عملیاتی که آینده سیاسی نتانیاهو را تغییر داد
مشرق/ متن پيش رو در مشرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست احتمالا نتانياهو بعد از ايهود اولمرت دومين نخستوزير اسرائيل خواهد بود که در نتيجه مقاومت حزبالله سرنگون ميشود. بعد از تهديدات مطرح شده از سوي سيد حسن نصرالله دبيرکل حزب الله لبنان مبني بر واکنش قطعي محور مقاومت به تجاوزهاي رژيم صهيونيستي، فرماندهي نظامي اسرائيل مرخصي نظاميان فعال در جبهه شمالي اين رژيم را لغو کرده و شرايط منع آمد و شد در شهرهاي الجليل اعمال کرده و در مرزهاي لبنان نيز حالت فوق العاده اعلام کرد. بعد از اينکه حزب الله لبنان يک هفته بعد از آماده باش نظامي و امنيتي رژيم صهيونيستي در واکنش به ترور شهيد حسن زبيب و ياسر الضاهر در روستاي عقربا سوريه عمليات انتقام جويانه خود را انجام داد، رژيم صهيونيستي حالت آماده باش در اين منطقه را متوقف کرد و شرايط را به حالت عادي برگرداند. اين عمليات در حالي انجام شد که فشارهاي ديپلماتيک بر دولت لبنان و حزبالله افزايش پيدا کرده و ميانجيهاي مختلف شامل طرفهاي عربي و اروپايي از يک هفته پيش وارد عمل شده بودند تا واکنشهاي انتقام جويانه حزبالله را به سکوت اين حزب يا عمليات بسيار محدود منحصر کنند. البته حزبالله لبنان تعامل با اين ميانجيها را رد و اعلام کرده که تصميمگيري در خصوص اين واکنش کاملا داخلي است و بر اساس شرايط و منافع حزبالله و لبنان انجام خواهد شد. حزبالله لبنان در عين حال تلاش داشت طرحهاي عملياتي خود را در رابطه با واکنشهاي احتمالي مخفي نگه دارد. در همين رابطه وقتي از عناصر ارشد حزبالله در خصوص ماهيت احتمالي اين واکنش سوال ميشد، آنها سکوت اختيار کرده و اعلام کردند که اطلاعات مجاني به دشمن نميدهند و تلاش دارند اصل غافلگيري را در عمليات آينده حفظ کنند. با اين حال بعد از اجراي عمليات الجليل نيز حزبالله اعلام کرد که عمليات مذکور در واکنش به شهادت دو تن از نيروهاي اين حزب در منطقه عقرباء سوريه است. اين بدان معناست که تجاوزهاي پهپادي رژيم صهيونيستي به ضاحيه بيروت نيز ميتواند واکنشهاي مجزايي داشته باشد. در دوران تهديد حزبالله در حالي که در ضاحيه جنوبي بيروت به عنوان کانون اصلي و بستر مردمي و نظامي حزب الله زندگي عادي جريان داشت، نگراني و وحشت در محافل سياسي و نظامي رژيم صهيونيستي و شهروندان اسرائيلي افزايش قابل توجهي پيدا کرده بود. اين موضوع باعث شد رژيم صهيونيستي بلافاصله بعد از عمليات الجليل اينگونه وانمود کند که همه چيز به شرايط طبيعي بازگشته است، اما اين موضوع يک دروغ براي افکار عمومي صهيونيستي است، چرا که سران تلآويو نميتوانند تضمين کنند که واکنشهاي حزبالله منحصر به عمليات اخير باشد. واکنش حزبالله به عمليات اسرائيل حتي اگر در همين سطح باقي بماند، ميتواند نتايج فاجعهباري براي اردوگاه راستگرايان حامي نتانياهو داشته باشد. در همين رابطه محافل رسانهاي رژيم صهيونيستي گزارش ميدهند که نتايج نظرسنجي هاي اخير از کاهش محبوبيت حزب ليکود به رهبري نتانياهو حکايت دارد. به اين ترتيب نتانياهو خود را باتلاقي انداخته که احتمال غرق شدن وي در آن وجود دارد، لذا احتمالا نتانياهو بعد از ايهود اولمرت دومين نخستوزير اسرائيل خواهد بود که در نتيجه مقاومت حزبالله در برابر