ايسنا/
متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
پيروزي اکرم امام اوغلو نامزد حزب اپوزيسيون ترکيه در انتخابات مجدد شهرداري استانبول همچون يک زلزله سياسي در ترکيه و پيروزي براي دموکراسي بود.
روزنامه واشنگتن پست در گزارشي نوشت: "اکرم امام اوغلو، نامزد حزب اپوزيسيون ترکيه و از حزب مردم جمهوري خواه توانست با کسب بيش از ۵۴ درصد از آرا به پيروزي برسد. اختلاف آراي وي با رقيبش حتي نسبت به انتخابات پيشين شهرداري که در ماه مارس برگزار شده بود بسياربيشتر بود، انتخاباتي که توسط شوراي عالي انتخابات بعد از اعتراض حزب اردوغان نسبت به نتايج آرا لغو شد.
روزنامه صبح حامي دولت فرداي آن روز تيتر زد: "دموکراسي پيروز شد" و جمهوريت حامي اپوزيسيون نوشت: "حکومت تک نفره سرنگون شد".
اما عليرغم اين خوش بيني جديد، روز دوشنبه به ترکها يادآوري شد که آزاديهاي سياسي هنوز در معرض خطر قرار دارند. دادگاه ۱۶ عضو جامعه مدني ترکيه روز دوشنبه آغاز شد. اين فعالان متهم به براندازي دولت هستند. اتهامي که گروههاي حقوق بشري آنها را بي پايه و اساس دانستهاند.
تحليلگران معتقدند که نتايج انتخابات اخير به شدت اعتبار سياسي اردوغان را خراب کرده است. حزب عدالت وتوسعه اردوغان حتي در به دست آوردن آراي مناطقي در استانبول که همواره از حمايت آنها بهره ميبردند، شکست خورد. تلاشهاي خود اردوغان در اين کارزار انتخاباتي به نفع بنعالي ييلدريم، نخست وزير پيشين اين کشور نتيجه معکوس داشت. حتي سخنرانيهاي مهيج و پرشور اردوغان نتوانست کاري پيش ببرد.
در حال حاضر اردوغان با تهديد سياسيي قريب الوقوع مواجه نيست. چهار سال از دوره رياست جمهوري او باقي مانده است اما اين نتايج ميتواند راه انتقادهاي بيشتر عليه وي به خصوص عليه سياستهاي اقتصادي و رويکرد اقتدارگرايانهاش در سالهاي گذشته را باز کند.
مراد يتکين، تحليلگر سياسي ميگويد: اين انتخابات پاسخي به رويکرد اقتدارگرايانه فزاينده اردوغان عليه دشمنان و حکومت تک نفره وي است. رهبر ترکيه ممکن است کساني که باعث اين شکست شدهاند و از آن انتقاد مي کنند، را پالايش کند. اما اين اقدام نميتواند کمکي به بهبود وضعيت کند و تنها باعث عميقتر شدن شکافها و جناح بنديها در اين حزب ميشود.
البته اين شکافها اکنون نيز قابل مشاهده هستند. بعد از اينکه اردوغان انتخابات ماه مارس را به چالش کشاند، احمد داووداوغلو که زماني متحد نزديک اردوغان بود، از اين تصميم حزب در يک بيانيه ۱۵ صفحهاي انتقاد کرد همين مسئله شايعات مبني بر احتمال جدايي وي از حزب حاکم را قوت بخشيد. عبدالله گل ديگر متحد پيشين اردوغان، نيز اظهاراتي بعد از انداختن رأي خود در صندوق رأي داشت؛ به نظر ميرسيد وي به اپوزيسيون رأي داده است.
مصطفي ينراوغلو، عضو پارلماني حزب عدالت و توسعه پس از اعلام نتايج و شکست حزب عدالت و توسعه براي دومين بار گفت: اين حزب راه خود را گم کرده است. وي در پيامي در توئيتر نوشت: اکنون اين حزب بايد بر مردم جوان تمرکز کند و بايد توازني ميان قدرت و حقوق بنيادين ايجاد شود.
براي بسياري پذيرش نتايج انتخابات روز يکشنبه توسط حزب عدالت و توسعه نگرانيهايي مبني بر اينکه دموکراسي ترکيه در خطر قرار دارد، را از بين برده است. ييلدريم با لبخندي بر روي لب پس از گذشت کمتر از سه ساعت از شمارش آرا اعلام کرد که رقيبش پيشتاز انتخابات است و به وي تبريک گفت. سپس اردوغان يک پيام تبريک براي امام اوغلو در فضاي توئيتر منتشر کرد.
اما مؤسسات ترکيه به خصوص دستگاه قضائي اين کشور با يک آزمون حساس و مهم مواجه هستند و آن آغاز دادگاه فعالان جامعه مدني ترکيه است. از ميان اين فعالان ميتوان به عثمان کاوالا تاجر شناخته شده اشاره کرد که متهم به تحريک مردم براي اعتراضات گزي در سال ۲۰۱۳ در ميدان تقسيم استانبول است. در ابتدا معترضان مخالف برنامه دولت مبني بر از بين بردن پارک گزي بودند. اما سپس اين اعتراضات به تظاهرات ضد دولتي ملي تبديل شد.
در کيفرخواست ۶۵۷ صفحهاي، اين اعتراضات توطئه خارجي مرتبط با بهار غربي توصيف شده است. در متن کيفرخواست آمده است: هيچکدام از اقدامات تصادفي نيست. آنها از سوي خارجيها حمايت شدند تا جمهوري ترکيه را به زانو دربياورند.
کاوالا که از نوامبر ۲۰۱۷ در زندان به سر ميبرد، در دادگاه اعلام کرد اتهامات مطرح شده براي بازداشت من به مدت ۲۰ براساس يک سري ادعاهاي غيرمنطقي و بدون شواهد است.
حتي يينر اوغلو قانونگذار حزب حاکم کيفرخواست را زير سوال برده و در پيامي در تويئتر اعلام کرده است: من نميتوانم هيچ گونه شواهدي پيدا کنم که کاوالا به عنوان طراح برگزار کننده و اسپانسر حوادث پارک گزي باشد. من اميدوارم که تصميم قضائي قانع کننده هر چه سريعتر به افکار عمومي ارائه شود."
*ساناز عباسعلي زاده
بازار