سعودی‌‌ها اسیر بازی ترامپ

شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. يک روز بعد از موضع‌گيري‌هاي تند وزير امور خارجه آمريکا، رئيس‌جمهور اين کشور به‌طور تلويحي مسئوليت تصميمات بعدي را گردن حکام سعودي انداخت. دونالد ترامپ، در واکنش توييتري خود به ماجراي حمله به تأسيسات نفتي سعودي گفت منتظر است سعودي‌ها بگويند چه کسي مسئول حمله بوده و چه بايد کرد؛ «به ذخاير نفتي عربستان سعودي حمله شد. دليل داريم که باور داشته باشيم مي‌دانيم مقصر کيست و بسته به اين دريافت تأييد، آماده به شليکيم؛ اما منتظريم از پادشاهي [سعودي] بشنويم که به باور آنها چه کسي عامل حمله بوده و تحت چه شرايطي بايد پيش برويم». او کمي بعد نوشت: «کلي نفت!». به گزارش آسوشيتدپرس، اين توييت‌ها يک روز بعد از جلسه شوراي امنيت ملي در کاخ سفيد ارسال شد که با حضور مايک پنس، معاون اول رئيس‌جمهور، مايک پمپئو، وزير خارجه و مارک اسپر، وزير دفاع، برگزار شده بود. يک مقام آمريکايي بدون ذکر نام به اين خبرگزاري گفت در پايان اين جلسه که همه گزينه‌هاي از‌جمله گزينه نظامي در آن بررسي شده، هيچ تصميمي اتخاذ نشده است. مقامات سعودي: شواهد آمريکا قطعي نيست با خبر وال‌استريت‌ژورنال در اين‌باره به نظر مي‌رسد سعودي‌ها هم تمايلي به عواقب چنين فرايندي ندارند. در گزارش اين روزنامه آمده: مقامات سعودي گفته‌اند درباره حمله به پالايشگاه‌ها، به نتايجي که آمريکا مي‌گويد، يعني حمله کار ايران بوده باشد، نرسيده‌اند و اطلاعاتي که ايالات متحده در اختيار آن‌ها گذاشته ‌است قطعي نيست. اين موضع‌گيري در کنار موضع‌گيري رئيس‌جمهور آمريکا احتمال اقدام عليه ايران در اين زمينه را تقريباً منتفي مي‌کند. ايران: اتهام آمريکا هيچ پايه و اساسي ندارد سخنگوي وزارت خارجه ايران در پاسخ به اين پرسش که يکي از سناتورهاي آمريکايي با طرح اين اتهام که ايران در حمله به آرامکو نقش داشته و در همين چارچوب بايد به پالايشگاه‌هاي نفتي ايران حمله شود، گفت: پالايشگاه نفتي عربستان سعودي را يمني‌ها زده‌اند؛ اين موضوع چه ربطي به ايران دارد. حرفي که در اين زمينه مطرح شده است، حرف بي‌ربط و نادرستي است. سخنگوي وزارت خارجه در ادامه گفت‌وگوي خود با رسانه‌ها درباره ادعاي مقامات آمريکايي در موضوع دخالت ايران در حمله به آرامکو اظهار کرد: «پنج سال است يمن درگير جنگي خونين از سوي ائتلاف سعودي عليه مردم بي‌گناه خود است و طبيعي است که مردم يمن و نيروهاي نظامي اين کشور به اين تجاوزات واکنش داشته باشند تا بتوانند جنايات انجام‌شده را متوقف کنند». وي اظهارات اخير مقامات آمريکايي را فرافکني عنوان کرد و گفت:‌ «ما به‌صراحت گفته‌ايم از مردم يمن دفاع مي‌کنيم؛ ولي اينکه آنها اين‌گونه حملات و اقدامات دفاعي را به ايران نسبت دهند، در راستاي دروغ حداکثري است که مقامات آمريکايي عليه ايران دنبال مي‌کنند. ما از اين حرف‌ها و اقدامات تعجب نمي‌کنيم. برخي از کشورها وابسته هستند و کشورهايي که آنها را نيز مي‌دوشند، مجبور هستند اين‌گونه حرف‌ها را بزنند تا در آنها احساس امنيت ايجاد کنند». او تأکيد کرد: «اظهارات مطرح‌شده از سوي مقامات آمريکايي محکوم و غيرقابل ‌پذيرش است و هيچ‌گونه پايه و اساسي ندارد». ترامپ مسئوليت را گردن عربستان انداخت از نگاه بسياري از تحليلگران، با اين موضع‌گيري از سوي رئيس‌جمهور آمريکا، عملا مسئوليت هرگونه اقدام عليه ايران، اعم از نظامي يا اقدامات ديگر، بر عهده سعودي‌ها خواهد بود. اميرعلي ابوالفتح، تحليلگر سياست خارجي، در توييتر در‌اين‌باره نوشت: «اگر عربستان، ايران را مسئول حمله به پالايشگاه آرامکو معرفي کند، رياض مسبب فاجعه در خاورميانه شناخته مي‌شود و اگر هم عربستان مسئوليت را متوجه يمن کند، آمريکا را از جنگ با ايران نجات خواهد داد». از طرف ديگر، جاشوا لنديس، تحليلگر آمريکايي مسائل خاورميانه، در تحليل مشابهي نوشت: «عربستان سعودي از جنگي با ايران که آدرس فرستنده‌اش سعودي باشد، حمايت نخواهد کرد. عربستان از جنگ بين ايالات متحده و ايران حمايت مي‌کند، اگر بتواند پشت ايالات متحده مخفي شود؛ اما نه جنگي که در آن لازم باشد عربستان روي صحنه بيايد؛ چون [در چنين جنگي] عربستان شکست خواهد خورد».