یاس بیسابقه متحدان از امریکا
روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست پس از خروج نيروهاي امريکايي از شمال سوريه و باز گذاشتن دست ترکيه براي انجام عمليات عليه کردها، متحدان اين کشور در منطقه از بهکارگيري چنين سياستي ابراز نگراني کردهاند.
رسانهها و مقامات صهيونيستي که بيش از ديگران وحشتزده شدهاند، گفتهاند که بعد از اين اسرائيل نميتواند روي امريکا حساب کند و بايد به خودش اتکا کند. مقامات امريکايي هم با انتقاد از دونالد ترامپ، اين تصميم را خيانت به متحدان واشنگتن عنوان کردهاند که ميتواند به کابوسي مرگبار براي صهيونيستها تبديل شود.
دونالد ترامپ، رئيسجمهور امريکا تصميم به خروج نيروهاي اين کشور در شمال سوريه و برداشتن حمايت خود از کردها را در حالي در راستاي منافع واشنگتن عنوان کرده است که موج انتقادها از تغيير موضع واشنگتن، واکنشهاي گستردهاي را در بين محافل داخلي و بينالمللي به همراه داشته است. هرچند يک مقام امريکايي به رويترز گفته که امريکا از سوريه عقبنشيني نکرده، بلکه با جابهجايي نيروها در مناطق ديگر مستقر شده، ولي اعلام خروج امريکاييها از بخشهايي از شمال سوريه، به شدت موجب نگراني رسانهها و مقامات رژيم صهيونيستي شده است. روزنامه جروزالمپست روز سه شنبه با اشاره به چرخش سياست امريکا براي حضور در شمال سوريه نوشت: «اسرائيل عميقاً نسبت به اين گام نگران است و ديگر نميتواند به کسي متکي باشد. در حالي که امريکا پيشنهاد کمک تسليحاتي به اسرائيل ميدهد و عليه فشار جهاني از اسرائيل حمايت ميکند، اما زماني که نوبت به استفاده از زور ميرسد تلآويو بايد خودش از خودش دفاع کند». روزنامه هاآرتص هم در اين گزارش نوشت: «رها کردن کردهاي سوريه در مقابل ترکيه گام ديگري از اقدامات احمقانه است. در ديدگاه ترامپ، کردها که در جنگ عليه داعش خون دادند چيزي بيشتر از يک گروه مسلح که وظيفه خود را انجام داده نبوده و الان ميتوانند به جهنم بروند.»
تغيير سياستهاي منطقهاي ترامپ مقامات صهيونيستي را بيش از همه نگران کرده است. نفتالي بنت، از سران حزب راست نوين يکي از اين سياستمداران صهيونيستي است که ضمن ابراز همبستگي با کردها، تلويحاً واشنگتن را شريکي غيرقابل اتکا توصيف کرده است. به گزارش آحارونوت، وي در توئيتر نوشته است: «ما اسرائيليها در اين برهه زماني براي کردهايي که تحت حمله بيرحمانه ترکيه قرار دارند، دعا ميکنيم. در اين قضيه درس سادهاي براي اسرائيل وجود دارد». اران لرمن، رئيس شوراي امنيت اسرائيل گام ترامپ را خشم اخلاقي توصيف کرد و گفت: «پيامد احتمالي اين اقدام احتمالاً موجب رو آوردن کردها به حکومت سوريه و حاميان ايراني اين کشور ميشود». وي با ابراز نگراني شديد از اين موضوع افزود: «اين مسئله پيامدهاي جدي براي اسرائيل دارد، زيرا مانع آخر در شمال سوريه براي ايجاد پل زميني ايران از طريق عراق و سوريه به لبنان و بندرهاي درياي مديترانه برداشته ميشود.»
موضع اينچنيني صهيونيستها نشان از ترس عميق آنها نسبت به تأمين امنيت در کشورهاي منطقه دارد و آن را مانع بزرگي براي ايجاد تنش و آشوبي دوباره در خاورميانه ميبينند. رژيم صهيونيستي هميشه در صحنههاي بينالمللي مورد حمايت امريکا بوده و واشنگتن در سازمان ملل به قطعنامهها عليه اسرائيل در شوراي امنيت سازمان ملل رأي منفي داده است. پس از حملات موشکي يمنيها به تأسيسات نفتي آرامکو و متعاقب آن چرخش سعوديها به سمت ايران براي مذاکره، صهيونيستها به شدت وحشتزده شدهاند و با تغيير سياست احتمالي امريکا در سوريه اين نگرانيها تشديد شده است. صهيونيستها نفوذ ايران در سوريه را تهديدي براي امنيت مرزهاي خود ميدانند و مدعي هستند که خروج نيروهاي امريکايي از سوريه سبب ميشود ايران اين خلأ قدرت را پر کند. در هفتههاي گذشته امريکا در مسئله حملات به آرامکو رسماً پشت سعودي را خالي و تأکيد کرد که سعوديها بايد از خودشان دفاع کنند، امارات نيز زودتر از سعوديها از امريکا مأيوس شده بود. حالا امريکا اين بار هم با در نظر گرفتن منافع خود، کردهاي سوري را هم به حال خود رها کرده است. با توجه به پشت کردن امريکا به متحدان کرد در شمال سوريه، ممکن است رژيمهاي عربي هم در سياستهاي خود در اتکا به واشنگتن تجديدنظر کنند.
