ماموریت جدید مایک پمپئو در برابر ایران
فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست مايک پمپئو، وزير امور خارجه آمريکا، بار ديگر با هدف افزايش فشارها بر جمهوري اسلامي ايران به کشورهاي عربي حوزه خليج فارس سفر کرده است. ماموريت اصلي اين سفر، ترغيب کشورهاي آسيايي به تاسيس ائتلافي بين المللي عليه تهران است. چند روز پس از اوجگيري تنشهاي نظامي ميان ايران و آمريکا، مايک پمپئو در ساعات پاياني روز دوشنبه به جده عربستان رفت. او قرار است پس از ديدار با پادشاه و وليعهد عربستان سعودي به امارات متحده عربي و سپس به هند برود. رسانههاي سعودي و اماراتي ميگويند گفتگو درباره مسائل ايران، هدف اصلي اين سفر است. پمپئو قبل از عزيمت به سوي عربستان، در پايگاه نيروي هوايي آندروز در واشنگتن، نشست خبري برگزار کرد و در آن بار ديگر مدعي شد که پهپاد آمريکايي گلوبال هاوک در آبهاي بين المللي سرنگون شده است. او در توئيتي هدف سفر خود را اطمينان يافتن از همسويي استراتژيک امارات، عربستان و آمريکا و نيز تلاش براي تاسيس يک ائتلاف بين المللي عليه ايران قلمداد کرد. پنجشنبه گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامي يک پهپاد ۱۳۰ ميليون دلاري آمريکا به نام «گلوبال هاوک» را در تنگه هرمز سرنگون کرد. کاخ سفيد ادعا کرد در پاسخ به ايران يک حمله انتقامي را تدارک ديده، اما دونالد ترامپ، رئيسجمهور آمريکا، در لحظات آخر آن حمله را متوقف کرده است. ترامپ به رغم اصرار مقامات عاليرتبه دولتش بر حمله به ايران، با اين حمله مخالفت کرد. او اخيرا گفته اين مقامات ميخواهد آمريکا را به جنگ بشکانند. به نظر ميرسد بيزاري ترامپ از جنگ با ايران، مقامات دولتش را به فکر چارهجويي انداخته است. پمپئو که در کنار جان بولتون، مشاور امنيت ملي، و جينا هاسپل، رئيس سازمان سيا، خواستار حمله به ايران بود، اکنون تلاش خود را بر ايجاد اجماع بين المللي عليه ايران متمرکز کرده است. در همين رابطه، پمپئو درباره ايران گفت: «ما با آنها (سعوديها و اماراتيها) صحبت خواهيم کرد درباره اينکه چگونه اطمينان حاصل کنيم که ما همگي به لحاظ استراتژيک همسو هستيم و اينکه چگونه ميتوانيم يک ائتلاف بين المللي ايجاد کنيم؛ ائتلافي نه فقط در کشورهاي خليج (فارس)، بلکه در آسيا و اروپا، که اين چالش (ايران) را ميفهمد و براي مقابله با بزرگترين دولت حامي تروريسم در جهان آماده است.» با اين حال، پمپئو همسو با ترامپ، جهت کاهش تنشها براي مذاکرات بدون پيششرط با ايران ابراز آمادگي کرد و درباره ايران گفت: «آنها دقيقا ميدانند ما را کجا پيدا کنند.» پيش از اين، وزير خارجه آمريکا، تلويحا زمان را براي تعامل با ايران مناسب ندانسته بود. او در بيانيهاي تصريح کرد: «زماني که زمان مناسب فرا برسد، ما متمايل به تعامل هستيم.» ائتلافسازي آمريکا، در يک چارچوب کليتري صورت ميگيرد. از اوايل ماه مه، همزمان با لغو معافيتهاي فروش نفت ايران، تنشها در مسيرهاي انتقال انرژي در خليج عمان به شکل ملموسي افزايش يافت. ظرف يک ماه، حداقل شش نفتکش منفجر شدند؛ يک بار در بندر فجيره امارات و بار دوم در درياي عمان. آمريکا در هر دو واقعه، ايران را به دست داشتن در انفجار نفتکشها متهم کرد. سرنگوني پهپاد آمريکايي توسط سپاه در پنجشنبه گذشته، بار ديگر به تنشها در تنگه هرمز دامن زد. امري که آمريکا و متحدانش اروپايي و آسيايياش را به يک اندازه نگران کرد. پس از ماجراي حمله به نفتکشها در درياي عمان، بريتانيا هم عليه ايران اتهامزني کرد و نيروهاي نظامي بيشتري به خليج فارس فرستاد، هند نيز براي تامين امنيت نفتکشهاي خود، دو ناو جنگي به خليج فارس اعزام کرد. افزون بر اين، چين، ژاپن و ديگر کشورهاي آسيايي، که به نفت خليج فارس وابسته هستند، وضعيت را با نگراني رصد ميکنند. آمريکا دنبال اين است که از همين نگراني براي ايجاد اجماع عليه ايران استفاده کند. مقامات آمريکا چندين بار ادعا کردهاند که نياز چنداني به نفت خليج فارس ندارند و ساير کشورهايي که به نفت آنجا وابسته هستند بايد براي تامين امنيت خليج فارس اقدام کنند. چين، هند، ژاپن و کره جنوبي از جمله اين کشورها هستند که در حال حاضر مشتريان اصلي نفت خليج فارس هستند. دونالد ترامپ در گفتگوي اخيرش با شبکه انبيسي گفت: «فکر ميکنم آنها (ايران) ميخواهند مذاکره کنند؛ و فکر ميکنم که ميخواهند توافق کنند. توافق من، هستهاي است. ببين، آنها سلاح هستهاي نخواهند داشت. بحث تنگهها نيست. ميداني که چين ۹۱% از نفتش را تنگهها ميگيرد؟ ما اصلا نيازي به تنگهها نداريم. چون، چون از وقتي که من آمدهام، ما توليدکننده شماره يک انرژي در جهان هستيم. خوب؟ آن هم با فاصله زياد.» مايک پنس، معاون ترامپ، نيز در گفتگو با شبکه سيانان اظهارات مشابهي بيان کرد: «رئيسجمهور همواره ميگويد که - همه بايد درک کنند - بحث نفت نيست. در حمله به نفتکشها در تنگه که هفته پيش اتفاق افتاد. اين روزها ايالات متحده، ما، کمتر از ۱۰ درصد نفت خود را از خليج فارس تأمين ميکنيم، چرا که رک بگويم، ما الآن يکي از صادرکنندگان پيشروي انرژي در جهان هستيم. چين، هند و ديگران هستند که به اين منطقه وابستهاند.» چين، هند، ژاپن، کره جنوبي و کشورهاي اروپايي از رويکرد دولت ترامپ در برابر ايران ناراضي هستند. اما همگي در يک مسئله مشترک هستند و آن نگراني از به هم خوردن امنيت مسيرهاي انتقال نفت در تنگه هرمز است. آمريکا ميخواهد از همين نگراني مشترک، مبنايي براي تاسيس يک ائتلاف بين المللي عليه ايران بسازد. پمپئو، پس از عربستان و امارات، روز سه شنبه به هند ميرود و از آنجا به ترامپ در نشست گروه بيست در ژاپن ملحق خواهد شد. او در تمام اين سفرها براي تاسيس ائتلاف يادشده تلاش ميکند. آمريکا اميدوار است که پس از تاسيس ائتلاف مزبور، هرگونه درگيري با ايران، جنبه بين المللي به خود بگيرد.