کلاه مذاکره امریکایی از نمد نفتکش انگلیسی
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست دونالد ترامپ با بوريس جانسون، نخستوزير جديد انگليس تلفني درباره بحران نفتکشها بين تهران و لندن گفتگو کرد؛ تماسي که به نظر ميرسد حاصل آن نزديکتر شدن سياست لندن به واشنگتن در قبال تهران باشد.
جانسون قبل از نخستوزير شدن گفته بود که دنبال جنگ با ايران نيست؛ موضعي که دونالد ترامپ نيز بارها آن را تکرار کرده و ديروز هم يک بار ديگر از زبان «کارن پيرس»، نماينده انگليس در سازمان ملل شنيده شد: «لندن به دنبال درگيري با ايران نيست.» در اين بين سخنان ديروز «وودي جانسون» سفير امريکا در لندن که گفته ميخواهيم در مذاکرات نفتکشهاي توقيف شده با ايران دخيل باشيم، نشان ميدهد دولت امريکا قصد کرده از بحران نفتکشها بين تهران و لندن، نمدي براي باز کردن باب بسته شده مذاکره با تهران بدوزد.
بوريس جانسون، نخستوزير انگليس بعد از ورود به خانه شماره ۱۰ داونينگ استريت، نه از توقيف نفتکش انگليسي به دست ايران حرفي زده و نه درباره توقيف نفتکش ايراني از طرف کشورش در آبهاي جبل الطارق. جانسون ۵۵ ساله بهرغم موضعگيريهاي تند و تيز قبلي عليه دولت ترزا ميدرباره ايران، ظاهراً قصد کرده بحران نفتکشها را با احتياط بيشتري پيش ببرد، ولي احتمالاً او در اين مسير، به مواضع دولت امريکا نزديکتر خواهد شد. جانسون ديروز تلفني با دونالد ترامپ در اين خصوص گفتگو کرد. هرچند از محتواي گفتوگوي اين دو گزارشي به بيرون درز نکرده، ولي کاخ سفيد گفته که رئيسجمهور امريکا تمايل دارد در حل مشکل نفتکش توقيف شده انگليس در ايران به نخستوزير انگليس کمک کند. «وودي جانسون» سفير امريکا در لندن نيز با اشاره به اشتراکات نخستوزير جديد انگليس و ترامپ گفته که ميخواهيم در تمامي مذاکراتي که در خصوص نفتکشهاي توقيف شده با ايران صورت ميگيرد دخيل باشيم. به نوشته روزنامه اينديپندنت، «وودي جانسون» در مصاحبهاي راديويي گفت: «فکر ميکنم آنها در رهبري اشتراکات زيادي دارند. هر دوي اين رهبرها سبک و سياق خود را دارند، اما شباهتهايي هم دارند. آنها در خصوص آنچه ميخواهند انجام دهند ديد شفافي دارند.» سفير امريکا در انگليس گفته که بسياري از بحثها درخصوص روابط دو کشور با ايران، شامل هر دوي آنها و ساير کشورهاي همپيمان با آنها ميشود.
اين موضع سفير امريکا در حالي ابراز شده که هفته قبل «لين اسميث» رهبر اسبق حزب محافظهکار و از سياستمداران مشهور انگليسي مدعي شده بود که در جريان توقيف نفتکش «استينا ايمپرو» از سوي ايران، نظاميان امريکايي حاضر در منطقه براي کمک به کشتي انگليسي اعلام آمادگي کرده بودند، ولي دولت انگليس آن را نپذيرفته بود، اقدامي که باعث شد دونالد ترامپ رئيسجمهور امريکا هم در واکنش به بحثهايي که درباره همکاري با لندن براي رفع توقيف کشتي انگليس مطرح شد، بگويد: «ما با هم توافق مکتوب نداريم.»
واشنگتن راههاي ديگر را هم ميآزمايد
هرچند خيلي از ناظران از قبل هم پيشبيني ميکردند که ورود جانسون به دفتر نخستوزيري، باعث خواهد شد دولت انگليس به سمت رويکرد امريکا در قبال ايران بيش از گذشته نزديک شود، ولي هنوز مشخص نيست که اين نزديکي تا چه حد خواهد بود، به خصوص که «رابرت بن روبان والاس» وزير جديد دفاع دولت جانسون که گروه پارلماني دوستي انگليس و ايران را بنيان گذاشته، به توسعه روابط با تهران علاقهمند است و درباره او گفته ميشود مخالف تحريمهاي ايران است. همچنين سفر ديروز يوسف بن علوي، وزير خارجه عمان به تهران که گفته ميشود به عنوان ميانجي از طرف لندن به تهران آمده، نشان ميدهد انگليسيها در وضعيتي قرار ندارند که بخواهند از روشهاي غيرديپلماتيک، تنش بين دو کشور را حل و فصل کنند. در چنين شرايطي، ابراز تمايل امريکا براي دخيل شدن در مذاکرات تهران- لندن در زمينه کشتيها، فراتر از تمايل ترامپ براي کمک به لندن، نشاندهنده تلاش کاخ سفيد براي بازکردن باب قفل شده مذاکره با ايران از مسير لندن است.
«وودي جانسون» سفير امريکا در لندن، ضمن اعلام آمادگي کشورش براي دخيل شدن در مذاکره با تهران، گفته است: «قطعاً اين موضوع خواست ما است و اين اتفاق براي هر دو کشور يعني امريکا و انگليس خيلي مهم است، چرا که بسياري از مباحث ميان امريکا و انگليس و ايران مشترک است.» دولت امريکا موازي با اين رويکرد، سعي دارد راههاي ديگر را هم آزمايش کند. ديروز کاخ اليزه فرانسه از گفتوگوي تلفني رؤساي جمهور امريکا و فرانسه با محوريت ايران خبر داد. پيش از اين «عباس عراقچي» معان وزير امور خارجه ايران در سفر به پاريس، پيام حسن روحاني، رئيسجمهور ايران را تسليم ماکرون کرده بود. همچنين هايکو ماس، وزير خارجه آلمان روز جمعه ضمن تأکيد بر مسير ديپلماسي با ايران، گفته بود که برلين به سياست دولت امريکا موسوم به «فشار حداکثري عليه ايران» نخواهد پيوست.