تجاوزهاي اسرائيل سرنگون ميشود. روزنامه صهيونيستي معاريو نتانياهو را مسئول افزايش تنش در جبهه شمالي معرفي کرده و پيشبيني کرده که جنگي قريبالوقوع شکل گيرد که احتمالاً جنگ سوم لبنان باشد. اين در حالي است که رژيم صهيونيستي در تمامي جنگهاي خود در برابر لبنان و مقاومت اين کشور شکست خورده و بيشترين شکست را در سال 2000 و 2006 پذيرفته است که باعث افول هيبت ارتش رژيم صهيونيستي شد و اين رژيم را با چالشهاي موجوديتي مواجه کرده است. رژيم صهيونيستي در حال حاضر علاوه بر قدرت ايمان و تجربه مبارزاتي و نظامي عناصر حزبالله لبنان، از قدرت تسليحاتي نيروهاي مقاومت که شامل موشکهاي هوشمند و هواپيماهاي بدون سرنشين است، وحشت دارد که قدرت هدف قرار دادن تمامي مناطق سرزمينهاي اشغالي شامل شهرهاي بزرگ و اهداف حياتي و استراتژيک، کارگاهها و انبارهاي مواد شيميايي حيفا، فرودگاه ها و بنادر، کارخانه ها و کارگاه هاي توليد برق و ... را دارند. مشروعيت بيسابقه پاسخ حزبالله به عمليات اسرائيل بستر مطلوب حمايتهاي رسمي و مردمي از حزب الله که در نتيجه تجاوز اخير رژيم صهيونيستي به حريم هوايي اين کشور صورت گرفته، باعث شده که اسرائيل به خوبي بداند که در صورت آغاز جنگ ضد لبنان تنها با حزبالله طرف نخواهد بود و ارتش لبنان نيز در برابر اين تجاوز وارد عمل خواهد شد. علاوه بر اينکه متحدان منطقهاي حزب الله شامل دولت سوريه، گروههاي مقاومت فلسطين و ايران و عراق نيز ساکت نخواهند ماند. تکاپوي ديپلماتيک براي ممانعت از واکنش حزبالله جديت حزبالله لبنان در واکنش به تجاوز رژيم صهيونيستي به حزبالله در منطقه عقربا در سوريه و حمله با پهپادهاي خود به ضاحيه بيروت در شرايطي بود که آمريکا و کشورهاي غربي و اروپايي تلاش کردند در قبال اين تحولات سکوت در پيش گيرند و خود را درگير موضعگيريهاي خام و ناپخته نکنند. اين در حالي است که برخي کشورهاي وابسته عربي به دفاع تمام قد از اسرائيل پرداخته و مدعي شدند که اسرائيل به دفاع از خود پرداخته است. اين ادعا در حالي از سوي پايتختهاي عربي مطرح شد که حتي برخي رسانههاي صهيونيستي نيز نتانياهو را در انجام اين حمله مسئول دانسته و عواقب حمله احتمالي آينده حزب الله را بر عهده وي قرار دادند. همين موضعگيري را در محکوميت پاسخ حزبالله به عمليات رژيم صهيونيستي در الجليل نيز شاهد بوديم. آمريکاييها که سياست تهديد حزب الله را در رسيدن به اهداف خود ناموفق مي بينند، اين بار تلاش کردهاند با تطميع و تشويق مقامات حزب الله، آنها را از تصميم خود مبني بر واکنش نشان دادن به تجاوزهاي رژيم صهيونيستي منع کند. در همين رابطه وئام وهاب رئيس حزب توحيد عربي در سخناني تلويزيوني گفت که يک منبع دولتي لبنان به محور مقاومت اعلام کرده است که اگر حزب الله به عمليات اسرائيل واکنش نشان ندهد، آمريکاييها تحريمهايي را ضد عناصر حزبالله اتخاذ نميکند، اما حزب الله معامله بر سر واکنش نسبت به تجاوزهاي اسرائيل را رد کرده است. موضوع ديگري که در رابطه با عمليات حزبالله مطرح است، اين است که انجام اين عمليات ميتواند کابوس انتخاباتي بزرگ براي نتانياهو باشد و برنامههاي تبليغاتي وي از حمله به مواضع حزبالله را با نتايج مصيبتباري مواجه کند. بستر رسمي و مردمي مناسب براي پاسخ حزبالله حزبالله لبنان مواضع مقامات