ترامپ بار ديگر ايران را به دروغ‌گويي درباره ماجراي پهپاد آمريکايي ساقط‌شده متهم کرد و نوشت: «حالا مي‌گويند نقشي در حمله به عربستان سعودي نداشته‌اند؛ خواهيم ديد؟»؛ اشاره او به ماجراي پهپاد در حالي است که علاوه بر مقامات نظامي و سياسي ايران، نيکولاي پاتروشف، دبير شوراي امنيت ملي روسيه نيز در همان زمان و پس از ديدار با جان بولتون، مشاور وقت امنيت ملي رئيس‌جمهور آمريکا و مير بن‌شابات، رئيس شوراي امنيت ملي اسرائيل، تأييد کرد بر اساس اطلاعات وزارت دفاع روسيه، اين پهپاد در حريم هوايي ايران قرار داشته ‌است. کارشناسان نظامي آمريکايي: تصاوير منتشرشده چيزي را نشان نمي‌دهند ديروز مقامات ايالات متحده تصاويري از پالايشگاه‌هاي آسيب‌ديده منتشر کردند و مدعي شدند اين تصاوير شواهد دست‌داشتن ايران در حمله هستند. يک مقام کاخ سفيد بدون ذکر نام در گفت‌وگو با اي‌بي‌سي در‌اين‌باره مدعي شد ايران ۱۲ موشک کروز و بيش از ۲۰ پهپاد در اين حمله به کار گرفته است و زاويه برخوردها نشان مي‌دهد مبدأ حملات ايران يا عراق بوده ‌است. هر دو کشور دست‌داشتن در اين حمله را رد کرده‌اند. مقامات آمريکايي همچنين از وجود اسناد و شواهدي در اين زمينه گفته‌اند، اما چيزي از اين اسناد منتشر نشده است. ريک پري، وزير انرژي آمريکا، تأکيد کرد کشورش ايران را مسئول حملات مي‌داند. سه کارشناس نظامي در گفت‌وگو با خبرگزاري سي‌ان‌ان گفتند تصاوير منتشرشده چيزي را تأييد نمي‌کنند. مارک هرتلينگ، ژنرال بازنشسته، در‌‌اين‌باره به سي‌ان‌ان گفت: اين تصاوير «واقعا چيزي نشان نمي‌دهند، جز دقت بالاي حملات». ژنرال بازنشسته جان کربي نيز گفت: «هيچ چيز در اين تصاوير نمي‌بينم که حمله از نقطه خاصي را تأييد کند». انگليس، روسيه و چين: اسناد و شواهد نياز است به گزارش واس، خبرگزاري رسمي عربستان، محمد بن‌سلمان، وليعهد عربستان سعودي، در تماس تلفني با محمد بن‌زايد، وليعهد ابوظبي، گفت عربستان قادر به مقابله با اين حملات است. وليعهد ابوظبي نيز بر حمايت امارات از عربستان عليه آنچه امنيت اين کشور را به خطر بيندازد، تأکيد کرد. در ميان واکنش‌هاي مقامات ديگر کشورها، دومينيک راب، وزير خارجه بريتانيا، تصريح کرد بايد تمام حقايق روشن شود؛ «درباره اينکه چه کسي مسئول اين حادثه است، تصوير به‌طور کامل روشن نيست». وزارت امور خارجه روسيه با انتشار بيانيه‌اي اعلام کرد: «روسيه قطعا چنين حملاتي را محکوم مي‌کند؛ اما به همه طرف‌ها توصيه مي‌شود که از نتيجه‌گيري شتاب‌زده درباره اينکه چه کساني مسئول اين حملات بودند، خودداري کنند». به گزارش ايرنا، در ادامه بيانيه آمده است: «ما اقدامات آمريکا براي افزايش تنش با ايران در پي اين رويداد را غيرسازنده دانسته و بررسي گزينه‌هاي متقابل در پي نتيجه‌گيري‌هاي شتاب‌زده مقامات واشنگتن را که گويا درباره آن اکنون گفت‌وگو مي‌کنند، اقدامي نادرست مي‌دانيم». دميتري پسکوف، سخنگوي رئيس‌جمهوري روسيه، نيز به خبرنگاران گفت: «کشورهاي منطقه و بازيگران خارجي بايد از نتيجه‌گيري عجولانه در حادثه حمله به مرکز نفتي در عربستان خودداري کنند». سخنگوي وزارت خارجه چين نيز گفت: «هرگز نبايد بدون هيچ دليل و مدرکي عليه ايران اتهام‌زني شود». هوا چونينگ افزود: «بدون تحقيقات کامل و مدارک قابل استناد، نمي‌توان عليه کشوري اتهامي را مطرح کرد». آنتونيو گوترش، دبير‌کل سازمان ملل، در بيانيه‌اي «اين حملات را که انصارالله مسئوليت آن را بر عهده گرفته»، محکوم کرده‌ است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد