سعدالله زارعی: ابعاد حمله اخیر کوچکتر از آن بود که کار ایران باشد
انتخاب/ متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست سعدالله زارعي، بر اين باور است که ما ميتوانيم با قطعيت تمام بگوييم در سالهاي آينده در هيچ پروندهاي ميان آمريکا با جمهوري اسلامي ايران به معناي جنگ فراگير اتفاق نميافتد. ممکن است اتفاقات کوچکي خارج از ايران اتفاق بيافتد که در آن صورت هم نشان دادهايم محکم پاسخ خواهيم داد.
اگر ايران به عربستان حمله کند تمامي بنادر، چاههاي نفت و منابع انرژي اين کشور را هدف قرار ميدهد؛ موضوعيت آن هم ساقط کردن رژيم سعودي است، نه توقف بخشي از صادرات نفت رياض
سعدالله زارعي، کارشناس مسائل خاورميانه، در ارتباط با اظهارات ضد و نقيض ترامپ در مورد حمله نظامي به ايران در نتيجه حمله پهبادي حوثي ها به تاسيسات نفتي شرکت آرامکو در جنوب عربستان، بر اين باور است که بايد مروري بر روند واکنشها و تحولات پس از وقوع اين رخداد داشت و از درون آن به پاسخ منطقي دست پيدا کرد. وي تاکيد ميکند، «روز شنبه پس از حمله پهبادي نيروهاي مقاومت يمن به تاسياست شرکت آرامکو در استان الشرقيه، با طي مسافتي حدود 1050 کيلومتر اتفاق افتاد، اولين واکنش آمريکاييها، در توئيت دونالد ترامپ بازنمود پيدا کرد که در آن به شکل تلويحي به نقش ايران اشاره شد. پس از ترامپ مايک پمپئو، وزير امور خارجه آمريکا مستقيما ايران را عامل اين حملات معرفي کرد ساعاتي بعد از اين اظهارنظر شوراي امنيت ملي آمريکا، اعلام کرد که در حال بررسي و تصميمگيري پيرامون رخداد هستيم. بعد از اين مواضع اعلام شد که آمريکا قصدي براي برخورد نظامي با ايران ندارد و متعاقبا يک سناتور آمريکايي نقش مستقيم ايران را رد و فقط بر متعلق بودن تکنولوژي پهبادي به ايران تاکيد کرد.»
اين کارشناس مسائل حوزه خاورميانه، در گفتگو با «انتخاب» اظهار داشت: «در بخش نهايي واکنشها شاهد اظهارات ضدونقيض پنتاگون و دونالد ترامپ بوديم. در مهمترين نکته ترامپ تاکيد کرد، به عربستان تعهدي نداده و مسئوليتي در قبال حفاظت از آرامکو ندارد. در مجموع با کنار هم گذشته اين واکنشها تنها يک امر به ذهن متبادر ميشود و آن هم اين است که آمريکاييها در مواجهه با چنين پديدههاي با آشفتگي موضع مواجه هستند. در واقع، در مقابل آنها صخره سختي با نام جمهوري اسلامي ايران وجود دارد که نميتوان با آن وارد مواجهه نظامي شد لذا هر گاه يک مقام آمريکايي صحبتي مبني بر تهديد را اظهار ميکند، بلافاصله شاهد رد آن از سوي مقامات رسمي و اعلام عدم تصميم براي ورود به جنگ با ايران هستيم. اساسا اين تهديدات مرتبط با ورود با جنگ با ايران، حتي در جامعه آمريکا نيز موضوعيت ندارد و ما ميتوانيم با قطعيت تمام بگوييم در سالهاي آينده در هيچ پروندهاي ميان آمريکا با جمهوري اسلامي ايران به معناي جنگ فراگير اتفاق نميافتد. ممکن است اتفاقات کوچکي خارج از ايران اتفاق بيافتد که در آن صورت هم نشان دادهايم، محکم پاسخ خواهيم داد. نمونه بارز آن ساقط کردن پهباد آمريکايي و توقيف نفتکش انگليسي در آبهاي خليج فارس، عليرغم آزادي کشتي «آدريان دريا» و انتقال نفت آن به منطقه هدف خود هستيم.»
