پایان جنگ در یمن چطور رقم میخورد؟
فرارو
بروزرسانی
فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
قدم اول ميتواند "انجماد فعاليتها " باشد که يعني هر دو طرف "هدنه" يا آتش بس را رعايت کنند. اينکه مناطق و حدود آتش بس کجا باشد را بيشتر متخصصين نظامي بايد نظر دهند. صلح با يک چارچوب مشخص همچون پذيرش اصول کلي آتش بس و رفع تحريمهايي که عربستان بر يمن تحميل ميکند قابل تحقق است.
رفتار عربستان در روزهاي اخير نشان ميدهد به صورت جدي به آتش بس در يمن فکر ميکند. بعد از حدود چهار سال درگيري خروج آبرومندانه از اين جنگ براي عربستان بسيار مهم است. هرچند انصارلله با توجه به حملات اخير دست بالا را دارد، اما فشار شديد به مردم يمن قابل انکار نيست. به نظر ميرسد شرايط براي توافقي که منافع هر دو طرف را تا ميزان قابل قبولي تامين کند دست يافتني است.
شنبه ۱۳ مهرماه، رويترز به نقل از منابع ديپلماتيک گزارش داد، عربستان به صورت جدي در حال بررسي آتشبس در يمن است. يک ديپلمات اروپايي گفته است محمد بن سلمان، وليعهد سعودي خواهان خروج از يمن است، از اين رو ما بايد راهي براي او جهت خروج آبرومندانه از يمن بيابيم.
همچنين بنابر گزارشات رسيده از يمن حملات هوايي عربستان به مواضع انصارالله به طور گستردهاي کاهش يافته است.
در روزهاي اخير و به خصوص بعد از حملات آرامکو و حملات زميني ششم مهر ماه به نيروهاي عربستاني، سعوديها تحرکات خود براي مذاکره با يمنيها را افزايش داده اند. يک مقام نظامي برجسته در يمن نزديک به انصارالله گفت: «سعوديها تماسي را با مهدي المشاط، رئيس شوراي عالي سياسي يمن از طريق طرف سومي برقرار کردند، اما به توافق منجر نشد.» برخي منابع منطقهاي هم اعلام کردند کانالهاي ارتباطي بين رياض و انصارالله از طريق بيروت انجام ميگيرد.
به گزارش راي اليوم، پيشنهاد سعديها به انصارلله "آتش بس جزئي" است که مورد پذيرش انصارلله قرار نگرفته است... وزير اطلاعرساني دولت صنعا وابسته به انصارالله گفت: «بهتر است آتشبس شامل توقف کامل حملات هوايي در تمام مناطق يمن و شکستن محاصره عليه ملت يمن باشد.» دو هفته پيش بود که انصارالله پيشنهاد توقف حملات موشکي و پهپادي به عربستان را با شرط برداشتن گام متقابل از سوي ائتلاف سعودي مورد حمايت غرب مطرح کرد.
محمد بن سلمان هم اخيرا در واکنش به طرح انصارالله در گفتگو با شبکه سي بي اس پيشنهاد انصارالله را گامي مثبت در جهت مذاکرات سياسي جديتر خوانده بود: «عربستان از هر طرحي براي حل سياسي در يمن استقبال ميکند و اميدوار است اين اتفاق امروز به جاي فردا بيفتد.»
وضعيت کلي در يمن نشان ميدهد شرايط تا حدي به سمت کاهش تنشها پيش رفته است. نصرت الله تاجيک، سفير سابق ايران در اردن و کارشناس مسائل خاورميانه معتقد است انصارلله بايد از موضع قدرتي که در حال حاضر دارد استفاده کرده و بتواند به نوعي اين جنگ را به پايان برساند.
اين کارشناس مسائل خاورميانه در اين زمينه به فرارو گفت: جناياتي که در طول بيش از چهار سال بر مردم يمن رفته قابل چشم پوشي نيست. دنياي غرب هم با استاندارد دوگانه از جناياتي که در يمن عليه عربستان انجام شده گذشت. به جز چند بيانيه و قطعنامه در سازمان ملل چيز ديگري نبود. ايستادگي يمن در برابر تجاوز خارجي شرايط را به گونهاي بر عربستان سخت کرده است که نه تنها آبروي بين المللي عربستان رفته است بلکه آبروي غرب و تسليحات غربي هم رفته است و اين به نوعي فشار مضاعفي را از سوي افکار عمومي بين المللي بر عربستان وارد ميکند.
