بازی دو سر باخت عارف با امید
صبح نو/ متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
فراکسيون اميد امسال براي دردستگرفتن رياست مجلس، دست به قمار بزرگي زد؛ قماري که آقاي محمدرضا عارف متصدي اصلي آن بود. عارف برخلاف ميل قاطبه اعضاي فراکسيون اميد، خود را در مقام رقيب آقاي علي لاريجاني و نامزدي رياست مجلس قرار داد. مخالفتها از اينجا ناشي ميشد که درصورت نامزدي عارف و رقابتش با لاريجاني، احتمال بهخطرافتادن جايگاه نواب رييس، يعني آقايان پزشکيان و مطهري ميرفت که هر دو از اعضاي فراکسيون اميد بودند. پيش از برگزاري انتخابات هيأترييسه مجلس، آقاي بيگدلي، از اعضاي فراکسيون اميد، در گفتوگويي اعلام کرد: «درصورت نامزدي عارف براي رياست مجلس، بهاحتمال بيش از ۹۰درصد جايگاه مطهري در هيأترييسه مجلس بهخطر ميافتد». پيشبيني بيگدلي درست از آب درآمد و پس از آنکه عارف خود را نامزد رياست مجلس معرفي کرد، اعضاي فراکسيون مستقلين که فراکسيون نزديک به علي لاريجاني محسوب ميشود، در چرخشي آشکار، بهسمت ائتلاف با فراکسيون ولايي پيش رفتند.
افتادن مطهري
محور اصلي ائتلاف فراکسيون مستقلين با ولاييها اين بود که ولاييها درصورت حمايت از نامزدي لاريجاني، حمايت مستقلين از گزينههاي نواب رييس خود را بهدست بياورند. همينطور هم شد و آقاي عبدالرضا مصري، نامزد نايبرييسي دوم مجلس، در رقابت با مطهري پيروز شد. سقوط علي مطهري از جايگاه نايبرييسي دوم مجلس، تماما بر گردن عارف و همت او براي تسخير جايگاه رياست افتاد. آقاي کرباسچي، دبيرکل کارگزاران، در توييتي طعنهزننده به عارف نوشت: «بههمت آقاي عارف، آقاي مطهري حذف شد».
حربه زيرکانه
يکي از پيامهاي مستقيم افتادن مطهري اين بود که فراکسيون اميد در مجلس، واجد اکثريت نبود و از توان کنشگري مؤثر در معادلات مجلس بيبهره بود. تحليل ديگر اين است که فراکسيون اميد با معرفي نامزد براي رياست مجلس، خواستار نشاندادن عامدانه موضع اقليتي خود در مجلس و درنتيجه، خاليکردن شانه خود از زير بار مسووليت پاسخ به انتظارات مخاطبان اجتماعي بوده است. دراينباره آقاي رضا انصاري، عضو کميته انتخابات فراکسيون اميد، در اظهاراتي تأکيد کرد: «معرفي نامزد براي رياست مجلس براي اصلاحطلبان بازي دوسر برد بود؛ زيرا اگر عارف رييس ميشد، رياست مجلس را دراختيار ميگرفت و ميتوانست اعتماد را به بدنه اصلاحطلب بازگرداند. با شکست وي در انتخابات هيأترييسه مشخص شد اصلاحطلبان اقليت را در مجلس دهم دراختيار دارند و عملکرد ضعيف مجلس دهم به پاي اصلاحطلبان و حاميان دولت نيست».
سلسلهشکستها
افتادن مطهري، تنها آغازي بر شکستهاي سلسلهوار فراکسيون اميد بود. اين فراکسيون در انتخابات هيأترييسه کميسيونها نيز قافيه را به رقباي خود واگذار کرد؛ اتفاقي که از آراي اعضاي فراکسيون مستقلين به نامزدهاي عضو فراکسيون ولايي متأثر بود. نخستين مورد از شکستهاي سلسلهوار فراکسيون اميد، به شکست آقاي فلاحتپيشه، از آقاي ذوالنوري بازميگردد. فلاحتپيشه نماينده فراکسيون اميد براي رياست کميسيون امنيت ملي مجلس بود. دراينميان، اعضاي فراکسيون مستقلين ازجمله آقايان جلالي و برومندي با رأي به ذوالنوري، ترکيب آراء را بهنفع ذوالنوري تغيير دادند و فلاحتپيشه با اختلاف يک رأي، از تمديد رياستش بر اين کميسيون بازماند.
اميديها در جريان انتخابات هيأترييسه کميسيونها، علاوهبر کميسيون امنيت ملي، دو کميسيون مهم ديگر به نامهاي فرهنگي و آموزش را نيز از دست دادند؛ دو کميسيوني که فراکسيون ولايي برنامه سرسختانهاي براي گرفتن رياست آنها از دست اميد داشت. در کميسيون فرهنگي که رياست آن سال گذشته برعهده آقاي احمد مازني از فراکسيون اميد بود، امسال علي مطهري نامزد رياست بود؛ اما در اين کميسيون که آراي اميديها و ولاييها برابر است و يک رأي آقاي کاتب از فراکسيون مستقلين ميتوانست تعيينکننده باشد، مستقلين ترجيح دادند به رياست آقاي جمشيد جعفرپور، نامزد ولاييها، رأي بدهند.
شکست بعدي اميد به انتخابات کميسيون آموزش بازميگردد؛ جاييکه بازهم آراي ولاييها و اميديها برابر و سه رأي نمايندگان فراکسيون مستقلين تأثيرگذار بود. در اين کميسيون، محمدرضا عارف سال گذشته رياست را برعهده گرفت؛ اما امسال ترجيح داد نامزد رياست نشود؛ چون همان سه عضو فراکسيون مستقلين پيشاپيش به او اعلام کردند امسال به او رأي نخواهند داد و رأي آنها آقاي زاهدي، از فراکسيون ولايي خواهد بود. آقاي احمديلاشکي ازجمله اين سه نماينده بود که مشخصا از عارف و فراکسيون اميد بهدليل تکروي در انتخابات هيأترييسه و بستن باب تعامل و ائتلاف گِله کرد و گفت به او رأي نخواهد داد. عارف هم ترجيح داد نامزد نشود و خانم فاطمه سعيدي، عضو ديگر اين کميسيون و سخنگوي فراکسيون اميد، نامزد رياست شد و رقابت را به زاهدي با اختلاف سه رأي واگذار کرد.
اميد نااميد
شکستهاي پيدرپي فراکسيون اميد در جريان انتخابات هيأترييسه مجلس و پسازآن انتخابات کميسيونها، آنهم در فاصله 9 ماه مانده به انتخابات مجلس، اصلا نميتواند براي حيثيت اصلاحطلبان مناسب باشد. آنها در فاصله يک سال مانده به پايان عمر مجلس دهم، فضاي درونپارلماني را به رقباي خود واگذار کردهاند و اين براي وجههشان که طبيعتا خواستار حضور مجدد طرفداران خود پاي صندوقهاي رأي هستند، نميتواند پيامد مثبت و اميدبخشي بههمراه داشته باشد.