني سردار سلامي نشان ميدهد که او فقط يک سخنور هنرمند نيست بلکه به صراحت ميتوان گفت که از آن جمله مقامات جمهوري اسلامي است که توانمندي ويژه در خلق ادبيات راهبردي دارد. اين جذابيت ذاتي در سردار سلامي، بهگونهاي است که در دوران جديد سپاه پاسداران بيشتر خود را نيز نشان خواهد داد. دوران جديد دوراني است که سپاه يک دوره موفق جنگ نيابتي در غرب آسيا را پشتسر گذاشته و خود را براي دوراني جديد از تقابل شفافتر با آمريکاييها و صهيونيستها آماده ميکند». نويسنده اين تحليل ميافزايد: «اساساً سالهاي پيش رو سالهاي بزرگ و حساسي براي انقلاب است که دوران جديدي از ادبيات راهبردي را نيز ميطلبد. با توجه به توانمندي و سخنوري راهبردي سردار سلامي ميتوان در اينباره بسيار اميدوار بود و درباره او حساب ويژهاي را باز کرد.» محسن رفيقدوست که از موسسين سپاه پاسداران است نظر ديگري دارد. او در اين باره گفته است: «اين انتصاب هيچ ربطي به تروريست خواندن سپاه از سوي آمريکا ندارد. معمولاً رهبر معظم انقلاب در تاريخهاي معيني فرماندهان را عوض ميکنند. اکنون هم زمان انتصاب فرمانده جديد فرا رسيده بود که اين کار انجام شد.» استقبال شخصيتهاي لشکري و کشوري از سلامي به هر جهت اين انتصاب مورد استقبال گسترده مقامات کشوري و لشکري قرار گرفت و شخصيتهاي مختلف با پيامهاي تبريک خود انتظارات خود را از فرمانده جديد سپاه بيان کردند. حسن روحاني در پيام تبريک خود به سرلشکر سلامي خواستار «همبستگي و همدلي بيش از پيش نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران، اقتدار و عزت روزافزون نظام اسلامي برابر هر نوع تهديد و توطئه دشمنان، و پاسداري از ارزشها و دستاوردهاي انقلاب اسلامي، در چارچوب قانون اساسي» شد. ابراهيم رئيسي، رئيس جديد قوه قضائيه نيز با اشاره به راهبرد گام دوم انقلاب از سوي مقام معظم رهبري ابراز اميدواري کرد سرلشکر سلامي در راستاي حفظ و حراست از انقلاب و دستاوردهاي آن بر اساس منويات مقام معظم رهبري همچون گذشته موفق و منصور باشد. علي لاريجاني، رئيس مجلس نيز در پيام تبريک خود به سرلشکر سلامي ابراز اميدواري کرد توانمنديها و بنيه دفاعي سپاه پاسداران در دوره وي ارتقاء يابد. سرلشکر باقري، فرمانده کل نيروهاي مسلح نيز در پيام خود با اشاره به قدرت خلاقيت و ابتکار حسين سلامي اين خصوصيات را پشتوانه مطمئن و تعيينکنندهاي در فراهمسازي بسترهاي تحقق انتظارات مقام معظم رهبري و فرماندهي کل قوا دانسته است. در ميان اصلاحطلبان نيز محمدرضا عارف با تبريک به سلامي به استقبال اين انتصاب رفت و در متن پيام خود ابراز اميدواري کرد «فرمانده جديد سپاه با عنايت خداوند متعال و استفاده از ظرفيت نيروهاي خدوم پاسدار و همراهي ديگر ارکان نظام اسلامي در انجام وظايف محوله بهخصوص برابر تهديدات و توطئههاي دشمنان موفق و پيروز باشيد». عارف همچنين در اين پيام خواستار همراهي بيشتر سپاه پاسداران با ديگر نهادهاي نظام بهويژه دولت در توسعه و آباداني کشور شده است. محمدجواد ظريف، اسحاق جهانگيري، محمود واعظي، امير حاتمي، عبدالرضا رحماني فضلي، حجتالاسلام سعدي، علي شمخاني، سرلشکر رحيم صفوي، علياکبر ولايتي، علياکبر صالحي و جمعي از فرماندهان سپاه پاسداران نيز از ديگر چهرههاي تاثيرگذاري هستند که از نهادهاي مختلف اجرايي کشور انتصاب حسين سلامي به فرماندهي سپاه پاسداران را تبريک گفتهاند. سردار جعفري و قرارگاه بقيهالله اما شايد موضوعي که در اين انتصاب کمتر مورد توجه رسانهها قرار گرفته است انتصاب سرلشکر محمدعلي جعفري به عنوان مسئول قرارگاه بقيهالله باشد. فرماندهان پيشين سپاه معمولا خارج از اين نهاد مشغول خدمت ميشدند. چنانکه محسن رضايي بعد از اتمام دوره فرماندهي خود در سپاه پاسداران به دبيري مجمع تشخيص مصلحت نظام که يک شغل غيرنظامي محسوب ميشود منصوب شد و رحيم صفوي نيز در مقام مشاور عالي رهبري در امور نظامي در مشاغل نظامي باقي ماند. اما سرلشکر جعفري در سپاه باقي مانده است. با توجه به متن حکم مقام معظم رهبري به محمدعلي جعفري که در آن آمده است: «نظر به تمايل جنابعالي به حضور در عرصههاي فرهنگي و نقشآفريني در جنگ نرم...» و توصيه به «بهرهگيري (در اين مقام) از ظرفيتهاي گسترده و توانمنديهاي ژرف در جامعه بهويژه علماء ديني و نخبگان فرهنگي و جوانان جهادي و انقلابي براي گسترش و تبيين معارف انقلاب اسلامي بر پايه خطوط ترسيمشده در بيانيه گام دوم انقلاب» ميتوان حدس زد که اين قرارگاه به زودي نقش پررنگي ايفا خواهد کرد و در آيندهاي نزديک بيشتر، از آن خواهيم شنيد. به تعبيري شايد بتوان گفت سرلشکر جعفري بعد از اتمام فرماندهي خود از سوي مقام رهبري عهدهدار ماموريت جديد و جديتري شده است. از سوي ديگر شايد اينگونه هم بتوان تعبير کرد که سرلشکر سلامي با توجه به خصوصياتي که از وي بيان شد بيشتر بر مسائل خارجي و مقابله با دشمنان تمرکز خواهد کرد و سرلشکر جعفري نيز در کنار سلامي به وي در حوزه فرهنگي کمک خواهد کرد.