ديپلمات کشورمان گفت: مجموع اتفاقات خليج فارس به اضافه مشکلاتي که عربستان در داخل و خارج دارد مثل مسائل بودجهاي و فروش سهام آرامکو، که نياز به ثبات دارد باعث ميشود مجموعا عربستان به اين نقطه برسد که قضيه يمن را به اتمام برساند.
يمن و عربستان چطور جنگ را تمام کنند؟
اين تحليلگر مسائل خاورميانه در مورد نوع توافق دو طرف براي پايان جنگ گفت: من معتقدم بازي را بايد به صورت برد-برد تمام کرد. البته هيچ يک از شش جنگ گذشته بين يمن و سعودي برنده نظامي نداشته است. اين جنگ هم برنده نظامي ندارد؛ اما الان انصارالله با دو حرکت اخير به يک نوعي دست بالا را دارد. به عقيده من رسيدن به يک نقطه مناسب که هم منافع انصارلله تامين شود و هم بتوان گفت آبروي عربستان حفظ شده، شدني است.
تاجيک افزود: عربستان به عنوان داعيهدار رهبري جهان اسلام به عنوان خادم الحرمين و به عنوان يکي از تاثيرگذارترين کشورها در دنياي عرب برايش سنگين است که از پس انصارلله بر نيامده است. آنها دخالت ايران در دنياي عرب را مطرح ميکنند، اما وقتي که انصارلله عرب رودرروي عربستان ميايستد، براي سعوديها که نيروي تاثيرگذار عرب هستند سنگين است.
او افزود: با توجه به عوامل داخلي و منطقهاي و خارجي و مشکلات عربستان در مجموع انصارلله دست بالا را دارد، اما من معتقدم در اين شرايط و در نظر گرفتن مشکلات مردم يمن با تحريم و کشته شدن کودکان و زنان و مشکلات انساني و زيست محيطي انصارلله ميتواند الان از اهرم هايش استفاده کند تا غائله را ختم کند. من معتقدم گشتن و پيدا کردن يک نقطه مشترک بين دو طرف قابل تحقق است. کما اينکه اخيرا در اخبار و رسانهها آمده بود، سعوديها با افرادي از انصارالله مرتبط شده اند و مذاکرات را دنبال ميکنند.
ديپلمات کشورمان گفت: احساس من اين است که نقطهاي بين آنچه خواست انصار لله است و آنچه سعوديها در اين مقطع به آن قائل هستند با توجه به اينکه انصارلله دست بالا را دارد قابل تحقق است. ميتوان آن نقطه را پيدا کرد که در حقيقت اين نقطه جايي است که با قطع دخالت خارجي مسائل داخلي به صورت يمني-يمني دنبال شود.
تاجيک گفت: صحنه يمن مخلوطي از درگيريها است و فقط يک درگيري نيست. در يمن ماتريس درگيريها را داريم. بايد عناصر اين ماتريس را يک به يک حذف کرد. يک قدم آن عربستان است، قدم دوم دخالت اماراتيها در جنوب يمن و بعد به سمت مسائل گروههاي داخل يمن ميرويم که آنها هم بنشينند و مسائلشان را حل و فصل کنند. من احساسا ميکنم با شرايطي که بر عربستان تحميل شده الان اين موقعيت وجود دارد که انصارلله به دنبال ايجاد صلح باشد.
اين تحليلگر مسائل خاورميانه گفت: دست کم قدم اول ميتواند " انجماد فعاليتها " باشد که يعني هر دو طرف "هدنه" يا آتش بس را رعايت کنند. اينکه مناطق و حدود آتش بس کجا باشد را بيشتر متخصصين نظامي بايد نظر دهند. به نظر من با توجه به شرايط، صلح با يک چارچوب مشخص همچون انجماد فعاليت ها، پذيرش اصول کلي آتش بس و رفع تحريمهايي که عربستان بر يمن تحميل ميکند قابل تحقق است.