توقع فاشیستی فرستاده اروپا
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست پسماندههاي متعفن نازيسم و فاشيسم در روح ضعيفترين اروپاي تاريخ حلول کرده است تا به آنان هويتي تازه بدهد. اما ظاهراً تراوشات تهوعآور ذهن خودپسند اروپاييها فقط به درد موميايي کردن لاشه پوسيده برجام ميخورد و در هر عرصه ديگري، اروپا اکنون يک منفعل بيچاره است.
آشفتگاني که نام اتحاديه را براي خود برگزيدهاند، در شرايطي که ضعيفترين دوران تاريخي خود را پس از عقبماندگيهاي قرون وسطي ميگذرانند، فرستاده خود را به تهران گسيل کردند تا اينجا پشت تريبون بگويد «اروپا نميتواند بدون خواست امريکا برجام را اجرا کند، اما از ايران نميپذيريم که از برجام کم بگذارد!» با اين توصيف، آمدن او به خاک ايران چرا مهيا شد؟!
سالهاست که نظريهپردازان وطني که جسم شان در ايران است و روحشان در فرنگستان سير ميکند، در چنين مواقعي نظريه ميدهند که اروپا براي حل مشکل آمده و بايد از سرمايه اختلاف اروپا و امريکا و حداقل از ضعفي که اروپا در برابر قدرتهاي جهان دارد، استفاده کنيم و اگر سخن تندي ميگويند مصرف آن فقط راضي نگهداشتن امريکا است و در عمل اروپا ميخواهد مسائلش را با ايران حل کند. اما در همه اين سالها اروپاييها نشان دادهاند که اتفاقاً آنچه را با صراحت و شفافيت پشت تريبونها ميگويند، به تمامي، هم باور دارند و هم نقشهها و راهبردهاي پيشروي خود را بر اساس همان سخنان به پيش ميبرند.
غالب صاحبنظران معتقدند که پس از دوره قرون وسطي، اروپا هيچگاه در نسبت و قسمت جهاني، تا به اين حد ضعيف نبوده است، اما در ايران برخيها هنوز در مقابل فرستادههاي اروپا، آب از دور دهانشان راه ميافتد.
ماس ديروز رفتاري خارج از عرف يک ميانجي و ديپلمات که به دنبال حل مسئله است، داشت و وزارت خارجه ايران بايد اين را به عنوان آخرين درسي که از ناتواني و بدعهدي اروپا ميگيرد، در دفتر برجام ثبت کند.
هايکو ماس ديروز به عنوان اولين وزير خارجه تروئيکاي اروپايي بعد از خروج امريکا از برجام به تهران آمد. در شرايطي که بيش از يک سال از خروج امريکا از برجام گذشته است. اروپاييان يک سال اول بعد از خروج امريکا را به ابراز تأسف و وعده و وعيد گذراندند، ولي همين که ديدند ايران اولين گام را براي تعديل تعهدات برجامي خود برداشته، راهي تهران شدند تا به گفته هايکو ماس يک بار ديگر «به ايرانيها درباره پايبندي به توافق هستهاي» اطمينان بدهند. هايکو ماس ديروز بعد از حدود دو ساعت مذاکره با ظريف پشت تريبون رفت و گفت: «بسيار ضروري بود در اين شرايط تبادل نظرات صريح صورت بگيرد.» سفر هايکو ماس به تهران که دو روز قبل از سفر شينزو آبه، نخستوزير ژاپن به تهران انجام شد، اگرهيچ نتيجهاي هم نداشت، لااقل نشان داد که اروپاييان توقع اجراي چه نوع برجامي را دارند، برجامي که ايران اجراکند و اروپا نه! ماس به دشوار بودن تحقق منافع اقتصادي حاصل از برجام براي ايران در شرايط فعلي اذعان کرد: «ما ميدانيم که تحقق منافع اقتصادي که به ايران در پي توافق هستهاي (برجام) وعده داده شده، تا حد زيادي بدون امريکاييها دشوار است.» او بدون اينکه صريحاً به ضعف اروپاييان اعتراف کند، گفت که اروپا نه ميخواهد و نه قادر است که «معجزهاي» انجام دهد: «امروز صحبتهاي فشردهاي درباره برجام و نحوه ادامه برجام داشتيم و موضع ما سه کشور اروپايي حمايت از برجام است، البته معجزهاي نميخواهيم بکنيم.» با همه اينها، او گفت که اروپا توقع دارد ايران همچنان به اجراي برجام ادامه دهد: «اما من معتقدم که منفعت سياسي و راهبردي در اين است که اين توافق و نيز مذاکره با اروپا حفظ شود و اين موضوع را بايد تهران هم به رسميت بشناسد.»
