لطف های گسترده ترامپ به ریاض
ايسنا/ متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست رئيس جمهوري آمريکا روز چهارشنبه گذشته اقدام به وتو کردن سه لايحه در کنگره با هدف ممانعت از فروش تسليحاتي به ارزش ۸ ميليارد دلار به عربستان و همپيمانش يعني امارات کرد. اين جديدترين مورد از لطفي بود که رئيس جمهوري آمريکا در حق عربستان انجام داد اما در طول دوران رياست جمهوري او به غير از اين مورد ميتوان دست کم به ۱۰ لطف ديگري که او در حق عربستان داشته، اشاره کرد. شبکه يورو نيوز در گزارشي درباره اقداماتي که دونالد ترامپ، رئيس جمهوري آمريکا تاکنون در راستاي نفع رساندن به عربستان و حاکمانش انجام داده، مينويسد: "دونالد ترامپ از همان اولين روزهاي رياست جمهورياش عربستان را مورد عنايت قرار داد و اين کشور را در بطن سياست خارجي خود در خاورميانه قرار داده و در همين راستا مواضع رياض از جمله عليه ايران و اشتهايش براي کسب سلاحهاي ساخت آمريکا تقسيم شده است. با اين حال ترامپ با انتقادهايي از جمله از سوي حاميان خودش در حزب جمهوريخواه از بابت فرش قرمزهايي روبهرو است که براي حاکمان عربستان پهن ميکند. در اينجا ميتوان يک فهرست از ۱۰ مورد از اقداماتي که دولت ترامپ به نفع عربستان انجام داده، ذکر کرد: ۱. ترامپ عربستان را اولين مقصد براي نخستين سفر خارجي خود به عنوان رئيس جمهوري آمريکا انتخاب کرد. در ماه مه ۲۰۱۷ ترامپ رياض را براي اولين سفر خارجي خود از زمان رسيدن به رياست جمهوري انتخاب کرد. اين يک اقدام بيسابقه از سوي يک رئيس جمهوري منتخب جديد در تاريخ آمريکا محسوب ميشود. عربستانيها نيز در مقابل يک استقبال باشکوه از ترامپ به عمل آوردند. به او مدال اعطا کردند و برنامههايشان براي معاملات تجاري و تسليحاتي با آمريکا را بيان کرده و از رئيس جمهوري آمريکا براي شرکت در يک مراسم رقص شمشير سنتي دعوت به عمل آوردند. ۲. ترامپ محاصره عربستان عليه قطر را تحسين کرد. کمي بعد از سفر ترامپ به رياض، عربستان، امارات و بحرين و مصر اقدام به اعمال محاصره عليه قطر کردند. ترامپ در ۶ ژوئن ۲۰۱۷ در توييتي اين اقدام را تحسين کرد، در حالي که اين تحسين ترامپ متناقض با صحبتهاي مقامات دولت خودش در راستاي دعوت طرفهاي اختلاف به آرامش و مصالحه بود. ترامپ گفت: من در سفر اخيرم به خاورميانه اظهار کردم که ديگر نبايد ايدئولوژي راديکال تامين مالي شود. رهبران کشورهاي محاصرهکننده انگشت اتهام را به سمت قطر گرفتند و گفتند: آنجا را نگاه کنيد! پس از آن رکس تيلرسون، وزير خارجه سابق آمريکا و جيمز ماتيس وزير دفاع اسبق دولت ترامپ اعلام کردند که نسبت به اين محاصره اعمال شده عليه قطر در بيخبري قرار گرفته بودند. ۳. ترامپ فروش بمبهاي هدايت شده دقيق به عربستان را از سر گرفت. دولت ترامپ در ژوئن ۲۰۱۷ به کنگره اطلاع داد که قصد دارد فروش بمبهاي هدايت شونده دقيق به عربستان را که از سوي باراک اوباما رئيس جمهوري سابق متوقف شده بودند با توجه به نگرانيها از بابت مرگ غيرنظاميان در حملات هوايي ائتلاف عربستان به يمن از سر بگيرد. ۴. ترامپ از سرکوب مخالفان در رياض از سوي محمد بن سلمان استقبال کرد. بعد از آنکه محمد بن سلمان، وليعهد عربستان در نوامبر ۲۰۱۷ عمليات دستگيري صدها تاجر و مقام و عضو ارشد خاندان سلطنتي عربستان را در هتل ريتز کارلتون رقم زد و خواستار دريافت پول از بابت فساد اين مقامها شد. ترامپ اين عمليات سرکوب را تحسين کرد. ترامپ دو روز بعد از مشخص شدن اين عمليات دستگيري در توييتي نوشت: اعتماد زيادي به ملک سلمان و وليعهدش در عربستان دارد. آنها دقيقا ميدانند دارند چه کار ميکنند. برخي از آنهايي که اين رفتار تند عليه آنها صورت گرفته کساني بودند که سالها مشغول دوشيدن کشورشان بودند. ۵. دولت ترامپ از محکوم کردن عملکرد عربستان در جنگ يمن طفره رفت. مايک پامپئو، وزير امور خارجه آمريکا در پاسخ به يک ضرب