اگر ايران به عربستان حمله کند تمامي بنادر، چاههاي نفت و منابع انرژي اين کشور را هدف قرار ميدهد؛ موضوعيت آن هم ساقط کردن رژيم سعودي است، نه توقف بخشي از صادرات نفت رياض
سعدالله زارعي، در بخش ديگري از گفتههاي خود تاکيد کرد: «در چنين شرايطي اساسا نيازي ندارد که ايران خود را درگير در ماجرا کند؛ زيرا اين يمنيها بودند که تاسيسات آرامکو را هدف قرار دادند. اگر ايران به عربستان حمله کند تمامي بنادر، چاههاي نفت و منابع انرژي اين کشور را هدف قرار ميدهد و موضوعيت آن ساقط کردن رژيم سعودي است، نه توقف بخشي از صادرات نفت رياض.»
مدير انديشکده انديشه سازان نور، در ارتباط با تاثيرات بحران پيرامون حمله به تاسيسات آرامکو، بر اين باور است که بايد توجه داشت که امنيت در کادر دولتهاي درون منطقه بسته ميشود يا در کادر دولتهاي فرا منطقهاي. اکنون شاهد تحولي کيفي در گستره امنيت هستيم. در گذشته امنيت منطقه خاورميانه در چارچوب مذاکرات قدرتهاي فرامنطقهاي تنظيم ميشد اما در مقطع کنوني گرايش به سوي امنيت توسط خود دولتهاي منطقه بيشتر شده است. امنيت امري خواستني در ميان تمامي دولتهاي خاورميانه است، لذا شاهد هستيم که اين خواست واقعي در دستور کار غالب دولتها قرار گرفته است. در نتيجه امر تلاشها براي افزايش ضريب امنيتي بيشتر شده است. براي نمونه اگر وضعيت امنيت سوريه، لبنان، عراق کنوني را با وضعيت اين کشورها در اين حوزه طي سالهاي بعد از 2011 مقايسه کنيم، ميتوانيم بگوييم پيشرفت چشمگيري داشتهاند.»
وي افزود: «در ادبيات سياسي آمريکاييها و اروپاييها شاهد خوانش از خاورميانه هستيم که اين منطقه را مملوء از تهديد و تنش معرفي ميکند اما در عالم ميداني شاهد هستيم که وضعيت به هيچ عنوان اينگونه نيست. در واقع شاهد 2019 امنتري نسبت به تمامي گستره منطقهاي غرب آسيا نسبت به سالهاي گذشته هستيم.»
اين کارشناس مسائل خاورميانه، در بخش پاياني از گفتهها خود در ارتباط با راهبرد مناسب کشورمان در بحران اخير، تصريح کرد: »مناسبترين راهبرد براي کشورمان در بحران اخير اين است که عربستان وادار به پايان دادن به جنگ با يمن شود. بايد سعوديها بپذيرند که در نتيجه 5 سال جنگ با يمنيها حتي نتوانستهاند طرف مقابل خود را تضعيف کنند. اکنون يمنيها توانايي پهبادي براي حمله به عربستان را دارند، آيا دو سال قبل چنين توانايي داشتند؟ مسلما نداشتند. اين وضعيت در صورت تداوم، تهديدات را براي رياض بيشتر ميکند. سعوديها بايد به اين باور برسند که هر چه زودتر جنگ در يمن را تمام کنند، در راستاي تامين منافع آنها خواهد بود. در اين ميان، وظيف ايران نيز اين است که با واسطه اين نکات را به حاکمان رياض بقبولاند که خاموش شدن جنگ يمن، واپسين جنگ موجود در منطقه است.»