پایان پراید؟!
فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست با وجود اينکه پليس براي پرايد خط و نشان کشيده، اما همچنان مشخص نيست تا چه اندازه روي حرف خود بماند چرا که پيشتر موسسه استاندارد هم همين موضعگيري را کرده بود، اما توليد اين خودرو ادامه يافت. اما حالا ماجرا با موضع گيري اخير وزير صنعت اهميت بيشتري يافته است.
پرايد ارزانترين خودرو ايراني است که عده اي آن را "ارابه مرگ" مي خوانند
سال هاست که هر چند وقت يک بار بحثهايي پيرامون توقف توليد خودروهاي بدون ايمني مناسب مانند پرايد و پژو ۴۰۵ مطرح است. خودروهايي که به ارابههاي مرگ مشهور شده اند و سالانه تلفات انساني گستردهاي را به جاي ميگذارند. اما در هفتههاي اخير اين موضوع بيشتر از گذشته برجسته شده است. پليس تاکيد کرده که بايد توليد اين خودروها به ويژه پرايد متوقف شود. اخيرا وزير صنعت، معدن و تعاون نيز در اين باره سخن گفته است.
رضا رحماني، وزير صمت مهمترين کار اين وزارت خانه را اصلاح وضعيت صنعت خودروسازي دانست و گفت: «اين خودروسازي نه در شأن ملت و نه در شأن صنعت کشور است.»
او افزود: «طبق يکي از بندهاي بسته توليدي اين وزارتخانه براي صنعت خودرو، خودروهاي جديد بايد در چرخه توليد قرار بگيرند و خودروهاي قديمي که در سايپا پرايد و در ايران خودرو پژو ۴۰۵ است، بايد از چرخه توليد خارج شوند که اين در سال آينده ممکن است اتفاق بيفتد.»
در حالي وزير صنعت از احتمال توقف توليد پرايد سخن گفته که رئيس پليس راهنمايي و رانندگي توقف توليد پرايد را خواست پليس خوانده است.
پليس همچنين اعلام کرده است که از سال آينده اين خودرو پلاک نخواهد شد.
سردار تيمور حسيني، فرمانده پليس راه کشور در اين باره گفته بود: «پليس تصميم دارد از سال ۹۹ شماره گذاري پرايد را متوقف کند که اميدواريم اين اتفاق رخ دهد و ما بتوانيم در يک بازه ۱۵ تا ۲۰ ساله اين وسيله را از چرخه ترافيک خارج کنيم.»
پليس با اشاره به تحليل تصادفات کشور طي ۱۱ سال گذشته ميگويد که با استناد به اين تحليلها ۳۴ درصد جانباختگان و مجروحان حوادث رانندگي در خودروي پرايد بودهاند.
سردار هاديانفر رييس پليس راهنمايي و رانندگي در اين باره گفت: «متأسفانه پرايد ايمني کافي ندارد و در گزارشهايي که به شکل مکتوب و همراه با مستندات به وزير صنعت معدن و تجارت ارسال کرديم و هم در جلسه حضوري با وي و مديرعامل سايپا، اين موارد را منتقل کردهايم که قرار شد با توجه به تعهدي که اين شرکت در سال ۹۸ براي فروش داشته از سال ۹۹ اراده بر اين شود تا توليد پرايد متوقف شود و ما اين خودرو را شمارهگذاري نميکنيم تا خودرويي ايمنتر جايگزين شود.».
اما در سوي ديگر خودروسازان و حاميان پرايد با استناد به قيمت پرايد و رشد هزينه تمامشده توليد خودرو در کشورمان تأکيد ميکنند که جايگزين قيمتي براي توليد پرايد ۴۵ ميليون توماني وجود نداشته و رشد تلفات جادهاي اين خودرو به دليل فراواني استفاده از آن و فرهنگ غلط رانندگي پرايد سواران است. از سوي ديگر برخي کارشناسان کنار گذاشتن يکباره خط توليد پرايد در شرايط کنوني صنعت خودرو را با توجه به کمبود قطعات و دغدغه اشتغال کارکنان اين شرکت خودروسازي غيرممکن تلقي و تأکيد ميکنند که در حال حاضر حتي تيبا نيز قابليت جايگزيني با خودرو پرايد را ندارد.
احمد نعمت بخش دبير انجمن خودروسازان درباره اظهارات مقامات پليس گفته است: «تنها نهادي که ميتواند اعلام کند که توليد خودرو پرايد به دليل داشتن مشکلات استانداردي بايد متوقف شود، سازمان ملي استاندارد ايران است. اکنون نيز خودرو پرايد تمامي استانداردهاي مصوب شوراي عالي استاندارد را پاس کرده و با اين روند پليس راهور نبايد تعيين تکليف کند و حق اظهارنظر در مورد تداوم يا توقف توليد پرايد را ندارد.»