الاجل تعيين شده از سوي کنگره در سپتامبر ۲۰۱۸ عنوان کرد که عربستانيها به قوانين جنگ در يمن پايبند هستند و اجازه به دسترسيهاي به کمکهاي انسان دوستانه را به يمنيها ميدهند در حالي که گروههاي حقوق بشري به عکس اين وضعيت اعتراض کرده و مقامات وزارت خارجه آمريکا نيز به آن معترض بودند. ۶. پاسخ ترامپ به حادثه قتل جمال خاشقجي. قتل جمال خاشقجي ستون نويس اصالتا عربستاني روزنامه واشنگتن پست و از منتقدان حاکميت عربستان در محل کنسولگري اين کشور در استانبول در اکتبر ۲۰۱۸ با واکنش اعتراض آميز بينالمللي روبهرو شد. سازمان سيا نيز بعدا نتيجه گرفت که اين وليعهد عربستان بوده که دستور اين قتل را داده است اما دونالد ترامپ در ۲۰ نوامبر سال گذشته در بيانيهاي با تيتر ايستادن در کنار عربستان عنوان کرد آژانسهاي اطلاعاتي ما به ارزيابي تمامي اطلاعات ادامه ميدهند اما موضوع ميتواند اين باشد که وليعهد عربستان از اين واقعه اسفناک اطلاع داشته است- شايد او اطلاع داشته و شايد هم اطلاع نداشته است! بر همين اساس ما ممکن است هرگز تمامي حقايق پيرامون قتل جمال خاشقجي را متوجه نشويم. در هر صورت اين روابط ما با پادشاهي عربستان است که برقرار است. ترامپ همچنين در مصاحبهاي با ان بي سي در ژوئن ۲۰۱۹ بار ديگر از عربستان به دليل مشتري مهم سلاحهاي آمريکايي بودن دفاع کرده و يافتههاي يک گزارش سازمان ملل که تحقيقاتي کامل درباره قتل خاشقجي را مطالبه کرده، کم اهميت خواند. ۷. دولت ترامپ با دادن تکنولوژيهاي هستهاي به عربستان بعد از قتل خاشقجي موافقت کرد. دولت ترامپ در دو موقعيت يکي در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۶ ، ۱۶ روز بعد از حادثه قتل خاشقجي و در ۱۸ فوريه ۲۰۱۹ با منتقل ساختن تکنولوژيهاي حساس هستهاي به عربستان سعودي موافقت کرد. انتقال تکنولوژيهاي هستهاي به عربستان همراه با مذاکراتي درباره يک توافق مربوط به امکان تحقق همکاريهاي هستهاي با رياض بودهاند. ريک پري وزير انرژي آمريکا در جلسه استماعي در مارس ۲۰۱۸ از پاسخ به پرسشها درباره اينکه آيا دولت ترامپ چنين توافقي با عربستان را بدون به اصطلاح "استاندارد طلايي" و محدوديتهاي اين استاندارد در زمينه غني سازي اورانيوم و باز فراوري پلوتونيوم منعقد ميکند طفره رفت. ۸. آمريکا مانع تصويب قطعنامه شوراي سازمان امنيت مل در باره يمن شد. در دسامبر ۲۰۱۸ دولت ترامپ تهديد به وتو کردن قطعنامهاي تهيه شده از سوي بريتانيا به منظور درخواست پاسخگو کردن عربستان و کشورهاي ديگر از بابت جنايات جنگي در يمن و وادار کردن آنها به دادن دسترسي مستقيم يمنيها به محمولههاي غذايي و دارويي در بنادر يمن کرد. بعدا اما يک قطعنامه با لحن کاملا تلطيف شده تصويب شد. ۹. ترامپ قطعنامه کنگره براي پايان دادن شراکت آمريکا در جنگ عربستاني را وتو کرد. ترامپ در ۱۶ آوريل گذشته يک قطعنامه دو حزبي در کنگره براي مطالبه پايان يافتن پشتيباني نظامي آمريکا از جنگ تحت رهبري عربستان در يمن را وتو کرد. اين براي نخستين بار بود که هر دو مجلس اصلي کنگره آمريکا اقدام به تصويب قطعنامهاي بر مبناي قانون اختيارات جنگي با هدف محدود کردن توانايي و اختيارات رئيس جمهوري براي استقرار نظاميان در جنگ کردند. ۱۰. آمريکا به اقدام خارج کردن نام عربستان از فهرست سياه عوامل به کارگيري کودکسربازان کرد. در ۲۰ ژوئن مايک پامپئو وزير خارجه آمريکا تصميم گرفت نام عربستان در فهرست سياه سالانه کشورهاي عامل به کارگيري کودکسربازان در جنگ گنجانده نشود در حالي که اين به رغم توصيههاي مقامات داخل وزارت خارجه آمريکا انجام گرفت." ۱۱. رئيس جمهوري آمريکا روز چهارشنبه گذشته نيز اقدام به وتو کردن سه لايحه در کنگره با هدف ممانعت از فروش تسليحاتي به ارزش ۸ ميليارد دلار به عربستان و همپيمانش يعني امارات کرد. اين جديدترين مورد از لطفي بود که رئيس جمهوري آمريکا در حق عربستان انجام داد. *علي مدني