رسمي اين کشور را ويژه و مليگرايانه توصيف کرده و معتقد است که موضع ميشل عون رئيس جمهور اين کشور نيز در خور ستايش است. به اين ترتيب اين مواضع محيط مناسبي براي مشروعيت واکنش حزبالله به اين تجاوز ايجاد ميکند. حزبالله معتقد است که بستر مردمي و سياسي و رسمي همگرايانه با حزبالله و اقرار به حق مقاومت در واکنش بيسابقه به اين حملات شرايط ويژه، بيسابقه و مناسبي را فراهم کرده است تا حزبالله بتواند به حملات رژيم صهيونيستي واکنش نشان دهد. در ميان گروههاي لبناني حزب نيروهاي لبناني و الکتائب تنها گروههايي بودند که انتقادات مستقيم يا غير مستقيم از مواضع دولت مطرح کرده بودند و آن را به جانبداري از حزبالله متهم کردند، اما آنها نيز در برابر اين تجاوزهاي مستقيم نتوانستند موضع تاثيرگزاري در پيش بگيرند و حرفهاي آنها گوش شنوايي در لبنان نداشت. انزواي اين مسئولان غربگراي لبناني بويژه بعد از اعلام سعد حريري مبني بر محکوم کردن حملات اسرائيليها و محفوظ بودن حق واکنش لبنان به اين حملات افزايش پيدا کرد. سناريوهاي پاسخ کوبنده مقاومت لبنان به تلآويو گرچه واکنش رسمي از سوي مقامات حزبالله لبنان در خصوص انحصار ماهيت حمله احتمالي به منافع رژيم صهيونيستي به عمليات اخير منتشر نشده، اما سناريوهاي زيادي در خصوص ادامه پاسخهاي حزب الله به رژيم صهيونيستي در اين زمينه مطرح است. - برخي سناريوها معتقدند که واکنش حزبالله ميتواند شامل ساقط کردن هواپيماهاي بدون سرنشين رژيم صهيونيستي در حريم هوايي لبنان يا حمله محدود در مرزهاي لبنان باشد، اما برخي ديگر اعتقاد دارند که اين حملات ميتواند دامنهاي وسيعتر داشته باشد، بويژه در شرايطي که بازدارندگي اسرائيل در برابر اين واکنش کاهش پيدا کرده و آنها شرايط مناسبي براي آغاز جنگ ضد لبنان ندارند. شخصيتهاي اسرائيلي گرچه تلاش دارند اينگونه وانمود کنند که هر واکنش حزبالله ميتواند به جنگ فراگير بين دو طرف منجر شود، اما حزبالله به خوبي ميداند که اسرائيل موقعيت مناسبي براي انجام اين حملات ندارد. - حمله هوايي محدود توسط هواپيماهاي بدون سرنشين يا موشک به بعضي مواضع اسرائيلي گرچه ميتواند يکي از سناريوهاي احتمالي در ادامه عمليات حزبالله باشد، اما به نظر ميرسد حزبالله در مرحله دوم عملياتي خود روي عناصر نظامي و تاکتيک جنگ زميني بيشتر تکيه کند تا بتواند بيش از پيش قدرت مانور خود را به رخ دشمنان بکشاند و آنها را از تصميمگيري در خصوص حمله احتمالي به لبنان دورتر کند. - با توجه به حمله رژيم صهيونيستي به نيروهاي حشد الشعبي در عراق، محور مقاومت منطقه معتقد است که اگر پاسخ درخوري به اين حملات داده نشود، اسرائيل به ادامه حملات خود تشويق ميشود، لذا پيشبيني ميشود که انتقام حزبالله سطحي گستردهتر از موارد مشابه در گذشته داشته باشد تا بازدارندگي محور مقاومت منطقهاي به عنوان يک محور متحد را به رخ اسرائيل بکشد. به نظر ميرسد در حال حاضر تصميم رهبران حزب الله مبني بر يک يا چند مرحلهاي بودن ماهيت عمليات انجام شده است، اما بايد ديد زمانبندي اين عمليات وابسته به چه متغيرهايي است؟ آيا حزبالله تير خلاص عمر سياسي نتانياهو را با انجام عمليات دقيقتر و کوبندهتر قبل از برگزاري انتخابات پارلماني رژيم صهيونيستي مي زند يا اينکه ترجيح ميدهد به عمليات اخير بسنده کند؟