با وجود اينکه پليس براي پرايد خط و نشان کشيده، اما همچنان مشخص نيست تا چه اندازه روي حرف خود بماند چرا که پيشتر موسسه استاندارد هم همين موضعگيري را کرده بود، اما توليد اين خودرو ادامه يافت. اما حالا ماجرا با موضع گيري اخير وزير صنعت اهميت بيشتري يافته است. شايد پليس نتواند بر موضع خود پايدار بماند، با اين حال اگر دولت تصميم قطعي بگيرد که توليد پرايد را متوقف کند اين امکان و توانايي را دارد. بايد ديد وعده وزير صمت چقدر جدي است.
جنجال پرايد پنج ميليوني
در حاليکه وعده توقف توليد پرايد از سوي وزير صنعت کمتر مورد توجه افکار عمومي قرار گرفت، اما يک اظهار نظر عجيب درباره نرخ واقعي اين خودرو بازتاب گستردهاي يافت و واکنش سايپا را به دنبال داشت.
ماجرا از آنجا شروع شد که خاکسار کارشناس خودرو در برنامه تلويزيوني جهان آرا اعلام کرد که قيمت واقعي "ارابه مرگ" يا همان پرايد "پنج ميليون تومان" است.
ادعاي قيمت پنج ميليوني پرايد با واکنشهاي متفاوتي روبهرو شده است. سايپا در واکنش به اين قيمت با انتشار بيانيهاي اعلام کرد: «در پاسخ به برخي از خبرنگاران و رسانهها در خصوص چرايي سکوت سايپا در خصوص اظهارنظر اخير درباره قيمت خودرو پرايد بايد گفت اين اظهارنظر آنقدر بيپايه و بدون پشتوانه فني و کارشناسي صورت گرفته که بايد در برابر آن سکوت کرد، زيرا پاسخ برخي افراد خاموشي است.»
سايپا افزود: «ناآگاهترين افراد هم ميدانند که در شرايط فعلي که تحريم، افزايش چشمگير قيمت نهادههاي توليد (نظير مس، آلومينيوم، بيلت فولاد، چدن و...)، افزايش ۱۵۰ درصدي نرخ ارز و... به توليدکنندگان تحميل شده است، قيمت پنج ميليون توماني براي هر مدل خودرو با هر ميزان امکانات و تجهيزات سخن بيهودهاي بيش نيست.»
قيمت تمامشده پرايد به درستي روشن نيست و تاکنون نه سايپا، نه وزارت صنعت و نه هيچ نهادي در اين باره توضيح دقيقي ارائه نکرده اند، گويي که قيمت توليد اين خودرو سري است. در اين بين شايعات زيادي هم درباره نرخ واقعي پرايد بين مردم دهان به دهان ميچرخد. با اين حال زماني که قيمت پرايد حدود هفت ميليون تومان بود مديرعامل سايپا قيمت تمامشده را حدود چهار ميليون تومان اعلام کرده بود.
همچنين زماني که قيمت پرايد به بيش از چهل ميليون تومان رسيد سايت نود اقتصادي در گزارشي قيمت تمامشده اين خودرو را حدود ۱۹ ميليون تومان اعلام کرد.
با اين حال احمد نعمت بخش دبير انجمن خودرو سازان خرداد ماه سال جاري اعلام کرد:"در شرايط فعلي قيمت تمام شده پرايد در حدود ۳۹ ميليون تومان است، ولي سايپا مجوز فروش با قيمت بيشتر از ۳۷ ميليون تومان را ندارد و هيچ کس نيز پاسخگوي اين زيان هنگفت نيست."
افزايش نرخ دلار و تحريمهاي آمريکا بر صنعت خودرو ايران تاثير مخرب زيادي گذاشته است.
محسن جهرودي، مديرعامل پيشين سايپا، در بهار سال ۱۳۹۷ گفته بود: «قيمت خودرو متاثر از نرخ مواد اوليه و نرخ ارز است که در هر دوي آنها با افزايش هزينهها روبهرو بودهايم.»
مديرعامل سابق سايپا با اشاره به افزايش بهاي ارز مبادلهاي افزود: «قيمت مواد اوليه توليد خودرو نيز افزايش يافته است و به عنوان مثال فولاد در چند ماه اخير حدود ۳۵ درصد و قطعات پليمري حدود ۶۰ درصد افزايش قيمت داشته اند.»
او گفته بود «بهرغم آنچه در افکار عمومي در خصوص عرضه پرايد با قيمتهايي بسيار نازلتر از قيمت داخلي گفته ميشود، ما هر دستگاه پرايد را بهقيمت ۴۲۵۰ دلار در بازارهاي صادراتي ميفروشيم که هر خودروي پرايد صادراتي ۳ ميليون تومان سود دارد.»