واکنشهاي داخلي و اروپايي
علاوه بر مقامات و رسانههاي رژيم صهيونيستي، برخي چهرههاي مطرح حزب جمهوريخواه از تصميم ترامپ براي عقبنشيني از شمال سوريه شديداً انتقاد کرده و اين اقدام را موافقت ضمني با حمله ترکيه به مبارزان کرد همپيمان با امريکا در منطقه دانستند. به گزارش سيانان، ليندسي گراهام، سناتور جمهوريخواه تصميم ترامپ را کوتهبينانه و غيرمسئولانه خواند و در توئيتي نوشت: «امريکا اکنون هيچ اهرم فشاري ندارد و سوريه در نهايت به کابوسي براي اسرائيل تبديل ميشود». سناتور ماکرو روبيو، اقدام ترامپ در عقبنشيني نيروهاي امريکايي را «اشتباه بزرگي» خواند که «عواقب آن به سوريه محدود نخواهد شد». کوين مککارتي، رهبر اقليت در مجلس نمايندگان هم گفت: «امريکا بايد سر حرفش بماند.»نيکي هيلي، سفير سابق امريکا در سازمان ملل، نيز در توئيتر نوشت: «اگر انتظار داريم متحدان ما پشتمان را خالي نکنند بايد هميشه حمايتشان کنيم. کردها نقش مؤثري در مبارزات موفق ما عليه داعش در سوريه داشتند. اينکه آنها را به حال خود رها کنيم تا جان دهند اشتباه بزرگي است.» مايک هاکبي، فرماندار سابق ايالت آرکانزاس، نيز رها کردن کردها را اشتباه بزرگ خواند. او گفت: «کردها همپيمانان وفاداري بودهاند و نميتوانيم آنها را رها کنيم». به گزارش پايگاه هيل، سوزان رايس، مشاور امنيت ملي پيشين امريکا تصميم رئيسجمهور اين کشور مبني بر خروج نيروها از شمال سوريه را جنونآميز دانست. ديروز در پي افزايش انتقادها از تغيير موضع واشنگتن در شمال سوريه، دونالد ترامپ ديروز براي کاستن از هجمه انتقادها عليه خود، در صفحه خود در توئيتر نوشت: «شايد ما در حال ترک سوريه باشيم، اما به هيچ وجه کردها را رها نميکنيم. آنها مردماني خاص و جنگجوياني عالي هستند. همانطور که رابطهمان با ترکيه به عنوان عضو ناتو و شريک تجاري مان خيلي خوب بوده است». ترامپ تأکيد کرده است که «کشورش به کمک به کردها از نظر مالي و نظامي ادامه خواهد داد.»
پشت کردن امريکا به نيروهاي کرد سوريه درحالي است که اين کشور در سه سال گذشته با کمک کردها توانسته است بخشهاي گستردهاي از شمال سوريه را تحت کنترل خود بگيرد. ديروز رسانهها اعلام کردند که تجهيزات نظامي ترکيه به همراه هزاران نيروي اين کشور و متحدانشان وارد خاک سوريه شدهاند و حتي اخباري ضد و نقيض از حمله به يگانهاي کرد سوريه منتشر شده است. رهبران کرد از تغيير موضع واشنگتن انتقاد کرده و هشدار دادهاند که پاسخ درخوري به حملات ترکيه خواهند داد.
مقامهاي اروپايي هم بابت تصميم دولت امريکا در خروج نيروهاي اين کشور از شمال سوريه خشمگين و نگرانند. به گزارش روزنامه واشنگتنپست، وزارت خارجه آلمان ديروز در بيانيهاي اعلام کرد: «هرگونه اقدام يکجانبه باعث بروز پيامدهاي چشمگير انساني ميشود و شرايط را براي بازگشت داوطلبانه و امن آوارگان به منطقه ايجاد نميکند. اين اقدامات همچنين باعث تضعيف ثبات در منطقه و اقدامات مستقيم ما ميشود». مايا کوسيانچيچ، سخنگوي کميسيون اروپا هم بدون اشاره به ترامپ گفت: «ازسرگيري خصومتهاي مسلحانه در شمال شرق سوريه نه تنها باعث دردسر و آسيب ديدن بيشتر غيرنظاميان و بيخانماني و آوارگي آنها ميشود بلکه خطر تضعيف اقدامات کنوني سياسي را در پي دارد». سياستمداران اروپايي نسبت به بازگرداندن افرادي که ممکن است تهديد تروريستي براي کشورهايشان باشند، مردد هستند. رهبران اروپايي نگران اين هستند که دادگاههاي ملي نتوانند تروريستها را بابت فقدان ادله و شواهد کافي محاکمه کنند. ترامپ هفته گذشته به کشورهاي اروپايي هشدار داد که داعشيهايي را که تابعيت اروپايي دارند تحويل بگيرند.
موضع ايران و روسيه
روسيه و ايران هم به عنوان متحدان دمشق به تحولات جديد در سوريه واکنش نشان دادند. ايران در واکنش به عمليات جديد ترکيه در شمال سوريه ديروز اعلام کرد که با هرگونه عمليات نظامي احتمالي مخالف است و تصميم امريکا به عقبنشيني نيروهاي خود از شمال اين کشور بايد پيشتر از اين گرفته ميشد. وزارت امور خارجه ايران با انتشار بيانيهاي با اشاره به احتمال ورود نيروهاي نظامي ترکيه به خاک سوريه اعلام کرد: «چنين اقدامي در صورت وقوع، نه تنها نگرانيهاي امنيتي ترکيه را برطرف نخواهد کرد، بلکه منجر به وارد آمدن خسارات مادي و انساني گستردهاي خواهد شد و بر اين اساس ايران با هرگونه عمليات نظامي احتمالي مخالف است». به گزارش خبرگزاري اسپوتنيک، ديميتري پسکوف، سخنگوي کرملين هم گفت: «امريکا به روسيه درباره برنامههايش براي خارج ساختن نظاميان خود از سوريه اطلاعي نداده و مسکو هنوز مطمئن نيست که چنين اتفاقي رخ داده باشد.»