وزير خارجه آلمان ضمن تأييد اينکه «منافع اقتصادي ايران در برجام محقق نشد» يک بار ديگر وعده کرد که «ما و ديگر کشورهاي اروپايي تلاش ميکنيم امکان تجارت را فراهم کنيم و از طريق اينستکس شرکتهاي اروپايي در ايران فعاليت کنند.» ماس که رئيس اينستکس را هم همراه خود با تهران آورده بود، دستکم پشت تريبون مطبوعاتي توضيح نداد که آيا تلاشهاي اتحاديه اروپا يک سال طول خواهد کشيد يا بيشتر!
وزير خارجه آلمان متوهمانه مدعي شد: «همچنان از برجام حمايت ميکنيم و معتقديم رسيدن به اين توافق کار درستي بوده است و خروج امريکا باعث شد منافع اقتصادي ايران محقق نشود، ما و ديگر کشورهاي اروپايي تلاش ميکنيم امکان تجارت را فراهم کنيم و از طريق اينستکس شرکتهاي اروپايي در ايران فعاليت کنند، تلاش ميکنيم تعهدات را اجرايي کنيم.»
۲ ساعت مذاکره «جدي، صريح و طولاني»
ظريف روز يک شنبه در مدرسه علامه حلي در موضعي کمسابقه گفته بود: «در برجام، اقدام مهم نيست و نتيجه مهم است و آنها بايد بگويند که از اقداماتشان چه نتايجي گرفتهاند، اينکه بگويند ما تلاش کردهايم و نشد ما هم از اين به بعد ميتوانيم تلاش کنيم و بگوييم نشد.» با اين حال ظريف ديروز در ملاقات با همتاي آلماني خود ترجيح داد جوانب احتياط را در پيش بگيرد و بدون موضعگيري عليه اروپاييان صرفاً به تکرار اين هشدار بسنده کرد که ايران موظف است از حقوق مردمش به همان اندازه که به تعهداتش پايبند است، دفاع کند و يکي از اين حقوق همان چيزي است که در ماده ۳۶ برجام به رسميت شناخته شده است. ظريف تأکيد کرد که اقدامات جديد ايران کاملاً منطبق بر حقوق شناخته شده در ماده ۳۶ برجام است. وزير امور خارجه ايران گفت که ما هدف مشترکي با اروپا و آلمان داريم و آن حفظ برجام، جلوگيري از تنش و درگيري در منطقه و بهرهمندي مردم ايران از مزاياي برجام است، ولي تأکيد کرد: «آمادگي داريم اقدامات خود [در چارچوب بند ۳۶ برجام]را ادامه داده، متوقف کنيم يا بازگشت دهيم بر حسب اقداماتي که شرکاي ما نسبت به اجراي تعهداتشان در برجام اقدام عملي انجام دهند.» ظريف مذاکره با هايکو ماس را «جدي، صريح و طولاني» خواند و گفت: «من به دوستم گفتم توقع ايران حفظ و اجراي برجام است. توجه دوستان اروپايي را به مواد يک تا ۳ ضميمه ۲ برجام و همينطور بيانيههاي کميسيون مشترک در سطح وزرا و معاونان که بعد از خروج امريکا برگزار شد و تعهداتي که دادند، جلب کردم.» وزير خارجه ايران تأکيد کرد تنها راه کاهش تنش در منطقه، توقف جنگ اقتصادي است. ظريف گفت: «امريکا اعلام جنگ اقتصادي عليه ايران کرده و اين جنگ بسيار براي منطقه و جهان و نظم بينالمللي خطرناک است. اقداماتي که امريکا پس از خروج از برجام انجام داده از نظر ما هدف