هشدار کارشناسان غربی درباره نتیجه معکوس اقدام نفتی ترامپ
ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست جان والکات| تصميم اخير دونالد ترامپ، رئيس جمهوري امريکا براي پايان دادن به معافيت شش ماهه پنج کشور خريدار نفت ايران که آخرين مرحله از کمپين فشار حداکثري بر ايران تلقي ميشود، چنانکه انتظار ميرفت با واکنش شديد تهران مواجه شده است. اما برخي مقامات وزارت دفاع، امور خارجه و نهادهاي امنيتي آمريکا هشدار دادهاند که اين تصميم با بر جا گذاشتن آثار نامطلوب در کشورهايي مانند چين، ترکيه و عراق ميتواند پيامدهايي ناخواسته به دنبال داشته باشد. دولت آمريکا پس از اعطاي معافيت براي خريد نفت از ايران، سه کشور يونان، ايتاليا و تايوان واردات نفت از ايران را متوقف کردند اما چين، هند، ژاپن، کره جنوبي و ترکيه به واردات نفت از ايران ادامه دادند. فشار اقتصادي، صادرات نفت ايران را از 2.5 ميليون بشکه در روز به کمتر از يک ميليون بشکه کاهش داده است. اين امر همچنين در کنار کاهش سرمايه گذاري خارجي، افول ارزش پول ايران، زمينه افزايش تورم را فراهم کرده است. مايک پمپئو، وزير امور خارجه امريکا در کنفرانس مطبوعاتي در مورد خاتمه بخشي به تمديد معافيت ها گفت: «ما به شکل چشمگيري سرعت کمپين فشار خود را به شکلي حساب شده بالا ميبريم تا ضمن حفظ تعادل بازار جهاني نفت، به اهداف امنيت ملي خود برسيم. » وي هدف دولت از اين اقدام را مجبور کردن ايران براي بازگشت به ميز مذاکره و رسيدن به توافق نامه بين المللي براي ممانعت ايران از تعقيب تسليحات اتمي، متوقف سازي آزمايش هاي موشک بالستيک و خاتمه بخشي به حمايت و پشتيباني از گروه هاي تروريستي مانند حزب الله لبنان، حماس فلسطين، شبه نظاميان حوثي يمن و حکومت هاي سوريه و ونزوئلا اعلام کرده است. در واکنش به اين اقدام، بنيامين نتانياهو نخست وزير اسرائيل از اين تصميم استقبال کرد. همچنين خالد الفالح، وزير انرژي عربستان سعودي گفت که رياض با ساير توليدکنندگان نفت براي جايگزين کردن نفت صادراتي ايران همکاري ميکند. برخي از مقامات و کارشناسان آمريکايي استدلال مي کنند که آمريکا با حمله شديد به اقتصاد ايران نمي تواند توقف حمايت و پشتيباني ايران از سازمان هاي به زعم خود تروريستي را باعث شود. علاوه بر اين حاکمان روحاني اين کشور از هر گونه مذاکره جديد براي دستيابي به توافقي که منجر به توقف تلاش براي توسعه سلاح هسته اي يا تضعيف سپاه پاسداران و نيروي قدس شود خودداري مي کنند. آرون ديويد ميلر، کارشناس و معاون مرکز بينالمللي انديشمندان وودرو در واشنگتن در اين باره اظهار کرد: «وقتي شما نميدانيد به کجا ميرويد، هر جادهاي شما را به آنجا ميبرد. استراتژي دولت ترامپ در قبال ايران چيست؟ حتي اگر هدف تغيير نظام يا محدود کردن ايران در منطقه باشد، اقدام اخير واشنگتن هيچيک از آنها را محقق نخواهد کرد. اين اقدام تنها موجب تحريک ايران براي دادن بهانه براي اقدام نظامي ميشود اما چنين وضعيتي چگونه ميخواهد توازن منافع آمريکا را تغيير دهد؟» سوزان مالوني، يکي از متخصصان موسسه بروکينگز در واشنگتن در مورد پيامدهاي چنين تصميمي به تايم گفت: «اين اقدام عراق را همچنان بي ثبات نگه مي دارد و زمينه تقويت نيروهاي باقي مانده داعش و تشديد شکاف هاي قومي و فرقه اي را فراهم مي کند. علاوه بر اين، عراق در بخش واردات گاز و برق که براي اقتصاد آن حياتي است آسيب پذير خواهد شد. حتي بدتر از اين، در ماه نوامبر دولت ترامپ سيگنال هايي فرستاد که معافيت براي خريد نفت از ايران به صورت تدريج پايان خواهد يافت در حالي که در 2 مه به صورت ناگهاني معافيت ها تمديد نشدند.» همچنين وي در مورد واکنش ايران تصريح کرد که در ماه هاي تابستان که تقاضا براي خريد نفت به اوج خود مي رسد، دولت ايران مي تواند به اختلال در بازار جهاني نفت مبادرت ورزد. دو مقام اطلاعاتي که نخواستند نامشان فاش شود در روز دوشنبه در مصاحبه اي هر گونه تهديد ايران در مورد بستن تنگه هرمز را رد و بر اين تاکيد کردند که تهران در قالب اختلال در صادرات نفت عراق يا انجام حملات سايبري عليه تاسيسات توليدي نفت عربستان، امارات و قطر و حتي شرکت هاي نفتي آمريکا و اروپا مي تواند زمينه افزايش قيمت نفت را فراهم کند. مقامات رسمي اعلام کردند که حملات ويروس شامون عليه راس گاز قطر و شرکت نفت آرامکو عربستان در سال 2012 – حمله اي که از سوي لئون پانتا، وزير دفاع آمريکا «احتمالا مخرب ترين حمله به بخش خصوصي تا به امروز دانسته شد» را منتسب به ايران دانستند. *تايم