گرفتن مردم ايران است که قرار بود بيشترين منفعت را از اجراي برجام ببرند.» خبرنگار اشپيگل از ظريف سؤال کرد که از طرف امريکا و اروپا خواسته ميشود درباره برنامه موشکي و منطقه با ايران صحبت شود که وي در پاسخ گفت: «در مورد بحثهايي که امريکا و اروپا مطرح ميکنند دو نکته وجود دارد؛ اول اينکه ما توافقي داريم که حاصل دو سال مذاکره فشرده و ۱۲ سال کار ديپلماتيک است آيا اين توافق را اجرا کردند که توقع گفتوگو درباره موضوعات ديگر دارند، نخست بايد نشان دهند توافق با امريکا فايده دارد بعد توقع توافق ديگر را داشته باشند.»
حمايت از اسرائيل مسئوليت تاريخي غرب
بخش مهمي از کنفرانس مطبوعاتي ظريف و ماس به چالش درباره رژيم صهيونيستي کشيده شد، زماني که هايکو ماس در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه بيلد آلمان درباره رويکرد آلمان نسبت به اسرائيل گفت: «اين مسئوليتي است که ما به گردن داريم. حمايت از اسرائيل و دوستي نزديک با آنها قابل بحث نيست؛ اين مسئله جزو اصول و باورهاي حکومتي جمهوري فدرال آلمان است و قابل تغيير هم نيست و اين مسئوليتي است که تاريخ به ما داده است. من اين اصل را در تهران نيز عوض نميکنم.» اين در حالي است که ظريف در موضعگيري صريح گفت که مشکل خاورميانه، مشکل سياستهاي تجاوزکارانه رژيم صهيونيستي و حمايت بدون حد و مرز ايالات متحده از اين جنايتهاست. او گفت: «مشکل اين است که برخلاف همه قواعد خوب بينالملل، اشغال توسط امريکا به رسميت شناخته شده، اشغال قدس شريف، اشغال بلنديهاي جولان به رسميت شناخته شده و سياستهاي ضد حقوق بشر رژيم صهيونيستي عليه مردم فلسطين به فراموشي سپرده شده است.» ظريف اضافه کرد: «مشکل منطقه ما اين است که امريکا تلاش کرده با يک جنايت جديد به اسم معامله قرن حقوق مردم فلسطين را به زور زير پا بگذارد، اينهاست که باعث خطر در منطقه است.» ظريف گفت: «شما بايد از رژيمي که داراي سلاح هستهاي است سؤال کنيد، آقاي نتانياهو کنار نيروگاه ديمونا که مرکز ساخت سلاح هستهاي اسرائيل است ميايستد و ميگويد ما ايران را نابوده خواهيم کرد، او (نتانياهو) اين سؤال را بايد جواب دهد.» وي در عين حال گفت: «البته هيچکس نميتواند عليه مردم ما اقدامي کند مگر اينکه پاسخ قاطعي دريافت کند. ما شروعکننده هيچ جنگي نبوده و نخواهيم بود، اما کسي با ما جنگ را شروع کند، آن کشور پاياندهنده آن نخواهد بود.» رئيس دستگاه ديپلماسي در پاسخ به سؤال خبرنگار آلماني در خصوص حقوق همجنسگرايان تأکيد کرد که جامعه ما اصول اخلاقي دارد که مردم ما بر اساس آن اصول به حيات ادامه ميدهند. اصول اخلاقي و مقررات قانوني ما حاکم بر رفتار افراد در اماکن عمومي و ضرورت رعايت قانون و اخلاق عمومي است.